***

W niedzielę 18 maja o godz. 10.00

inauguracja pontyfikatu papieża Leona XIV

fot. HANDOUT/AFP/East News

***

Papież Leon XIV na inaugurację: “Przychodzę do Was jako brat, który pragnie stać się sługą waszej wiary i waszej radości”

“Chciałbym, bracia i siostry, aby to było naszym pierwszym wielkim pragnieniem: Kościół zjednoczony, znak jedności i komunii, który staje się zaczynem pojednanego świata” – mówił w homilii podczas Mszy św. inaugurującej jego pontyfikat papież Leon XIV.

Oto treść homilii wygłoszonej przez Leona XIV:

Drodzy Bracia Kardynałowie,

Bracia w biskupstwie i kapłaństwie,

Dostojni Przedstawiciele Władz oraz Członkowie Korpusu Dyplomatycznego,

Bracia i Siostry!

Pozdrawiam was wszystkich – z sercem przepełnionym wdzięcznością – na początku posługi, która została mi powierzona. Św. Augustyn pisał: „Stworzyłeś nas bowiem jako skierowanych ku Tobie. I niespokojne jest serce nasze, dopóki w Tobie [, Panie,] nie spocznie” (Wyznania, I, 1, 1).

W ostatnich dniach, przeżywaliśmy szczególnie intensywny czas. Śmierć Papieża Franciszka napełniła nasze serca smutkiem, a w tych trudnych godzinach, czuliśmy się jak owe tłumy, o których Ewangelia mówi, że były „jak owce niemające pasterza” (por. Mt 9, 36). Jednak, właśnie w dzień Wielkanocy, otrzymaliśmy jego ostatnie błogosławieństwo, a w świetle Zmartwychwstania przeżyliśmy ten moment w pewności, że Pan nigdy nie opuszcza swego ludu – że gromadzi go, gdy jest rozproszony, i „czuwa nad nim jak pasterz nad swą trzodą” (Jr 31, 10).

W tym duchu wiary, Kolegium Kardynalskie zgromadziło się na Konklawe. Przybywając z różnym bagażem historii i różnymi drogami, złożyliśmy w ręce Boga pragnienie wyboru nowego następcy Piotra, Biskupa Rzymu – pasterza, który potrafiłby strzec bogatego dziedzictwa chrześcijańskiej wiary, a zarazem umiejącego patrzeć dalej, wychodząc naprzeciw pytaniom, niepokojom i wyzwaniom naszych czasów. Wspierani waszą modlitwą, doświadczyliśmy działania Ducha Świętego, który potrafił zestroić różne instrumenty muzyczne, poruszając struny naszych serc, by zabrzmiały jedną melodią.

Zostałem wybrany nie mając żadnych zasług. Z bojaźnią i drżeniem przychodzę do Was jako brat, który pragnie stać się sługą waszej wiary i waszej radości, podążając z wami drogą miłości Boga, który pragnie, abyśmy wszyscy byli zjednoczeni w jedną rodzinę.

Miłość i jedność – oto są dwa wymiary misji, powierzonej Piotrowi przez Jezusa.

Opowiada o tym fragment Ewangelii, który prowadzi nas nad Jezioro Tyberiadzkie – to samo, nad którym Jezus rozpoczął misję otrzymaną od Ojca: „łowić” ludzkość, aby ocalić ją z wód zła i śmierci. Przechodząc brzegiem tego jeziora, powołał Piotra i innych pierwszych uczniów, aby byli, tak jak On, „rybakami ludzi”; a teraz, po Zmartwychwstaniu, to właśnie oni mają kontynuować tę misję, stale na nowo zarzucać sieci, by rzucić w wody świata nadzieję Ewangelii; żeglować po morzu życia, aby wszyscy mogli odnaleźć się w objęciach Boga.

A jak Piotr może kontynuować to zadanie? Ewangelia mówi nam, że jest to możliwe tylko dlatego, że w swoim życiu doświadczył nieskończonej i bezwarunkowej miłości Boga, także w chwili upadku i zaparcia się. Dlatego, kiedy Jezus zwraca się do Piotra, Ewangelia używa greckiego czasownika agapao, który odnosi się do miłości, jaką Bóg ma do nas, do Jego ofiarowania się, bez zastrzeżeń i kalkulacji. Natomiast w odpowiedzi Piotra użyty jest inny czasownik, taki, który opisuje miłość przyjaźni, jaką darzymy się nawzajem.

Kiedy Jezus pyta Piotra: „Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie?” (J 21, 16), odnosi się więc do miłości Ojca. To tak, jakby Jezus mówił: tylko jeśli poznałeś i doświadczyłeś tej miłości Boga, która nigdy nie ustaje, będziesz mógł paść owce moje; tylko w miłości Boga Ojca zdołasz kochać swoich braci „więcej”, czyli składając ofiarę życia za swoich braci.

Piotrowi zatem, powierzone jest zadanie „miłować więcej” i oddać swoje życie za owczarnię. Posługa Piotra jest naznaczona właśnie tą miłością ofiarną, ponieważ Kościół Rzymski przewodniczy w miłości, a jego prawdziwą władzę stanowi miłość Chrystusa. Nigdy nie chodzi o zdobywanie innych poprzez dominację, religijną propagandę czy za pomocą narzędzi władzy, lecz chodzi zawsze i wyłącznie o to, by miłować tak, jak czynił to Jezus.

On – jak stwierdza sam Apostoł Piotr – „jest kamieniem, odrzuconym przez was, budujących, tym, który stał się głowicą węgła” (Dz 4, 11). Jeśli zatem, tym kamieniem jest Chrystus, to Piotr ma paść owczarnię, nie ulegając nigdy pokusie, by stać się samotnym wodzem, lub przywódcą wynoszącym się ponad innych, który czyni się panem powierzonych sobie osób (por. 1 P 5, 3). Wręcz przeciwnie – od niego wymaga się, aby służył wierze braci, idąc razem z nimi. Wszyscy bowiem, jesteśmy „żywymi kamieniami” (1 P 2, 5), wezwanymi w chrzcie świętym do budowania Bożego domu w jedności braterskiej, w harmonii Ducha i we współistnieniu różnorodności. Jak mówi św. Augustyn: „Kościół tworzą wszyscy ci, którzy trwają w zgodzie z braćmi i którzy miłują bliźniego” (Mowa 359, 9).

Chciałbym, bracia i siostry, aby to było naszym pierwszym wielkim pragnieniem: Kościół zjednoczony, znak jedności i komunii, który staje się zaczynem pojednanego świata.

W naszych czasach, wciąż widzimy zbyt wiele niezgody, zbyt wiele ran zadanych przez nienawiść, przemoc, uprzedzenia, lęk przed innym, przez paradygmat ekonomiczny, który wyzyskuje zasoby Ziemi i marginalizuje najuboższych. A my chcemy być, w tym cieście, małym zaczynem jedności, komunii, braterstwa. Z pokorą i radością chcemy powiedzieć światu: spójrzcie na Chrystusa! Zbliżcie się do Niego! Przyjmijcie Jego Słowo, które oświeca i pociesza! Posłuchajcie Jego propozycji miłości, aby stać się Jego jedyną rodziną: w jedynym Chrystusie jesteśmy jedno. I to jest droga, którą mamy iść razem, w naszym gronie, ale także z siostrzanymi Kościołami chrześcijańskimi, z tymi, którzy podążają innymi drogami religijnymi, z tymi, którzy noszą w sobie niepokój poszukiwania Boga, ze wszystkimi kobietami i mężczyznami dobrej woli, aby budować nowy świat, w którym królować będzie pokój.

Oto jest duch misyjny, który powinien nas ożywiać – bez zamykania się we własnym, wąskim kręgu i bez poczucia wyższości nad światem. Jesteśmy wezwani, aby nieść wszystkim miłość Boga, aby mogła się urzeczywistniać ta jedność, która nie zaciera różnic, lecz docenia wartość osobistej historii każdego człowieka, oraz społecznej i religijnej kultury każdego narodu.

Bracia i siostry, to jest godzina miłości! Miłość miłosierna Boga, która czyni nas braćmi i siostrami, stanowi serce Ewangelii. Dzisiaj, wraz z moim poprzednikiem Leonem XIII, możemy zadać sobie pytanie: „czyżbyśmy w krótkim czasie nie ujrzeli końca walki [i przywrócenia pokoju], gdyby te zasady zapanowały w życiu społecznym?” (Rerum novarum, 21).

Światłem i mocą Ducha Świętego, budujmy Kościół oparty na miłości Boga i będący znakiem jedności, Kościół misyjny, który otwiera ramiona na świat, głosi Słowo, pozwala, by go niepokoiła historia, i który staje się zaczynem zgody dla ludzkości.

Razem, jako jeden lud, jako fratelli tutti, idźmy ku Bogu i miłujmy się wzajemnie.

***

Kluczowe momenty uroczystości inauguracji pontyfikatu Leona XIV

L’Osservatore Romano

***

Czego możemy się spodziewać 18 maja na Placu Świętego Piotra?

Uroczysta Msza święta, modlitwa w konfesji św. Piotra, nowy zwyczaj posłuszeństwa ludu i Pierścień Rybaka. Oto, jak będzie wyglądać początek pontyfikatu pierwszego papieża ze Stanów Zjednoczonych.

Przed Mszą świętą: modlitwa z patriarchami i… papamobile?

18 maja 2025 r. papież Leon XIV odprawi mszę świętą inaugurującą jego pontyfikat, rozpoczęty po wyborze 8 maja. Agencja I.MEDIA przypomina o najważniejszych momentach tej symbolicznej uroczystości, która będzie różnić się w kilku punktach od tej z 2013 r. Nie kardynałowie, lecz „przedstawiciele ludu Bożego” złożą przysięgę posłuszeństwa papieżowi — i to jeszcze przed wręczeniem paliusza oraz Pierścienia Rybaka.

Oficjalny rytuał inauguracji nie przewiduje powitania tłumu przed rozpoczęciem mszy świętej. Jednak w 2013 r. papież Franciszek postanowił przejechać po Placu Świętego Piotra papamobile, by pozdrowić wiernych. Istnieje prawdopodobieństwo, że również nowy papież zdecyduje się na podobny gest, choć Watykan nie wydał w tej sprawie oficjalnego komunikatu.

Później papież uda się do bazyliki, która będzie w tym czasie pusta. Zejdzie do konfesji św. Piotra, znajdującej się pod głównym ołtarzem, nad grobem apostoła. Tam będzie się modlił wspólnie z patriarchami i arcybiskupami większych Kościołów katolickich Wschodu — jako znak jedności z Kościołami pozostającymi w łączności z Rzymem.

Liturgia z symbolami jedności i różnorodności

Po modlitwie Leon XIV przejdzie nawą główną bazyliki w procesji za biskupami, arcybiskupami, kardynałami i patriarchami, by dotrzeć na Plac Świętego Piotra. Tam, przed bazyliką, w obecności tłumów sięgających Via della Conciliazione, odprawiona zostanie msza święta.

Kanon mszy będzie sprawowany po łacinie, jednak pierwsze czytanie — ze względu na podwójne obywatelstwo papieża (peruwiańskie i amerykańskie) — zostanie odczytane po hiszpańsku, drugie po angielsku. Psalm usłyszymy po włosku, a Ewangelia zostanie przeczytana dwukrotnie: po łacinie i po grecku. To wyraźny znak jedności tradycji łacińskiej i wschodniej.

Wręczenie paliusza

Po odczytaniu Ewangelii — a nie na początku mszy, jak miało to miejsce wcześniej — kardynał diakon odczyta po łacinie modlitwę, w której przypomni: „Dziś przejmujesz po Piotrze biskupstwo tego Kościoła, który on powołał do istnienia przez wiarę z Apostołem Pawłem”.

Następnie papieżowi zostanie nałożony paliusz — liturgiczna ozdoba z białej wełny, noszona na ornacie, ozdobiona krzyżami symbolizującymi rany Chrystusa. Paliusz przysługuje również prymasom i metropolitom, którzy otrzymują go później od papieża lub nuncjusza w swoich krajach, a 29 czerwca przybywają do Rzymu na jego poświęcenie — w uroczystość świętych Piotra i Pawła.

Od pontyfikatu Jana Pawła I wręczenie paliusza zastąpiło tradycyjne nałożenie papieskiej tiary. Dlatego dziś mówimy już nie o „mszy intronizacyjnej”, ale o „mszy inauguracyjnej”. To istotny rytuał symboliczny, nie jest jednak święceniem — Leon XIV był biskupem od 2014 r., a papieżem formalnie od 8 maja 2025 r.

Pierścień Rybaka

Bezpośrednio po nałożeniu paliusza, kardynał prezbiter odmówi modlitwę za nowego papieża, prosząc Boga, by wspierał go w jego misji. Następnie kardynał biskup wręczy Leonowi XIV Pierścień Rybaka — oficjalny symbol łączący papieża z osobą św. Piotra i jego powołaniem do bycia „rybakiem ludzi”. Dawniej pierścień służył do pieczętowania dokumentów papieskich. Obecnie jego forma może się różnić, ale zazwyczaj ukazuje postać św. Piotra.

Lud Boży składa przysięgę posłuszeństwa

W nowym rycie liturgii nie to kardynałowie, lecz przedstawiciele ludu Bożego okażą papieżowi posłuszeństwo. Dotychczas robiło to sześciu kardynałów — po dwóch z każdego stopnia (biskupi, prezbiterzy, diakoni) — w imieniu całego kolegium kardynalskiego.

Po tym symbolicznym akcie msza święta będzie kontynuowana homilią papieża, który od tego momentu w pełni podejmuje swój urząd. Najprawdopodobniej wygłosi ją po włosku. Modlitwa powszechna zostanie odczytana w językach: portugalskim, francuskim, arabskim, polskim i chińskim.

Powitanie delegacji międzynarodowych

Po zakończeniu liturgii papież powróci do bazyliki i zasiądzie przed ołtarzem konfesji, gdzie powita przedstawicieli państw i delegacje z całego świata, które przybyły na mszę.

Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych JD Vance stanie na czele amerykańskiej delegacji na inaugurację pontyfikatu Leona XIV. Informację potwierdził Biały Dom. Towarzyszyć mu będzie żona, Usha Vance, oraz sekretarz stanu Marco Rubio z małżonką Jeanette Rubio. Jak zaznaczono w komunikacie, Leon XIV to pierwszy papież pochodzący z USA, a JD Vance to pierwszy katolicki konwertyta na stanowisku wiceprezydenta.

 I.MEDIA, Vatican NewsAletaia.pl

***

Stolica Apostolska opublikowała oficjalną fotografię papieża Leona XIV

Vatican News/©Vatican Media

***

w czwartkowy dzień – 8 maja, biały dym ogłosił wybór papieża Leona XIV

fot. Beata Zawrzel/REPORTER

***

Biały dym unoszący się o godzinie 18.10 z komina na dachu Kaplicy Sykstyńskiej oraz dźwięk sześciu dzwonów bazyliki św. Piotra w Watykanie ogłosiły Kościołowi i światu wybór 267. następcę św. Piotra, którego Kardynałowie zgromadzeni na rozpoczętym 7 maja konklawe wybrali w czwartym głosowaniu.

***

Habemus papam!

PAP/Art Service/PCh24.pl
***

Niech pokój będzie z wami!

– te słowa Zmartwychwstałego Chrystusa wypowiedział jako pierwsze nowy papież, który przyjął imię Leona XIV do 100 tysięcy wiernych zgromadzonych na placu św. Piotra.

***

Biogram kardynała Roberta Francisa Prevosta, nowego papieża:

Robert Francis Prevost urodził się 14 września 1955 roku w Chicago (USA). W 1977 roku wstąpił do nowicjatu Zakonu Świętego Augustyna, składając śluby wieczyste w 1981 roku. Ukończył matematykę na Uniwersytecie Villanova, a następnie zdobył tytuł magistra teologii w Catholic Theological Union w Chicago. W Rzymie uzyskał licencjat i doktorat z prawa kanonicznego na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu.

Święcenia kapłańskie przyjął 19 czerwca 1982 roku. W latach 1985-1998 pracował jako misjonarz w Peru, pełniąc funkcje m.in. przeora wspólnoty, dyrektora formacji i wykładowcy prawa kanonicznego w seminarium w Trujillo. W 1999 roku został przełożonym prowincji „Matki Dobrej Rady” w Chicago, a w 2001 roku wybrano go generałem zakonu augustianów, którym był przez dwie kadencje do 2013 roku.

W listopadzie 2014 roku papież Franciszek mianował go administratorem apostolskim diecezji Chiclayo w Peru, a w grudniu tego samego roku został wyświęcony na biskupa tytularnego Sufar. Od 2015 do 2023 roku kierował diecezją Chiclayo. W tym czasie pełnił również funkcje w Konferencji Episkopatu Peru, m.in. jako wiceprzewodniczący i członek rady stałej.

W styczniu 2023 roku został mianowany prefektem Dykasterii ds. Biskupów, odpowiedzialnej za nominacje biskupie na całym świecie, oraz przewodniczącym Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej. W konsystorzu 30 września 2023 roku papież Franciszek wyniósł go do godności kardynalskiej, nadając mu tytuł diakona kościoła Santa Monica.

Kai.pl

***

„Pokój z wami”. Papież Leon XIV wygłosił pierwsze przemówienie po wyborze

„Bóg nas kocha, Bóg kocha was wszystkich i zło nie zwycięży”.

Pełny tekst jego poruszającego orędzia:

Drodzy bracia i siostry,

To pierwsze pozdrowienie zmartwychwstałego Chrystusa, Dobrego Pasterza, który oddał swoje życie za trzodę Bożą. Ja również pragnę, aby to pozdrowienie pokoju przeniknęło do naszych serc i dotarło do waszych rodzin.

Do wszystkich ludzi, wszędzie, do wszystkich ludów, do całej ziemi: pokój z wami.

To pokój zmartwychwstałego Chrystusa – pokój rozbrajający, pokorny i wytrwały. Pochodzi od Boga, który kocha nas wszystkich bezwarunkowo.

Wciąż słyszymy cichy, ale odważny głos papieża Franciszka, błogosławiącego Rzym – papieża, który błogosławił Rzymowi i całemu światu w poranek Wielkanocy. Pozwólcie, że dopełnię to błogosławieństwo.

Bóg nas kocha. Bóg kocha was wszystkich i zło nie zwycięży. Wszyscy jesteśmy w rękach Boga.

Dlatego – bez lęku, zjednoczeni, ręka w rękę z Bogiem i ze sobą nawzajem – idźmy naprzód. Jesteśmy uczniami Chrystusa, a Chrystus idzie przed nami. Świat potrzebuje Jego światła, ludzkość potrzebuje Go jako pomostu, przez który może dotrzeć do Boga i Jego miłości.

Pomóżmy sobie nawzajem budować mosty – poprzez dialog, poprzez spotkanie – jednocząc się, byśmy stali się jednym ludem, żyjącym zawsze w pokoju.

Dziękujemy papieżowi Franciszkowi.

Chcę również podziękować wszystkim braciom kardynałom, którzy wybrali mnie na następcę Piotra. Chcę iść razem z wami jako Kościół zjednoczony, zawsze szukający pokoju i sprawiedliwości, starający się żyć jako kobiety i mężczyźni wierni Jezusowi Chrystusowi – bez lęku, głosząc Ewangelię, będąc misjonarzami.

Jestem synem św. Augustyna – augustianinem – który powiedział: „Z wami jestem chrześcijaninem, dla was – biskupem”. W tym duchu wszyscy razem możemy podążać ku ojczyźnie, którą Bóg dla nas przygotował.

Do Kościoła Rzymskiego kieruję szczególne pozdrowienie. Musimy wspólnie szukać sposobu, by być Kościołem misyjnym – Kościołem budującym mosty i dialog, Kościołem zawsze otwartym na przyjmowanie, jak to miejsce, z ramionami otwartymi dla wszystkich – dla wszystkich, którzy potrzebują naszej miłości, naszej obecności, dialogu i bliskości.

I jeśli pozwolicie, chciałbym również pozdrowić wszystkich, a w sposób szczególny moją umiłowaną diecezję Chiclayo w Peru, gdzie dumny lud towarzyszył swojemu biskupowi, dzielił się wiarą i tak wiele dawał, aby pozostać Kościołem wiernym Jezusowi Chrystusowi.

Do was wszystkich, bracia i siostry z Rzymu, z Włoch i z całego świata – chcemy być Kościołem synodalnym, Kościołem pielgrzymującym, Kościołem, który zawsze poszukuje pokoju i miłości, który stara się być blisko tych, którzy cierpią.

Dziś, w dniu Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z Pompejów, nasza Matka Maryja pragnie nam zawsze towarzyszyć, być blisko nas, wspierać nas swoim wstawiennictwem i miłością. Chciałbym pomodlić się razem z wami – módlmy się wspólnie za tę nową misję, za cały Kościół, o pokój na świecie. Prośmy Maryję, naszą Matkę, o tę szczególną łaskę.

Zdrowaś Maryjo…

Aleteia.pl

***

Prefektura Domu Papieskiego przekazała, że Msza św. inaugurująca pontyfikat Papieża Leona XIV zostanie odprawiona w niedzielę, 18 maja o godz. 10.00 na Placu św. Piotra.

Najbliższe spotkania i celebracje Ojca Świętego Leona XIV:

• W sobotę, 10 maja spotka się on z kardynałami.

• W niedzielę, 11 maja będzie przewodniczył modlitwie Regina Caeli z loggii Bazyliki Watykańskiej.

• W poniedziałek, 12 maja spotka się na audiencji w Auli Pawła VI z przedstawicielami światowych mediów.

• W piątek, 16 maja spotka się z członkami Korpusu Dyplomatycznego.
• We wtorek, 20 maja obejmie Bazylikę św. Pawła za Murami.

• W środę, 21 maja odbędzie się jego pierwsza audiencja generalna.

• W sobotę, 24 maja spotka się z pracownikami Kurii Rzymskiej i Państwa Watykańskiego

• W niedzielę, 25 maja będzie przewodniczył modlitwie Regina Caeli oraz obejmie dwie pozostałe Bazyliki Papieskie: Laterańską – która jest katedrą Biskupa Rzymu – i Matki Bożej Większej.

***

Papież Leon XIV, dzień po wyborze – w piątek 9 maja o godz. 11.00 sprawował Mszę św. w Kaplicy Sykstyńskiej wraz z kardynałami.

 

Pierwsza homilia Leona XIV: ponowić wyznanie Piotra we współczesnym świecie

Wiara chrześcijańska bywa uważana za coś absurdalnego, a wierzący są wyśmiewani i prześladowani. To jednak jest świat, który został nam powierzony i wobec którego mamy dawać świadectwo radosnej wiary w Jezusa Zbawiciela – mówił Leon XIV w pierwszej homilii po wyborze na Papieża. Przypomniał, że brak wiary prowadzi dziś do wielu ludzkich dramatów.

„Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego” (Mt 16, 16). Tymi słowami Piotr, zapytany przez Mistrza, wraz z innymi uczniami, o jego wiarę w Niego, syntetycznie wyraża dziedzictwo, które od dwóch tysięcy lat, Kościół, poprzez sukcesję apostolską, strzeże, pogłębia i przekazuje.

Jezus jest Mesjaszem, Synem Boga żywego, czyli jedynym Zbawicielem i objawiającym oblicze Ojca.

W Nim, Bóg, aby stać się bliskim i dostępnym dla ludzi, objawił się nam w ufnym spojrzeniu dziecka, w żywym umyśle młodzieńca, w dojrzałych rysach mężczyzny (por. Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska Gaudium et spes, 22), aż do ukazania się swym [uczniom] po zmartwychwstaniu w swoim chwalebnym ciele. W ten sposób pokazał nam wzór świętego człowieczeństwa, który wszyscy możemy naśladować, wraz z obietnicą wiecznego przeznaczenia, które przekracza jednak wszelkie nasze ograniczenia i możliwości.

Piotr w swojej odpowiedzi uchwycił obie te kwestie: dar Boży i drogę, którą należy przebyć, aby pozwolić się przemienić, nieodłączne wymiary zbawienia, powierzone Kościołowi, aby głosił je dla dobra rodzaju ludzkiego. Są one powierzone nam, wybranym przez Niego, zanim jeszcze zostaliśmy ukształtowani w łonie matki (por. Jr 1, 5), odrodzeni w wodach chrztu i – ponad naszymi ograniczeniami, bez naszej zasługi – przyprowadzeni tutaj i stąd wysłani, aby Ewangelia była głoszona wszystkim stworzeniom (por. Mk 16, 15).

Bóg, powołując mnie poprzez wasz głos na Następcę Pierwszego z Apostołów, powierza mi ten skarb, abym z Jego pomocą był jego wiernym szafarzem (por. 1 Kor 4, 2) na rzecz całego mistycznego Ciała Kościoła; tak aby Kościół był coraz bardziej miastem położonym na górze (por. Ap 21, 10), arką zbawienia płynącą po falach historii, latarnią morską, która oświetla noce świata. I to nie tyle dzięki wspaniałości jego struktur lub wielkości jego budowli – takich jak zabytki, w których się znajdujemy – lecz dzięki świętości jego członków, tego „ludu [Bogu] na własność przeznaczonego, aby ogłaszał chwalebne dzieła Tego, który ich wezwał z ciemności do przedziwnego swojego światła” (por. 1 P 2, 9).

Jednak, przed rozmową, w której Piotr wyznaje swoją wiarę, jest jeszcze jedno pytanie – pyta Jezus: „Za kogo ludzie uważają Syna Człowieczego?” (Mt 16, 13). Nie jest to pytanie banalne, przeciwnie, dotyczy ono ważnego aspektu naszej posługi: rzeczywistości, w której żyjemy, z jej ograniczeniami i możliwościami, z jej pytaniami i przekonaniami.

„Za kogo ludzie uważają Syna Człowieczego?” (Mt 16, 13). Myśląc o scenie, nad którą się zastanawiamy, możemy znaleźć dwie możliwe odpowiedzi na to pytanie, które wyznaczają odpowiednio dwie różne postawy.

Przed wszystkim jest odpowiedź świata. Mateusz podkreśla, że rozmowa pomiędzy Jezusem a Jego uczniami na temat Jego tożsamości odbywa się w przepięknym miasteczku Cezarea Filipowa, bogatym w luksusowe pałace, położonym w uroczej scenerii naturalnej, u podnóża góry Hermon, ale będącym także siedzibą okrutnych kręgów władzy oraz teatrem zdrad i niewierności. Obraz ten mówi nam o świecie, który uważa Jezusa za osobę całkowicie pozbawioną znaczenia, co najwyżej za ciekawą postać, która może wzbudzać zdziwienie swoim niezwykłym sposobem mówienia i postępowania. I tak, kiedy Jego obecność stanie się uciążliwa dla wymagań uczciwości i moralności, które On stawia, ten „świat” nie zawaha się odrzucić Go i wyeliminować.

Jest też inna możliwa odpowiedź na pytanie Jezusa: ta, zwykłych ludzi. Dla nich, Nazarejczyk nie jest jakimś „szarlatanem”: jest człowiekiem prawym, człowiekiem, który ma odwagę, który przemawia dobrze i mówi właściwe rzeczy, tak jak inni wielcy prorocy historii Izraela. Dlatego idą za Nim, przynajmniej dopóki mogą to robić bez większego ryzyka i niedogodności. Jednak uważają Go jedynie za człowieka i dlatego w chwili niebezpieczeństwa, podczas Męki, oni również Go opuszczają i odchodzą, rozczarowani.

Uderzająca jest aktualność tych dwóch postaw. Ucieleśniają one bowiem idee, które moglibyśmy łatwo odnaleźć na ustach wielu mężczyzn i kobiet naszych czasów – być może wyrażone innym językiem, ale identyczne w swej istocie. 

Również dzisiaj nie brakuje kontekstów, w których wiara chrześcijańska jest uważana za coś absurdalnego, przeznaczonego dla osób słabych i mało inteligentnych; kontekstów, w których przedkłada się nad nią inne zabezpieczeni, takie jak technologia, pieniądze, sukces, władza, przyjemności.

Są to środowiska, w których nie jest łatwo świadczyć i głosić Ewangelię, a człowiek wierzący jest wyśmiewany, prześladowany, pogardzany lub co najwyżej tolerowany i traktowany z litością. A jednak właśnie dlatego są to miejsca, w których misja jest pilna, ponieważ brak wiary często pociąga za sobą dramaty, takie jak utrata sensu życia, zapomnienie o miłosierdziu, naruszanie godności osoby ludzkiej w jej najbardziej dramatycznych formach, kryzys rodziny i wiele innych ran, przez które cierpi nasze społeczeństwo, i to nie mało.

Również dzisiaj nie brakuje kontekstów, w których Jezus, choć ceniony jako człowiek, jest sprowadzany jedynie do roli charyzmatycznego lidera lub superczłowieka, i to nie tylko wśród niewierzących, ale także wśród wielu ochrzczonych, którzy w ten sposób kończą żyjąc – na tym poziomie – w faktycznym ateizmie.

To jest świat, który został nam powierzony, w którym, jak wielokrotnie nauczał nas Papież Franciszek, jesteśmy wezwani do świadczenia radosnej wiary w Jezusa Zbawiciela. Dlatego też, także dla nas niezbędne jest powtarzanie: „Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego” (Mt 16, 16).

Niezbędne jest, abyśmy to czynili przede wszystkim w naszej osobistej relacji z Nim, w wysiłku codziennej drogi nawrócenia. Ale następnie, także jako Kościół, wspólnie przeżywając naszą przynależność do Pana i niosąc wszystkim Dobrą Nowinę (por. Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna Lumen gentium, 1).

Mówię to przede wszystkim do siebie, jako Następcy Piotra, kiedy rozpoczynam moją misji Biskupa Kościoła, który jest w Rzymie, powołanego do przewodzenia w miłości Kościołowi powszechnemu, zgodnie ze słynnym stwierdzeniem św. Ignacego z Antiochii (por. List do Rzymian, Prolog). Wysłany w kajdanach do tego miasta, miejsca swojej zbliżającej się ofiary, pisał on do chrześcijan, którzy się tam znajdowali: „Wtedy będę naprawdę uczniem Jezusa Chrystusa, kiedy nawet ciała mego świat widzieć nie będzie” (List do Rzymian, IV, 1). Odnosił się do tego, że zostanie pożarty przez dzikie zwierzęta w cyrku – i tak się stało – ale jego słowa odnoszą się, w szerszym sensie, do nieodzownego zobowiązania każdego, kto pełni w Kościele posługę władzy: zniknąć, aby pozostał Chrystus, stać się się małym, aby On był poznany i uwielbiony (por. J 3, 30), poświęcić się do końca, aby nikomu nie zabrakło możliwości poznania Go i kochania.

Niech Bóg obdarza mnie tą łaską dzisiaj i zawsze, z pomocą najczulszego wstawiennictwa Maryi, Matki Kościoła.

papież Leon XIV

VATICAN MEDIA

***

 

Znamy już papieski herb Leona XIV

W mediach społecznościowych związanych ze Stolicą Apostolską (Sekretariatu Stanu, Vatican News, L’Osservatore Romano) pojawił się herb papieski Leona XIV.

Jest on podobny do herbu kardynalskiego Roberta F. Prevosta. Znajduje się w nim dewiza: In Illo uno unum (W Nim [Chrystusie] stanowimy jedno). Są to słowa, które św. Augustyn zamieścił w komentarzu do Psalmu 127 – aby wyjaśnić, że „chociaż my, chrześcijanie, jesteśmy liczni, w jednym Chrystusie stanowimy jedno”. Wezwanie do jedności znajduje się na początku Reguły św. Augustyna, wedle której przez dziesięciolecia żył nowy papież.

Tarcza herbowa podzielona jest na dwie części. W jednej z nich na niebieskim polu umieszczona jest srebrna lilia. Symbol ten odnosi się do Matki Bożej, oznacza także czystość. 

W drugiej części znajdują się natomiast atrybuty św. Augustyna: księga oraz płonące serce przebite strzałą. Serce symbolizuje miłość św. Augustyna do Boga i do ludzi. Jest to także serce płonące pragnieniem poznania Boga i doświadczania Bożej miłości. To nawiązanie do słów, otwierających słynne “Wyznania” św. Augustyna: “Stworzyłeś nas, Panie, jako skierowanych ku Tobie. I niespokojne jest serce nasze, dopóki w Tobie nie spocznie”. Strzała symbolizuje Słowo Boże, a także Ducha Świętego, wzywającego człowieka do wzrostu w wierze, nadziei i miłości (św. Augustyn: „Przeszyłeś moje serce swoim słowem”.) Księga zaś symbolizuje Pismo Święte – źródło światła i prawdy, a także poszukiwania mądrości. Symbol ten nawiązuje również do nawrócenia Augustyna, które miało miejsce, gdy z sąsiedniego ogrodu usłyszał głos dziecka powtarzającego: “Bierz i czytaj” (Tolle et lege). Augustyn zinterpretował to jako Boże wezwanie do lektury Pisma Świętego.

VATICANNEWS.VA/Gość Niedzielny/Jaroslaw Dudała

***

Leon XIV na audiencji dla kardynałów wyjaśnił wybór swego imienia

To obecny wśród nas zmartwychwstały Chrystus chroni i prowadzi Kościół – powiedział Leon XIV na pierwszym spotkaniu z kardynałami. Odwołując się do dziedzictwa Leona XIII, wyjaśnił genezę swego imienia. Stwierdził, że Kościół musi odpowiedzieć na kolejną rewolucję przemysłową i rozwój sztucznej inteligencji.

Na audiencji dla członków Kolegium Kardynalskiego Leon XIV przyznał, że są oni jego najbliższymi współpracownikami. Jest to dla niego wielkim pokrzepieniem w przyjmowaniu jarzma, które – jak przyznał – przewyższa jego siły. „Wasza obecność – powiedział Ojciec Święty – przypomina mi, że Pan, który powierzył mi tę misję, nie pozostawia mnie samego w ponoszeniu za nią odpowiedzialności. Wiem przede wszystkim, że zawsze mogę liczyć na Jego pomoc, na pomoc Pana Boga, oraz, dzięki Jego łasce i Opatrzności, na bliskość waszą i wielu braci i sióstr na całym świecie, którzy wierzą w Boga, kochają Kościół i wspierają modlitwą i dobrymi uczynkami Wikariusza Chrystusa”.

Papież zauważył, że zarówno śmierć Franciszka, jak i konklawe są niczym wydarzenia paschalne, etap długiego exodusu, poprzez który Pan prowadzi nas do pełni życia. „W tej perspektywie powierzamy ‘Ojcu miłosierdzia i Bogu wszelkiej pociechy’ (2 Kor 1, 3) duszę zmarłego Papieża, a także przyszłość Kościoła” – dodał Leon XIV. Przypomniał, że wszyscy papieże są jedynie pokornymi sługami Boga i braci. „Dobrze pokazały to przykłady wielu moich Poprzedników, a ostatnio sam Papież Franciszek”.

To Pan prowadzi, a my mamy słuchać Jego głosu

Leon XIV podkreślił, że to Zmartwychwstały chroni i prowadzi Kościół, napełnia go nadzieją, a naszym zadaniem jest posłusznie słuchać Jego głosu i być wiernymi sługami Jego planów zbawienia. Papież podkreślił przy tym, że Bóg objawia się „nie tyle w huku grzmotu i trzęsieniu ziemi, ile w ‘szmerze delikatnego powiewu’ (1 Krl 19, 12) lub, jak tłumaczą niektórzy, w ‘subtelnym głosie ciszy’. To jest ważne spotkanie, którego nie można przeoczyć, i do którego należy wychowywać i prowadzić cały święty Lud Boży, który został nam powierzony”.

Papież zauważył, że w ostatnich dniach mogliśmy zobaczyć piękno i siłę wspólnoty wierzących. „Widzieliśmy prawdziwą wielkość Kościoła, który żyje w różnorodności swoich członków zjednoczonych z jedyną Głową, Chrystusem, ‘Pasterzem i Stróżem’ (1 P 2, 25), pasterzem naszych dusz. Jest on łonem, z którego również my zostaliśmy zrodzeni, a jednocześnie jest owczarnią (por. J 21, 15-17), polem (por. Mk 4, 1-20), które zostało nam powierzone, abyśmy o nie dbali i uprawiali je, karmili Sakramentami zbawienia i napełniali życiodajnym nasieniem Słowa, tak aby silny w jedności i pełen entuzjazmu w misji, kroczył jak Izraelici na pustyni, w cieniu obłoku i w świetle ognia Bożego (por. Wj 13, 21)”.

Fundamentalne postulaty Evangelii gaudium

Leon XIV podkreślił też potrzebę podążania po drodze wytyczonej przez Sobór Watykański II, którego treść uaktualnił Franciszek w Adhortacji Evangelii gaudium. Papież zwrócił uwagę na kilka fundamentalnych postulatów: „powrót do prymatu Chrystusa w głoszeniu (por. nr 11); misyjne nawrócenie całej wspólnoty chrześcijańskiej (por. nr 9); wzrost w kolegialności i synodalności (por. nr 33); uwaga na sensus fidei (por. nr 119-120), zwłaszcza w jego najbardziej właściwych i integracyjnych formach, takich jak pobożność ludowa (por. nr 123); pełna miłości troska o ostatnich i odrzuconych (por. nr 53); odważny i ufny dialog ze współczesnym światem w jego różnych wymiarach i rzeczywistościach (por. nr 84; Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska Gaudium et spes, 1-2)”.

Jak Leon XIII, dać odpowiedź na kolejną rewolucję przemysłową

Wyjaśniając z kolei motywy, którymi kierował się przy wyborze swego imienia, Ojciec Święty przywołał postać Leona XIII, który „w historycznej encyklice Rerum novarum, poruszył kwestię społeczną w kontekście pierwszej wielkiej rewolucji przemysłowej”. Dziś, jak podkreślił Papież, „Kościół dzieli się z wszystkimi swoim dziedzictwem nauki społecznej, aby odpowiedzieć na kolejną rewolucję przemysłową i rozwój sztucznej inteligencji, które stawiają nowe wyzwania w zakresie obrony godności ludzkiej, sprawiedliwości i pracy”.

Niech przejdzie przez świat wielki płomień wiary i miłości

Na zakończenie Leon XIV zacytował słowa, które na początku swego pontyfikatu wypowiedział Paweł VI: „Niech przejdzie przez cały świat wielki płomień wiary i miłości, który rozpali wszystkich ludzi dobrej woli, oświeci drogi wzajemnej współpracy i przyciągnie do ludzkości, ponownie i zawsze, obfitość boskiej łaskawości, samą moc Boga, bez którego pomocy nic nie jest wartościowe, nic nie jest święte” (Orędzie do całej rodziny ludzkiej Qui fausto die, 22 czerwca 1963 r.).

VATICAN MEDIA/Gość Niedzielny/Krzysztof Bronek

***

***

Co jest ukryte w pektorale Leona XIV?

W insygniach noszonych przez Papieża w dniu wyboru 8 maja ukryty jest prawdziwy program świętości biskupiej. Przechowywane w nich fragmenty kości należą do świadków świętości związanych z zakonem augustianów, ucieleśniających wierność, reformę, służbę i męczeństwo.

Na piersi Leona XIV widoczny jest krzyż – pektorał, otrzymany od współbraci augustianów.

Wcentrum znajdują się relikwie św. Augustyna, wielkiego Ojca Kościoła, który uczy, jak podążać drogą wewnętrznego życia, by odnaleźć Boga, a także cztery inne relikwie: św. Moniki, św. Tomasza z Villanuevy, błogosławionego Anzelma Polanco i czcigodnego Giuseppe Bartolomeo Menochio.

Dzień przed konklawe: Weź ten krzyż

Relikwie zostały wybrane przez postulatora generalnego zakonu augustianów, o. Josefa Sciberrasa, jako dar, który Kuria Generalna chciała ofiarować współbratu Robertowi Prevostowi w dniu jego kreacji kardynalskiej, 30 września 2023 roku. Relikwie te przywołują postacie świętości z rodziny augustiańskiej, ucieleśniające wierność, reformę, służbę i męczeństwo.

Zakonnik, który nie ukrywa radości z wyboru nowego Papieża w rozmowie z mediami watykańskimi, opowiada, że ówczesny kardynał Prevost „był wzruszony”, gdy otrzymał pektorał podczas uroczystości przygotowanej dla niego w refektarzu Międzynarodowego Kolegium św. Moniki. Był świadomy, że będzie nosił na piersi relikwie św. Augustyna i jego matki Moniki.

„Dzień przed konklawe, we wtorek, przekazałem mu wiadomość, w której zalecałem, by zabrał ze sobą krzyż, który mu podarowaliśmy, aby miał opiekę świętych Augustyna i Moniki – zwierza się ojciec Sciberras. – Nie wiem, czy rzeczywiście go założył z powodu mojej sugestii, ale kiedy zobaczyłem, że miał go na sobie podczas przysięgi i że nosił go, kiedy ukazał się światu z balkonu bazyliki watykańskiej, wybierając go zamiast innych, które mógłby wybrać, byłem bardzo szczęśliwy.”

Augustyn i Monika

Fragment kości biskupa z Hippony w krzyżu pektorale Leona XIV ma również przypominać o Zakonie św. Augustyna, który został założony w 1244 roku i przynosił owoce świętości przez wieki, poprzez życie wspólnotowe, intensywną działalność apostolską, studia oraz głęboką duchowość.

Relikwia św. Moniki jest także znakiem więzi Augustyna z matką – silną i wytrwałą kobietą, która swoimi łzami i nieustanną modlitwą wyprosiła nawrócenie syna. W „Wyznaniach” święty biskup wychwala jej cnoty jako dary Boga.

Szczególnym nabożeństwem darzył ją papież Franciszek, który często odwiedzał jej grób w bazylice św. Augustyna w Campo Marzio w Rzymie, zarówno jako kardynał, jak i jako papież.

Dla zakonu augustianów postać Moniki jest nierozerwalnie związana z doświadczeniem nawrócenia i konsekracji syna – fundamentem duchowości augustiańskiej.

Tomasz z Villanuevy

Święty Tomasz z Villanuevy, arcybiskup Walencji, żyjący na przełomie XV i XVI wieku, był reformatorem życia zakonnego. Jest wzorem pasterza oddanego swojej owczarni – „z zapachem owiec”, używając wyrażenia tak bliskiego papieżowi Franciszkowi – dodaje ojciec Sciberras. Okazywał wielką troskę ubogim i promował misje w Nowym Świecie. Był wybitnym teologiem; w 1550 roku założył w Walencji, w Hiszpanii, seminarium duchowne – działające do dziś – zanim Sobór Trydencki uregulował formację kapłańską.

Anzelm Polanco

Błogosławiony Anzelm Polanco, biskup Teruelu, męczennik prześladowań religijnych w Hiszpanii (1936–1939), to pasterz, który oddał życie za powierzone mu dusze. „Dopóki choć jeden z mojej diecezji pozostaje, ja również zostaję” – mówił. Pozostał wierny swojemu ludowi i papieżowi; został rozstrzelany za świadectwo wiary i siłę swojego słowa ewangelicznego.

Bartłomiej Menochio

Czcigodny Giuseppe Bartolomeo Menochio, biskup Porfirio i prefekt Sanktuarium Apostolskiego, od 1800 roku papieski zakrystianin, odważnie służył Kościołowi w czasach napoleońskich, trwając niezłomnie w wierze i wierności papieżowi, nawet w najtrudniejszych momentach. Był punktem odniesienia dla Kościoła rzymskiego. Zmarł w opinii świętości 25 marca 1823 roku, a w 1991 roku Jan Paweł II uznał heroiczność jego cnót.

Wyznanie wiary, orientacja duszpasterska

Relikwie świętych Augustyna, Moniki, Tomasza z Villanueva, błogosławionego Polanco i czcigodnego Menochia były przechowywane w lipsanotece postulatury generalnej zakonu augustianów. Ojciec Sciberras powierzył je specjaliście od relikwiarzy, Antonino Cottone, aby umieścił je w krzyżu pektorale, który następnie został podarowany współbratu, obecnemu papieżowi.

„To nie jest zwykła ozdoba – zaznacza – lecz widzialne wyznanie wiary i prawdziwa orientacja duszpasterska. Relikwie umieszczone w środku przywołują postacie świętości związane z Zakonem Augustianów, które ucieleśniają wierność, reformę, służbę i męczeństwo – wszystkie te elementy rozświetlają i wspierają posługę nowego Papieża.

VATICANNEWS.VA/Gość Niedzielny/Tiziana Campisi

***

Leon XIV został wybrany w dniu, kiedy wypadają ważne rocznice. Przypadek? Nie sądzimy!

fot. Antoine Mekary (zdjęcie Leona XIV), Wikipedia (obraz Matki Boże Pompejańskiej), Shutterstock (obraz św. Michała archanioła)

***

Czy w życiu człowieka wierzącego są przypadki? 8 maja to dzień naznaczony liturgiczną i duchową symboliką – a właśnie wtedy konklawe ogłosiło wybór nowego papieża.

Tak się składa, że 8 maja to nie tylko data głęboko zakorzeniona w tradycji Kościoła, ale i duchowo niezwykle wymowna. To w starszym kalendarzu liturgicznym dzień wspomnienia św. Michała Archanioła, triumfatora nad ciemnością, dowódcy wojsk niebieskich i potężnego opiekuna Kościoła. To właśnie tego dnia Leon XIII – który, przypomnijmy, nosił to samo imię co nowy papież – miał mieć mistyczne doświadczenie, które skłoniło go do ułożenia modlitwy egzorcyzmu do św. Michała.

Ale to jeszcze nie koniec. 8 maja to również wspomnienie Matki Bożej Pompejańskiej – Królowej Różańca Świętego, Pani niezliczonych cudów i łask wypraszanych przez nowennę pompejańską. Jej kult nieprzerwanie rośnie, a modlitwa różańcowa – tak prosta, a tak potężna – wraca dziś z nową mocą do serc wielu wiernych. Podobnie zresztą jest z nowenną.

I oto, właśnie tego dnia, Duch Święty prowadzi kardynałów do wyboru nowego papieża, który przyjął imię Leon XIV. Papieża o imieniu silnie zakorzenionym w walce duchowej. Czyż to nie znak? Czyż nie jest to wyraźne wezwanie do odnowy, do powrotu do modlitwy, do ufności w potęgę nieba? Kościół stoi dziś na progu wielkich wyzwań – ale i wielkich obietnic. A 8 maja przypomina nam, że nie jesteśmy sami. U naszego boku stoi św. Michał, a nad nami czuwa Maryja!

Tomasz Rowiński/Aleteia.pl

***

14 MAJA 2025 – audiencja dla zwierzchników i wiernych Kościołów wschodnich przybyłych do Rzymu z okazji Roku Jubileuszowego w watykańskiej Auli Pawła VI

Leon XIV o poczuciu misterium w liturgii, prymacie Boga i opłakiwaniu swoich grzechów i całej ludzkości.

CAŁY TEKST PRZEMÓWIENIA

(fot: ABACA / Abaca Press / Forum)

***

„Blask chrześcijańskiego Wschodu wymaga dziś bardziej niż kiedykolwiek wolności od wszelkiej światowej zależności i wszelkich tendencji sprzecznych z komunią, aby być wiernym w posłuszeństwie i ewangelicznym świadectwie” – powiedział Leon XIV podczas audiencji dla zwierzchników i wiernych Kościołów wschodnich przybyłych do Rzymu z okazji Roku Jubileuszowego w watykańskiej Auli Pawła VI . Papież przypomniał, że Kościoły wschodnie są Kościołami „męczeńskimi” od Ziemi Świętej po Ukrainę, od Libanu po Syrię, od Bliskiego Wschodu po Tigraj i Kaukaz. „Ileż przemocy!” – stwierdził.

W imię Ojca, Syna i Ducha Świętego, pokój z wami!

Wielce Błogosławieni, Eminencjo, Ekscelencje,

Drodzy Kapłani, Osoby Konsekrowane,

Bracia i Siostry!

Chrystus zmartwychwstał. Prawdziwie zmartwychwstał! Pozdrawiam was słowami, które chrześcijański Wschód, w wielu regionach, w tym paschalnym czasie niestrudzenie powtarza, wyznając centralną prawdę wiary i nadziei. Jakże to piękne widzieć was tutaj, właśnie z okazji Jubileuszu nadziei, której niewzruszonym fundamentem jest zmartwychwstanie Jezusa. Witajcie w Rzymie! Cieszę się, że mogę się z wami spotkać, i że mogę poświęcić wiernym ze Wschodu jedno z pierwszych spotkań mojego Pontyfikatu.

Jesteście bardzo cenni. Patrząc na was, myślę o różnorodności waszego pochodzenia, o waszej chwalebnej historii oraz o gorzkich cierpieniach, które dotknęły i wciąż dotykają wiele waszych wspólnot. Chciałbym powtórzyć słowa, które o Kościołach Wschodnich wypowiedział Papież Franciszek: „To Kościoły, które trzeba miłować: strzegą unikalnych tradycji duchowych i mądrościowych, i mają również wiele nam do powiedzenia na temat życia chrześcijańskiego, synodalności i liturgii. Pomyślmy o starożytnych Ojcach, Soborach i monastycyzmie – to bezcenne skarby dla Kościoła” (Przemówienie do uczestników Zgromadzenia ROACO, 27 czerwca 2024).

Pragnę również przywołać Papieża Leona XIII, który jako pierwszy poświęcił specjalny dokument o godności waszych Kościołów, wynikającej przede wszystkim z faktu, że „dzieło ludzkiego zbawienia rozpoczęło się na Wschodzie” (por. List apost. Orientalium dignitas, 30 listopada 1894). Tak, macie „rolę wyjątkową i uprzywilejowaną, ponieważ [Wschód] stanowił pierwotne środowisko rodzącego się Kościoła” (Św. Jan Paweł II, List apost. Orientale lumen, 5). Jest znaczące, że niektóre z waszych Liturgii – które w tych dniach uroczyście celebrujecie w Rzymie według różnych tradycji – wciąż używają języka Pana Jezusa. Papież Leon XIII wyraził gorący apel, aby „prawowita różnorodność liturgii i dyscypliny wschodniej […] przyczyniała się do […] wielkiego dostojeństwa i pożytku Kościoła” (List apost. Orientalium dignitas). Jego ówczesna obawa jest bardzo aktualna, ponieważ dzisiejszych czasach, wielu braci i sióstr wschodnich, w tym wielu z was, zmuszonych jest do ucieczki z ojczyzny z powodu wojny, prześladowań, niestabilności i ubóstwa. Przybywając na Zachód, ryzykują utratę nie tylko ojczyzny, ale także swojej tożsamości religijnej. I tak, wraz z przemijaniem pokoleń, zatracane jest bezcenne dziedzictwo Kościołów Wschodnich.

Ponad sto lat temu, Papież Leon XIII zauważył, że „zachowanie rytów wschodnich jest ważniejsze, niż powszechnie się uważa”, i w tym celu nakazał nawet, aby „każdy misjonarz łaciński, zarówno z duchowieństwa sekularnego jak i zakonnego, który za pomocą porad lub pomocy przyciągnie jakiegokolwiek wschodniego wiernego do rytu łacińskiego”, został „pozbawiony i usunięty ze swojego urzędu” (tamże). Przyjmijmy apel o ochronę i promowanie Wschodu chrześcijańskiego, szczególnie w diasporze. W tym kontekście, oprócz zakładania – tam gdzie to możliwe i stosowne – struktur wschodnich, należy również uświadamiać [katolików] łacińskich. W tym kontekście proszę Dykasterię ds. Kościołów Wschodnich – dziękując za jej pracę – o pomoc w zdefiniowaniu zasad, norm i wytycznych, które pozwolą Pasterzom łacińskim skutecznie wspierać katolików wschodnich w diasporze, by zachowali swoje żywe tradycje i ubogacali swoją specyfiką kontekst, w którym żyją.

Kościół potrzebuje was. Jak wielki jest wkład, który może nam dzisiaj dać Wschód chrześcijański! Jak bardzo potrzebujemy odzyskać poczucie misterium, tak żywe w waszych liturgiach, które angażują całą istotę człowieka, wyśpiewują piękno zbawienia i wzbudzają zdumienie nad wielkością Boga, która ogarnia ludzką małość! Jak ważne jest, byśmy, także na Zachodzie chrześcijańskim, na nowo odkryli sens prymatu Boga, wartość mistagogii, nieustannego wstawiennictwa, pokuty, postu, płaczu za grzechy własne i całej ludzkości (penthos), tak typowych dla duchowości wschodnich! Dlatego fundamentalne jest, byście strzegli swoich tradycji, bez rozmywania ich, być może z powodu praktyczności czy wygody, aby nie zostały skażone duchem konsumpcjonizmu i utylitaryzmu.

Wasze duchowości, dawne i zawsze nowe, są lecznicze. W nich, dramatyczne poczucie ludzkiej nędzy łączy się z zadziwieniem nad Bożym miłosierdziem, tak że nasze upadki nie prowadzą do rozpaczy, ale zapraszają do przyjęcia łaski bycia stworzeniami uzdrowionymi, przebóstwionymi i wyniesionymi ku wysokościom nieba. Potrzebujemy bezustannie uwielbiać i dziękować Panu za to. Razem z wami możemy modlić się słowami św. Efrema Syryjczyka i mówić do Jezusa: „Tobie chwała! Tobie, który krzyż uczyniłeś mostem ponad śmiercią. […] Tobie chwała! Tobie, który przyjąłeś ciało ludzkie i uczyniłeś je źródłem życia dla wszystkich śmiertelnych” (Mowa o Panu naszym, 9). Jest to dar, o który należy prosić: abyśmy potrafili dostrzegać pewność Paschy w każdej życiowej udręce i nie tracili odwagi, pamiętając, jak pisał inny wielki Ojciec Wschodu, że „największym grzechem jest niewiara w moce Zmartwychwstania” (Św. Izaak z Niniwy, Homilie ascetyczne, I, 5).

Kto więc, jeśli nie wy, może wyśpiewywać słowa nadziei w otchłani przemocy? Kto bardziej niż wy, którzy znacie z bliska okrucieństwo wojny aż tak, że Papież Franciszek nazwał wasze Kościoły „męczeńskimi” (Przemówienie do uczestników Zgromadzenia ROACO)? To prawda: od Ziemi Świętej po Ukrainę, od Libanu do Syrii, od Bliskiego Wschodu do Tigraj i do Kaukazu – ileż przemocy! I nad tym całym okrucieństwem, nad masakrą tylu młodych istnień, które powinny budzić powszechne oburzenie – bo w imię wojennego podboju giną ludzie – rozlega się jeden apel: nie tyle papieski, co Chrystusa, który powtarza: „Pokój wam!” (J 20, 19. 21. 26), i dodaje: „Pokój zostawiam wam, pokój mój daję wam. Nie tak jak daje świat, Ja wam daję” (J 14, 27). Pokój Chrystusa nie jest grobową ciszą po zakończonym konflikcie ani wynikiem dominacji, lecz jest darem zwróconym ku człowiekowi, przywracającym mu życie. Módlmy się o ten pokój, który jest pojednaniem, przebaczeniem, daje odwagę, by zamknąć rozdział i zacząć od nowa

Podejmę wszelkie możliwe wysiłki, by ten pokój się rozprzestrzeniał. Stolica Apostolska jest do dyspozycji, aby nieprzyjaciele mogli się spotkać i spojrzeć sobie w oczy, by narodom przywrócić nadzieję oraz godność, na którą zasługują – godność pokoju. Ludy pragną pokoju, a ja, z sercem na dłoni, zwracam się do przywódców: spotkajmy się, rozmawiajmy, negocjujmy! Wojna nigdy nie jest nieunikniona, broń może i powinna zamilknąć, gdyż nie rozwiązuje problemów, lecz je pogłębia. Do historii bowiem przejdzie ten, kto sieje pokój, a nie ten, kto zbiera ofiary; ponieważ inni nie są przede wszystkim wrogami, lecz istotami ludzkimi: nie złymi, by ich nienawidzić, lecz osobami, z którymi trzeba rozmawiać. Odrzućmy manichejskie podziały, typowych dla narracji pełnych przemocy, które dzielą świat na dobrych i złych

Kościół niezmordowanie będzie powtarzał: niech umilknie broń. Pragnę podziękować Bogu za tych, którzy w milczeniu, w modlitwie i ofierze tkają wątki pokoju; za chrześcijan – wschodnich i łacińskich – którzy, szczególnie na Bliskim Wschodzie, trwają i pozostają na swoich ziemiach, mocniejsi od pokusy ich opuszczenia. Chrześcijanom należy zapewnić możliwość — nie tylko w słowach — pozostania na swoich ziemiach z wszystkimi prawami niezbędnymi do bezpiecznego życia. Proszę was: zaangażujmy się w to!

I dziękuję wam, dziękuję drodzy bracia i siostry ze Wschodu – na którym „wzeszedł” Jezus, Słońce sprawiedliwości – że jesteście „światłem świata” (por. Mt 5, 14). Nadal promieniujcie wiarą, nadzieją i miłością – i niczym innym. Niech wasze Kościoły będą wzorem, a Pasterze niech w duchu prawości wspierają komunię, zwłaszcza w Synodach Biskupów, aby stały się miejscami kolegialności i autentycznej współodpowiedzialności. Należy dbać o przejrzystość w zarządzaniu dobrami Kościoła, dawać świadectwo pasterskiej służby pełnej pokory i oddania świętemu Ludowi Bożemu, bez przywiązań do zaszczytów, światowej władzy czy własnego wizerunku. Jak mówił św. Symeon Nowy Teolog: „Tak jak piasek zduszający ogień pieca go gasi, tak troski życia i przywiązanie do drobnostek gaszą pierwotny płomień gorliwości serca” (Rozdziały praktyczno‑teologiczne, 63). Blask chrześcijańskiego Wschodu wymaga dziś, bardziej niż kiedykolwiek, wyzwolenia z wszelkich zależności światowych i wszelkich tendencji sprzecznych z komunią, aby być wiernymi w posłuszeństwie i chrześcijańskim świadectwie.

Dziękuję wam za to i z serca wam błogosławię, prosząc, abyście modlili się za Kościół i zanosili wasze żarliwe modlitwy wstawiennicze w intencji mojej posługi. Dziękuję!

Vatican News – KAI – PCh24.pl

***

Medialny rekord papieża Leona XIV. Imponująca liczba followersów

fot. Austin Distel / Unsplash, Piotr Tumidajski, edycja: Hubert Szczypek/KAI

***

W niecałą dobę od aktywowania oficjalnych papieskich kanałów w mediach społecznościowych Leon XIV zdobył rekordową liczbę obserwujących. Na Instagramie jest to 12,6 mln, a na platformie X ponad 53 mln, sumując dziewięć języków, w których profil jest prowadzony.

Milion Polaków obserwuje papieża na X

Największym zainteresowaniem na dawnym Twiterze cieszy się język hiszpański (18,6 mln) i angielski (18,5 mln), następnie włoski (5,2 mln), portugalski (5 mln) i francuski (1,8 mln). Po polsku i łacinie konto zgromadziło po milionie obserwujących. Po ponad pół miliona osiągnęły kanały po niemiecku (679 tys.) i arabsku (558 tys.).

Pierwszy rekord pontyfikatu

Liczby te ciągle rosną, a specjaliści od mediów społecznościowych tak ogromne zainteresowanie profilami Leona XIV nazywają „pierwszym rekordem pontyfikatu”. Faktem jest, że nowy papież zdobył już większą liczbę followersów niż jego poprzednik. Instagramowy papieski profil @franciscus ruszył w marcu 2016 roku i zgromadził blisko 10,5 mln obserwujących.

Dwa oficjalne papieskie kanały

Nauczanie i refleksje Leona XIV oraz przekaz wizualny dotyczący pontyfikatu można śledzić na dwóch platformach:

X (dawniej Twitter): @Pontifex_pl

Instagram: @Pontifex

Zdjęcie na Instagramie – pokazujące papieża, gdy po raz pierwszy ukazał się światu po swym wyborze – zebrało 1,2 mln polubień i ponad 26 tys. komentarzy w różnych językach.

W pierwszym wpisie na platformie X Leon XIV napisał: „Pokój z wami wszystkimi! To pierwsze pozdrowienie Chrystusa Zmartwychwstałego, Dobrego Pasterza. Ja także chciałbym, by to pozdrowienie pokoju przeniknęło wasze serca, dotarło do waszych rodzin, do wszystkich ludzi, gdziekolwiek się znajdują, do wszystkich ludów, do całej ziemi”.

Siedemnaście godzin i rekord fallowersów

Papieskie oficjalne kanały w mediach społecznościowych ruszyły 14 maja przed godz. 15. Prezentowane dane są z 15 maja przed godz. 8. Pokazują one, że będzie to medialny pontyfikat, mocno obecny w mediach społecznościowych.

Pierwsze oficjalne konto papieskie na Twitterze (obecnie X) zostało uruchomione 3 grudnia 2012 roku podczas pontyfikatu Benedykta XVI. Z kolei pierwszy instagramowy papieski profil ruszył w marcu 2016 roku i należał do Franciszka.

Facebook – strona KAI poświęcona Leonowi XIV

Zachęcamy do obserwowania strony na Facebooku „Papież Leon XIV„. To strona Katolickiej Agencji Informacyjnej poświęcona papieżowi Leonowi XIV. Będą tam zamieszczane najnowsze wiadomości z Watykanu, analizy, komentarze i wywiady, fotografie i materiały wideo – wszystko, co dotyczy rozpoczynającego się pontyfikatu Papieża Leona XIV.

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.

Kai.pl

***

Aby Matka Boża była coraz bardziej znana, miłowana i uwielbiana!

„Różaniec Święty, to bardzo potężna broń.

Używaj go z ufnością, a skutek wprawi cię w zdziwienie”.

(św. Josemaria Escriva do Balaguer)

*****

Intencja Żywego Różańca

na miesiąc maj 2025

Intencja papieska:

*O możliwość pracy
Módlmy się, aby dzięki pracy każda osoba mogła się spełniać, rodziny miały godne warunki życia, a społeczeństwa stawały się bardziej ludzkie.

więcej informacji – Vaticannews.va: papieska intencja

***

Intencje Polskiej Misji Katolickiej w Glasgow:

* za naszych kapłanów, aby dobry Bóg umacniał ich w codziennej posłudze oraz o nowe powołania do kapłaństwa i życia konsekrowanego.  

* “Boże, Ty w swojej opatrzności, chciałeś, aby Twój Kościół opierał się na błogosławionym Piotrze, którego postawiłeś nad innymi Apostołami, wejrzyj łaskawie, prosimy, na Papieża Leona XIV i spraw, aby ten, którego ustanowiłeś następcą Piotra, był dla Twojego ludu widzialnym źródłem i fundamentem jedności w wierze i komunii. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg przez wszystkie wieki wieków.”(Mszał Rzymski)

Intencja przed wyborem nowego prezydenta naszej Ojczyzny:

*Ksiądz Biskup Antoni Długosz stwierdził w bardzo mocnych słowach jaką mamy obecnie sytuację w naszej Ojczyźnie: Państwo polskie jest silne wobec słabych i słabe wobec silnych. Kłamstwo przybrało patologiczne rozmiary i zachwiało naszym krajem oraz relacjami między Polakami.

Dlatego, Kochana Boża Matko, błagam Cię dziś, wstawiaj się u Twojego Syna, Jezusa Chrystusa, błagam słowami wiersza Juliana Tuwima:

Lecz nade wszystko słowom naszym,
Zmienionym chytrze przez krętaczy,
Jedyność przywróć i prawdziwość.
Niech prawo zawsze prawem znaczy,
A sprawiedliwość – sprawiedliwość.

Udział w wyborach jest nie tylko powinnością obywatelską, ale też obowiązkiem katolika i każdego zatroskanego o dobro wspólne naszej Ojczyzny. Kościół przypomina podstawowe zasady, jakimi powinien kierować się katolik.

Dotyczą one istoty porządku moralnego. Prawy rozum nie pozwala na kompromisy, dlatego katolicy:

a) opowiadają się bezwarunkowo po stronie prawa do życia od poczęcia do naturalnego kresu, które to prawo „stanowi fundament współżycia między ludźmi oraz istnienia wspólnoty politycznej”

b) z równą determinacją zabiegają o ochronę praw rodziny, opartej na monogamicznym małżeństwie osób przeciwnej płci. Uważają zatem za niedopuszczalne zrównanie z rodziną innych form współżycia

c) stoją na straży zagwarantowania prymatu rodziców w wychowaniu swoich dzieci

d) bronią wolności sumienia i wolności religijnej, stanowiącej „serce praw człowieka”

e) sprzeciwiają się budowaniu świata „tak, jakby Boga nie było”

f) są zaangażowani na rzecz wewnętrznego i zewnętrznego pokoju, będącego podstawowym warunkiem realizacji dobra wspólnego;

g) troszczą się o etyczny kształt procesów gospodarczych, sprzeciwiając się „ekonomii, która zabija”

Kwestie te stanowią zbiór zasad, które powinny być uwzględnione podczas podejmowania decyzji wyborczych. Właściwie ukształtowane sumienie chrześcijańskie nie pozwala nikomu na oddanie głosu takiemu kandydatowi, który głosi przeciwne tzw. “wartości” do wyżej siedmiu wymienionych. 

***

Intencja dodatkowa dla Róży Matki Bożej Częstochowskiej (II), św. Moniki i bł. Pauliny Jaricot: 

* Rozważając drogi zbawienia w Tajemnicach Różańca Świętego prosimy Bożą Matkę, aby wypraszała u Syna swego a Pana naszego Jezusa Chrystusa właściwe drogi życia dla naszych dzieci.

***

Intencja dla małżonków w Róży bł. Kard. Stefana Wyszyńskiego:

*Wysławiamy Boga w Trójcy Jedynego, że zostaliśmy stworzeni na Boże podobieństwo, aby stanowić wspólnotę życia i miłości. Żebyśmy mogli zawsze trwać razem i w radościach i trudach życia, dlatego prosimy Cię Miłosierny Boże o łaskę umacniania naszego małżeńskiego przymierza poprzez ciągłe ożywianie wzajemnej miłości.

***

Od 1 maja 2025 modlimy się kolejnymi Tajemnicami Różańca Świętego i w intencjach wyznaczonych na ten miesiąc, które otrzymaliście na maila 30 kwietnia 1925 z adresu e-rozaniec@kosciol.org (jeśli ktoś z Was nie dostał maila na ten miesiąc, proszę o kontakt z Zelatorem Róży, albo na adres rozaniec@kosciolwszkocji.org)

________________________________________

Obecnie mamy 20 Róż Żywego Różańca. Bardzo serdecznie zachęcamy chętnych, aby zechcieli dołączyć się do Żywego Różańca. Módlmy się też w tej intencji, aby dotąd nieprzekonani mogli się przekonać jak skuteczną i tym samym jak bardzo potrzebną jest dziś modlitwa różańcowa.

***

Św. Andrzej Bobola i jego szczególna rola w historii Polski

Relikwie św. Andrzeja Boboli w sanktuarium w Warszawie,

fot. Wikipedia

***

Abp Stanisław Gądecki zaapelował o modlitwę i post w intencji Ojczyzny. Do apelu dołączył modlitwę za wstawiennictwem św. Andrzeja Boboli. Ten XVII-wieczny męczennik odegrał szczególną rolę w historii Polski.

Zagrożenia z dwóch stron

Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki 19 lutego w specjalnym apelu poprosił o „żarliwą” modlitwę za ojczyznę i post w tej intencji. „Patrząc na życie społeczne w naszym kraju trudno nie ulec wrażeniu, że jesteśmy widzami albo uczestnikami walki «dwóch plemion»” – zauważył abp Gądecki. Można też odnieść wrażenie – dodał – że istotą sporu są przede wszystkim partyjne interesy głównych partii politycznych, które budują emocje społeczne prowadzące do rozbicia poczucia wspólnoty narodowej.

Arcybiskup namawia polityków do opamiętania. Prosi, żeby spojrzeli na sprawy kraju z większą powagą i zapomnieli o własnych pożytkach. Gra nie toczy się o to, która strona sporu ma rację, ale o bezpieczeństwo państwa. „Wyzwania, jakie przychodzą zarówno ze Wschodu, gdzie toczy się wojna, jak i z Zachodu, gdzie obserwujemy poważne zmiany kulturowe oraz dążenie do przekształcenia Unii Europejskiej w jedno państwo, stawiają dziś pytanie o niepodległość Polski. Nie możemy stać się pokoleniem, które przejdzie do historii jako to, które – podobnie jak nasi ojcowie w XVIII w. – doprowadziło do upadku polskiej państwowości” – napisał przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski.

Na końcu listu abp. Stanisława Gądeckiego znalazła się modlitwa:

Modlitwa za Ojczyznę przez przyczynę św. Andrzeja Boboli
Boże, któryś zapomnianą do niedawna Polskę wskrzesił cudem wszechmocy Twojej, racz za przyczyną sługi Twojego św. Andrzeja Boboli dopełnić miłosierdzia nad naszą Ojczyzną i odwrócić grożące jej niebezpieczeństwa. Niech za łaską Twoją stanie się narzędziem Twojej czci i chwały. Natchnij mądrością jej rządców i przedstawicieli, karnością i męstwem jej obrońców, zgodą i sumiennością w wypełnianiu obowiązków jej obywateli. Daj jej kapłanów pełnych ducha Bożego i żarliwych o dusz zbawienie. Wzmocnij w niej ducha wiary i czystości obyczajów. Wytęp wszelką stanową zazdrość i zawiść, wszelką osobistą czy zbiorową pychę, samolubstwo i chciwość tuczącą się kosztem dobra publicznego. Niech rodzice i nauczyciele w bojaźni Bożej wychowują młodzież, zaprawiając ją do posłuszeństwa i pracy, a chroniąc od zepsucia. Niech ogarnia wszystkich duch poświęcenia się i ofiarności względem Kościoła i Ojczyzny, duch wzajemnej życzliwości i przebaczenia. Jak jeden Bóg, tak jedna wiara, nadzieja i miłość niech krzepi nasze serca! Amen.

Tylko Bóg daje łaski

Można i warto modlić się w różnych intencjach, także przyzywając wstawiennictwa różnych świętych. Jeszcze ważniejsze niż szukanie wsparcia u ludzi, którzy poprzedzili nas w drodze do nieba, jest to, żeby modlić się do Boga – dziękować Mu, uwielbiać Go, przepraszać i prosić.

Proszenie w intencji własnego kraju to jedna z wielu spraw, które warto mieć na uwadze, kiedy zwracamy się z ufnością do naszego Ojca w niebie. Jeszcze do niedawna odbierane niekiedy jako coś – czy ja wiem? – staroświeckiego, po 24 lutego 2022 r. stało się zatrważająco aktualne nawet dla tych, którzy wcześniej uśmiechali się pod nosem na wspomnienie wszelkich „bogoojczyźnianych klimatów”.

Dlaczego św. Andrzej Bobola?

To wszystko prawda, ale kiedy dwa lata temu zaczęłam razem z mężem zbierać materiały do biografii św. Andrzeja Boboli, nie raz miałam wrażenie – które nie opuszcza mnie do tej pory – że ten skromny męczennik sprzed czterech wieków dostał do odegrania szczególną rolę. Że w trudnej sytuacji, w jakiej ostatnio się znaleźliśmy jako wspólnota narodowa i europejska, został nam dany przez Boga jako „nasz człowiek w niebie”. Wydaje się, że wiele osób podziela to poczucie, bo św. Andrzej Bobola po latach niemal całkowitego zapomnienia w PRL stał się ostatnio bliski wielu osobom i środowiskom. Ludzie modlą się za jego wstawiennictwem, organizują czuwania, odwiedzają jego sanktuaria.

Dlaczego tak się dzieje? Właściwie trudno powiedzieć, bo Andrzej Bobola za życia niczym szczególnym się nie wyróżnił. Pracował jako „szeregowy” jezuita: kaznodzieja, spowiednik i misjonarz ludowy. Nie pisał książek, nie był doradcą królów ani magnatów. Zginął w okrutnych męczarniach w 1657 r. z rąk prawosławnych kozaków w Janowie Poleskim, na terenie dzisiejszej Białorusi, podczas wojennej zawieruchy. Został pochowany w podziemiach zakonnego kościoła w Pińsku.

Dopiero po śmierci stał się znany jako możny orędownik – nie tylko w sprawach osobistych ludzi, którzy prosili go o pomoc, ale także w sprawach całego narodu.

Odzyskanie niepodległości i bitwa warszawska

Oto wydarzenia, w których szczególnie dał się poznać jako opiekun naszej ojczyzny:

1. 1702 R. – PIERWSZA INTERWENCJA

Andrzej Bobola 45 lat po śmierci ukazał się rektorowi jezuickiego kolegium w Pińsku o. Marcinowi Godebskiemu i powiedział mu, że otoczy opieką współbraci i całe miasto, zagrożone przez obce wojska, jeśli mieszkańcy będą się modlili za jego wstawiennictwem i odnajdą trumnę z jego ciałem

2. 1819 R. – OBIETNICA ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI

Andrzej Bobola ukazał się dominikaninowi o. Alojzemu Korzeniewski w Wilnie i zapowiedział, że Polska odzyska niepodległość, a on zostanie jej patronem. Przepowiednia została opublikowana w prasie po jego beatyfikacji w 1853 r. i stała się dość znana wśród Polaków.

3. 1853 R. – BEATYFIKACJA ANDRZEJA BOBOLI W RZYMIE

Zgromadziła rzesze Polaków i była ważnym wydarzeniem podtrzymującym wiarę w odzyskanie niepodległości przez kraj.

4. 1920 R. – BITWA WARSZAWSKA

Mieszkańcy zagrożonej przez bolszewików Warszawy tłumnie modlili się za wstawiennictwem Matki i Bożej i świętych, m.in. Andrzeja Boboli, a potem dziękowali za wymodlenie Cudu nad Wisłą

5. 1938 R. – KANONIZACJA ANDRZEJA BOBOLI

Kanonizacja, a zwłaszcza późniejszy triumfalny powrót integralnych relikwii (czyli zachowanego w całości ciała) męczennika do kraju stały się wielkim świętem narodowym. 19 czerwca podczas uroczystości na placu Zamkowym w Warszawie prezydent Polski Ignacy Mościcki złożył na trumnie Boboli swój Krzyż Niepodległości, co można interpretować jako (nieformalne) odznaczenie św. Andrzeja za jego wkład w odzyskanie niepodległości. Andrzej Bobola byłby więc jedyną osobą, która dostała wysokie odznaczenie państwowe za zasługi… dokonane po śmierci.

6. 1957 R. – ENCYKLIKA PIUSA XII

W obliczu prześladowań Kościoła w Polsce papież Pius XII wydał encyklikę, w której wskazywał św. Andrzeja Bobolę, który padł ofiarą zagrożenia płynącego ze wschodu, jako wzór niezłomnego wytrwania w wierze.

7. 2002 R. – PATRON POLSKI

Papież Jan Paweł II oficjalnie ogłosił św. Andrzeja Bobolę patronem Polski.

Joanna Operacz – publikacja z 23.02.24 – Aleteia.pl

***

Ratunek dla Polski w św. Andrzeju Boboli

Wiele krzywdzących słów mówi się dziś o Polsce i Polakach. Nie jest to łatwy czas dla naszego Narodu.

św. Andrzej Bobola

***

Czy naród, który tyle razy dał świadectwo umiłowania prawdy i dobra, można tak traktować? Czy godzi się go zniewalać, aby był poprawny politycznie?

Zasługi Polaków

To Polacy, pierwsi w świecie, już w XV wieku powiedzieli Krzyżakom, że nie wolno nawracać pogan na wiarę chrześcijańską ogniem i mieczem. To husaria króla Jana III Sobieskiego przyszła z pomocą Europie w 1683 r., gdy Turcy zdobywali państwo po państwie i zbliżali się do Rzymu. To odważni polscy żołnierze i modlący się ludzie Warszawy obronili Europę przed bolszewikami i komunizmem w 1920 r. To Polacy podjęli wojnę z hitlerowskimi Niemcami w obronie własnego kraju, mimo że nie znaleźli wsparcia ze strony swoich przyjaciół. To polski naród nigdy nie pogodził się z okupacją Ojczyzny po II wojnie światowej, aż doprowadził do rozpadu Związku Radzieckiego. Dlaczego więc dziś ten naród, który tyle razy dał wyraz umiłowaniu Europy, jest tak atakowany? Dlaczego się go opluwa i posądza o czyny, które zawsze były mu obce?

Przyczyny ataków

To, jak postrzega się dziś Polskę, można analizować w świetle pewnych wydarzeń, które mają tu miejsce, ale można też popatrzeć na to wszystko oczyma wiary, które więcej widzą. I choć nieraz przedstawia się naszą Ojczyznę w nie najlepszym świetle, to jednak jest wielu ludzi w świecie, którzy cenią Polskę i pragną odwiedzić ten kraj, który z woli Boga w XX wieku dał światu świętych i błogosławionych. Przywołać tu należy św. Faustynę, św. Maksymiliana Marię Kolbego czy św. Jana Pawła II. Bóg dzięki nim zwrócił oczy całego świata na Polskę i dał wystarczającą wiedzę o narodzie, który w planie zbawienia w przyszłości będzie miał ważną rolę do spełnienia.

Przepowiednia kard. Hlonda

Oczy wiary ten atak na Polskę z jednej strony pozwalają widzieć jako zemstę szatana, który wykorzystuje „królestwa tego świata” do uniemożliwienia realizacji planu Bożego, zaś z drugiej – pomagają dostrzec w tym, co się dzieje, Boga, który przygotowuje naród do wypełnienia jego misji w świecie. Na tę drugą stronę zwrócił uwagę kard. August Hlond w swej przepowiedni przed śmiercią: „Polska to naród wybrany przez Boga do wielkiego posłannictwa, dlatego oczyści go Bóg przez cierpienie. Bóg ześle Polsce pomoc swoją z tej strony, z której się nikt nie spodziewał. Przyjdzie dla Polski dzień, w którym przyjaciele odstąpią od niej i zostanie sama, aby się wypełniła wola Boża – a wtedy miłosierdzie okryje ją całą – Polska przejdzie jeszcze swoje ostateczne oczyszczenie, ale potem wiara i miłość zatryumfują w pełni. Jeszcze jakiś czas potrzebny jest do pokuty, a potem Chrystus zmieni całkowicie oblicze tej ziemi. Niech nikt nie upada na duchu, gdy szatan będzie brał górę, bo zostanie pokonany mocą Bożą. Zwycięstwo, gdy przyjdzie, będzie zwycięstwem błogosławionej Maryi Dziewicy. Z różańcem w ręku módlcie się więc o zwycięstwo Matki Najświętszej! Polska jest bowiem narodem wybranym Najświętszej Maryi Panny. Polska nie zwycięży bronią, ale modlitwą, pokutą, wielką miłością bliźniego i Różańcem. Polska ma stanąć na czele Maryjnego zjednoczenia narodów. Trzeba ufać i modlić się. Jedyna broń, której używając Polska odniesie zwycięstwo, to Różaniec. On tylko uratuje Polskę od tych strasznych chwil, jakimi może narody będą karane za swą niewierność względem Boga.

Polska będzie pierwszą, która dozna opieki Matki Bożej. Maryja obroni świat od zupełnej zagłady, a Polska nie opuści sztandaru Królowej Nieba. Całym sercem wszyscy niech się zwracają z prośbą do Matki Najświętszej o pomoc i opiekę pod Jej płaszczem. Nastąpi wielki tryumf Serca Matki Bożej, po którym dopiero zakróluje Zbawiciel nad światem przez Polskę.

Polska urośnie do znaczenia potęgi moralnej i będzie natchnieniem przyszłości Europy, jeżeli nie ulegnie bezbożnictwu, a w rozgrywce duchów pozostanie niezachwianie po stronie Boga. Jako promieniujący ośrodek chrześcijański Polska będzie powagą i może odegrać rolę wzoru oraz pośredniczki oczekiwanego braterstwa narodów, którego samą grą dyplomatyczną zbudować niepodobna. Na rozstaju dziejowym Polska nie powinna się przeto zawahać, nie powinna zbaczać ze swej drogi, lecz iść za swym powołaniem. Pogłębioną świadomością chrześcijańską powinna odgrodzić się duchowo od zmurszałego i zakłamanego świata, który przepada, a przodować w nowym życiu, które się wyłania”.

Przytaczam słowa tej przepowiedni, bo pozwalają one odpowiedzieć na pytanie, dlaczego Polska jest dziś przywoływana do praworządności. Pozwalają też rozumieć wezwanie do wielkiej mobilizacji modlitewnej narodu. Dziś toczy się w Polsce wielka walka o duszę narodu. Czy to będzie naród chrześcijański, czy bezbożny? Czy panować w nim będą moralność ewangeliczna, czy wartości europejskie? Czy naród zachowa myślenie katolickie, czy pójdzie za ideologią gender?

Ratunek dla Polski w św. Andrzeju Boboli

W tej walce nie możemy liczyć na żadną pomoc ze strony innych państw czy narodów. Nikt nie będzie się bił o katolickie oblicze naszej Ojczyzny. To oblicze może nam zapewnić tylko pomoc z nieba. I tę pomoc dał narodowi sam Bóg w św. Andrzeju Boboli, patronie Polski.

W ostatnim czasie wiele się słyszy wezwań do modlitwy za Polskę za przyczyną tego świętego. Ale mam wrażenie, że nie wszyscy rozumieją to wezwanie, dlatego jako czciciel św. Andrzeja, a także w jakimś sensie powołany do szerzenia jego kultu i wyjaśniania roli w dzisiejszej historii Polski, pozwolę sobie odpowiedzieć na pytanie: Dlaczego możemy mieć nadzieję, że z jego pomocą uratujemy wiarę katolicką w Polsce?

Święty, o którym Bóg nie pozwolił zapomnieć

Z życiorysu św. Andrzeja wiemy, że jego pośmiertne objawienia otworzyły mu drogę na ołtarze i do powstania jego sanktuarium w Strachocinie. Te objawienia są różnie postrzegane. Z pewnością są tacy, którym kojarzą się z pychą czy zarozumiałością św. Andrzeja. Dlatego wszystkim, których ogarnia takie myślenie, trafnie odpowiada papież Pius XII w encyklice „Invicti athletae Christi”, poświęconej św. Andrzejowi Boboli. „Jest naszym gorącym pragnieniem, żeby wszyscy po całym świecie uczestnicy chlubnego miana katolików, a zwłaszcza ci synowie ukochanej przez nas polskiej ziemi, dla których (…) Andrzej Bobola jest chlubą i wspaniałym wzorem chrześcijańskiego męstwa, w trzechsetną rocznicę jego zgonu, pobożnym sercem i umysłem rozważyli jego męczeństwo i jego świętość. Nie chcemy pominąć tej pamiętnej chwili, która złotymi zgłoskami zapisana jest w rocznikach Kościoła (…)”.

Jeśli papież zachęca wszystkich chrześcijan do pochylenia się nad św. Andrzejem, to przypomnijmy, że on 316 lat temu po raz pierwszy się objawił i 80 lat temu został kanonizowany.

Pińsk, rok 1702

To miejsce i rok pierwszego objawienia Andrzeja Boboli. Prawdę o tym objawieniu rozeznajemy dopiero w świetle okoliczności, w których się ono dokonało. 16 kwietnia 1702 r. w celi o. Marcina Godebskiego, rektora Kolegium Jezuitów, pojawił się zakonnik i powiedział: „Jestem wasz współbrat Andrzej Bobola, obronię miasto i kolegium przed Szwedami, jeśli odnajdziecie moją trumnę i oddzielicie ją od innych”. Gdy spełniono prośbę, miasto i kolegium zostały uratowane. Szwedzi nie weszli do Pińska, a mieszkańcy i jezuici odczytali to jako wyjątkową ingerencję Andrzeja Boboli. Dzięki temu, co się stało, rozpoczęto prace nad wyniesieniem go na ołtarze.

W tym objawieniu należy też zobaczyć obrońcę katolickiej wiary. Przecież najeźdźca, u którego od XVI wieku dominującą religią był protestantyzm, wykorzystywał wojnę do niszczenia i rabowania wszystkiego, co katolickie. Andrzej, objawiając się z konkretną propozycją, która się dokonała, już wtedy jawi się jako dar od Boga dla ratowania katolickiej wiary wśród Polaków. Zresztą wydaje się, że to, co uczyniono w obliczu kolejnego zagrożenia, potwierdziło to przekonanie w polskim narodzie.

Warszawa, rok 1920

Druga ważna ingerencja bł. Andrzeja Boboli dotyczy udziału w Cudzie nad Wisłą. Aż dziw bierze, że historycy przemilczają pewne fakty, a szczególnie te związane z Andrzejem.

Rok 1920 to czas, w którym pojawiło się zagrożenie dla Polski ze strony bolszewików. Polski rząd szukał pomocy u zaprzyjaźnionych krajów zachodnich, ale jej nie znalazł. Świadomy tego Episkopat Polski, zgromadzony na Jasnej Górze, podjął religijne działania, aby szukać pomocy u Boga przez Maryję. Ale podjął też jedną ważną inicjatywę. 28 lipca biskupi napisali prośbę do papieża Benedykta XV o kanonizację Andrzeja Boboli, z uzasadnieniem: „Podniesiony ku czci świętych będzie najdzielniejszym i nieustannym Patronem Ojczyzny i Kościoła Katolickiego, szczególnie na Kresach Polski, najbardziej wystawionych na niemałe niebezpieczeństwo obyczajności i prawdziwej wiary”. Do tej prośby dołączono list Józefa Piłsudskiego, w którym napisał: „Ojcze Święty! Od początku wojny światowej, która się zda obecnie dobiegać do końca, Bóg Wszechmogący widocznie błogosławił wysiłkom naszej bohaterskiej armii. Wbrew zamiarom naszych wrogów Ojczyzna nasza zmartwychwstała, co według rachub ludzkich zdawało się prawie niemożliwym. Przypisujemy to dokonanie się aktu sprawiedliwości dziejowej możnemu wstawiennictwu naszych Świętych Patronów, a zwłaszcza Błogosławionemu Andrzejowi Boboli, w sposób szczególny czczonemu przez naród polski, który w nim położył swą ufność. Pragniemy mu okazać wdzięczność za Jego opiekę nad Polską i zapewnić ją sobie na przyszłość dla dalszego rozwoju naszego Państwa. Dlatego błagamy Cię, Ojcze Święty, by Wasza Świątobliwość raczył zaliczyć w poczet świętych Błogosławionego Andrzeja Bobolę”.

31 lipca metropolita warszawski kard. Aleksander Kakowski wydał list do duchowieństwa archidiecezji, w którym zaapelował o religijno-patriotyczną mobilizację: „Na ubłaganie pomocy z Nieba, której Bóg nigdy nie skąpił, prosząc o nią, ufny w przyczynę bł. Andrzeja Bobolę, patrona Polski, i bł. Władysława z Gielniowa, patrona Warszawy, zarządzam nabożeństwa błagalne za wstawiennictwem tych błogosławionych”.

Od 6 do 15 sierpnia w warszawskich kościołach: Ojców Jezuitów przy ul. Świętojańskiej na Starym Mieście, św. Anny i Świętego Zbawiciela rano o dziewiątej i wieczorem o siódmej miały być odprawione nowenny z wystawieniem Przenajświętszego Sakramentu i odmawiane litanie do Najświętszego Serca Pana Jezusa z aktem poświęcenia oraz litanie do bł. Andrzeja Boboli i bł. Władysława z Gielniowa. Wielcy orędownicy Polski nie zawiedli. Bolszewicy zostali pod Warszawą pokonani w ostatnim dniu nowenny – 15 sierpnia 1920 r.

W duchu wdzięczności za zwycięstwo ponowiono prośbę o kanonizację bł. Andrzeja Boboli, a gdy władze w Moskwie dowiedziały się, że Polacy Andrzejowi Boboli przypisują zwycięstwo nad nimi, wysłali żołnierzy, aby odszukali trumnę i zobaczyli, czy „znajduje się w niej ciało zachowane od rozkładu”, a jeśli będzie zachowane, to mieli zabrać tę trumnę do Moskwy, co też się stało.

Wszystko, co się działo przed Cudem nad Wisłą i po nim, świadczy, że Polacy w tym zwycięstwie widzieli udział bł. Andrzeja Boboli, a jego kanonizację trzeba odczytać jako wdzięczność za uratowanie Polski i Europy przed komunizmem.

Strachocina, rok 1987

Ostatnie objawienie św. Andrzeja dotyczy już współczesnej historii Polski. Miało ono miejsce w Strachocinie, miejscowości na Podkarpaciu, w archidiecezji przemyskiej. Św. Andrzej Bobola, gdy objawił się 16 maja 1987 r. miejscowemu proboszczowi, powiedział: „Jestem św. Andrzej Bobola, zacznijcie mnie czcić w Strachocinie”. Dzięki temu w parafii rozpoczął się jego kult, a liczne świadectwa pielgrzymów o wyproszonych łaskach sprawiły, że abp Józef Michalik, ówczesny metropolita przemyski, 19 marca 2007 r. miejscowy kościół uczynił sanktuarium św. Andrzeja Boboli.

Pewne wydarzenia związane z tym sanktuarium pozwalają jednak rozeznać to objawienie w wymiarze nie tylko religijnym, ale i narodowym. Gdy bowiem w 2005 r. po raz pierwszy do Strachocina pielgrzymowali ci, którzy prosili o pomoc patrona tego miejsca, aby doszli do władzy w wyborach parlamentarnych, zostali wysłuchani. Ale wtedy nikt nie wiązał tego zwycięstwa ze św. Andrzejem ani z tym miejscem.

Dopiero wybory prezydenckie i parlamentarne z 2015 r. pozwalają nabrać przekonania o objawieniach Andrzeja w Strachocinie jako o przypomnieniu jego roli w narodzie. Po dziesięciu latach ci, którzy kiedyś pielgrzymowali do św. Andrzeja, ponownie przybyli do Strachociny, aby prosić świętego o pomoc w zbliżających się wyborach. Wpierw 2 maja modlili się za swojego kandydata na prezydenta, który na tydzień przed wyborami miał 14 punktów straty do ówczesnej głowy państwa. Po tej modlitwie wygrał już pierwszą turę wyborów i dziś jest prezydentem RP. Warto ten fakt wszystkim przypominać, bo wydaje się, że w nadmiarze wielu wydarzeń o tym się zapomina i pomija udział św. Andrzeja w tym zwycięstwie. A w moim przekonaniu ta modlitwa miała decydujący wpływ na to, co się stało.

4 października 2015 r. odbyła się druga pielgrzymka do św. Andrzeja z prośbą, aby zmienił się układ sił w parlamencie. Postawiono wtedy św. Boboli wielkie żądanie: „Spraw, byśmy rządzili sami, mieli tylu posłów, aby nie wchodzić w żadne koalicje”. I czy to się nie stało? Kolejna prośba została spełniona.

Trzeba dziękować, że parlamentarzyści o tym pamiętają i co roku pielgrzymują do św. Andrzeja Boboli, by podziękować mu za to, co się stało. Mam nadzieję, że św. Andrzej nigdy im tego nie zapomni.

Gorąca prośba

Dziś tymi słowami dzielę się ze wszystkimi, którym leży na sercu Polska katolicka, kierująca się wartościami chrześcijańskimi, w której będzie się szanować prawa naturalne – a szczególnie prawo do życia od poczęcia aż do naturalnej śmierci – i proszę was, byście włączyli się w modlitwę za Ojczyznę. Niech w tej modlitwie znajdzie się św. Andrzej. Bóg dał go naszej Ojczyźnie, aby w niej były wiara katolicka, szacunek do innych wyznań i ludzi inaczej myślących, a nade wszystko abyśmy byli jedno.

Wskazując na „cud strachociński”, który dokonał się w 2015 r., proszę, by nie został zaprzepaszczony. Historia z 1920 r. może się powtórzyć.

Cud nad Wisłą z czasem został zmarginalizowany. To, co było wielką łaską i darem Bożym, ludzie przypisali sobie i zaczęli budować sobie pomniki. Aż nadeszła za to kara, bardzo bolesna… Obyśmy dziś nie powtórzyli tego błędu. Wyborcze zwycięstwa z 2015 r. to też był cud, za którym znowu, jak w 1920 r., stoi św. Andrzej Bobola. Jeśli o tym zapomnimy albo zaczniemy to zwycięstwo przypisywać ludzkim działaniom, to co nas czeka?

Moim obowiązkiem jest o tym przypominać. Oczy wiary pozwalają mi w tym, co się stało, zobaczyć coś więcej i dzielę się tym, będąc zatroskany o przyszłość mojej Ojczyzny.

Ks. Józef Niżnik, kustosz sanktuarium św. Andrzeja Boboli w Strachocinie/Gość Niedzielny

***

Św. Andrzej Bobola i jego oryginalny styl „autopromocji”

fot. Henryk Prziondziono/Gość Niedzielny

***

Jak to możliwe, że ktoś, o kim pamięć całkiem zaginęła, jest dziś patronem Polski?

Był rok 1819. Napoleon dożywał swoich dni na Wyspie Świętej Heleny, a Polska nieodwołalnie już, wydawało się, utraciła niepodległość. Car zawładnął znaczną częścią dawnej Rzeczpospolitej i wprowadzał swoje porządki. Boleśnie odczuło je wielu patriotów, wśród nich dominikanin o. Alojzy Korzeniewski, któremu carska administracja zakazała prowadzenia duszpasterstwa i publikowania tekstów. Którejś nocy znękany zakonnik modlił się w klasztorze w Wilnie do Andrzeja Boboli. Zawierzał męczennikowi sprawę zniewolonej ojczyzny. Wtem ujrzał postać w jezuickim stroju, która przedstawiła się jako Andrzej Bobola. Przybysz wskazał na okno, za którym o. Alojzy ujrzał walczące ze sobą wielkie armie wielu różnych państw. „Kiedy ludzie doczekają takiej wojny, za przywróceniem pokoju nastąpi wskrzeszenie Polski, a ja zostanę jej głównym Patronem” – powiedział.

Zapomniany, ale…

Dziwne były drogi, jakimi rozwinął się kult św. Andrzeja Boboli. Gdyby odbywało się to tylko według ludzkich zasad, nie byłoby żadnego kultu, bo ludzie zwyczajnie by o tym człowieku nie wiedzieli. Owszem, za życia był dość znaną postacią – prawdopodobnie to on był autorem tekstu ślubów króla Jana Kazimierza, które monarcha złożył we Lwowie 1 kwietnia 1656 r., oddając królestwo pod opiekę Maryi. Głośna była jego działalność misyjna na wschodnich rubieżach Rzeczpospolitej. To ona przyniosła mu przydomek „duszochwat”. Słynął jako płomienny kaznodzieja, znakomity spowiednik i wychowawca młodzieży. Nazywano go też apostołem Pińszczyzny, bo w okolicy Pińska zbierał najobfitsze owoce swojej działalności. Jednocześnie jednak właśnie ta działalność wywołała nienawiść prawosławnych Kozaków, którzy w maju 1657 r. najechali Janów Poleski i urządzili masakrę tamtejszych Polaków i Żydów. W pobliskiej wsi pojmali Andrzeja Bobolę, przywlekli go na janowski rynek i znęcali się nad nim w sposób tak bestialski, że trudno z tym porównać jakikolwiek inny znany opis męczeństwa. W końcu Kozacy dobili go szablą. Nieludzko zmaltretowane ciało męczennika pochowano w Pińsku. Minęły lata i zatarła się pamięć o tych strasznych wydarzeniach. I tak by pewnie zostało, gdyby sam Bobola nie przypomniał o sobie. Konkretnie w nocy z 16 na 17 kwietnia 1702 roku ukazał się o. Marcinowi Godebskiemu, rektorowi pińskiego kolegium jezuickiego. Zakonnik zamartwiał się właśnie sytuacją państwa polskiego i związanymi z tym zagrożeniami dla kolegium i jego mieszkańców. Wtedy ujrzał nieznajomego zakonnika o miłej powierzchowności, otoczonego nieziemskim blaskiem. Ten wyrzucił Godebskiemu, „że szuka protektorów tam, gdzie ich znaleźć niepodobna”, po czym obiecał opiekę nad kolegium, jeśli rektor poleci odszukać jego, Andrzeja Boboli, ciało, pochowane w krypcie pod kościołem i złoży je w nowej trumnie. Nie było to łatwe zadanie, ale gdy miejscowy zakrystian – także w nadprzyrodzony sposób – otrzymał wskazówki, gdzie należy szukać, znaleziono trumnę z napisem: „O. Andrzej Bobola TJ umęczony i zabity przez Kozaków”. Gdy ją otwarto, okazało się, że – choć minęło 45 lat – ciało męczennika wygląda tak, jakby dopiero co zostało pochowane, bez oznak rozkładu. To było samo w sobie zdarzenie cudowne. W ten sposób kult Andrzeja Boboli zaczął się szybko rozwijać. Zebrano i zabezpieczono świadectwa o życiu i śmierci Boboli. W 1712 roku biskup łucki otworzył proces informacyjny w swojej diecezji. Ukazał się drukiem pierwszy życiorys męczennika.

Kręte drogi

W 1728 roku Rzym orzekł autentyczność dowodów świętości, męczeństwa i cudów sługi Bożego. W maju 1730 roku dokonano oględzin ciała z udziałem lekarzy. W dalszym ciągu było ono giętkie i elastyczne, wciąż było też widać zakrzepłą krew. Nie wydzielała się woń właściwa rozkładającym się zwłokom. Lekarze zeznali pod przysięgą, że zachowanie ciała w takim stanie, w wilgoci i w sąsiedztwie wielu rozkładających się zwłok, jest wytłumaczalne jedynie ingerencją nadprzyrodzoną. W 1736 roku rozpoczął się proces apostolski w Kongregacji Obrzędów. Tu jednak nowy promotor wiary, kard. Ludwik de Valentibus, poddał krytyce zebrany materiał i wyraził wątpliwość co do zasadności uznania śmierci Boboli jako męczeństwa za wiarę. Proces utknął na długie lata, a kasata zakonu jezuitów, zdawało się, sprawę zamknęła. Tylko w Polsce, a zwłaszcza w Pińsku, trwał kult męczennika.

W 1793 roku, po drugim rozbiorze Polski, Pińsk zagarnęła Rosja. Caryca przekazała świątynię z grobem Boboli w ręce mnichów prawosławnych. Ci uszanowali relikwie, ale widząc, że przy jego trumnie modlą się nawet prawosławni, zamknęli kryptę. W 1808 roku reaktywowani jezuici uzyskali zgodę cara na przeniesienie ciała Boboli do Połocka. „Mamy tu w kolegium połockim drogocenny skarb, święte nienaruszone ciało Wielebnego Męczennika Andrzeja Boboli. Jak droga była przed Bogiem męczeńska śmierć tego Wyznawcy, to stwierdzają cuda tak liczne, że nosi on miano Cudotwórcy Polskiego” – pisał w 1809 roku kleryk Jan Rootham, późniejszy generał jezuitów. Dziesięć lat później dominikanin o. Alojzy Korzeniewski usłyszał w wizji zapowiedź wskrzeszenia Polski i o roli męczennika jako patrona Polski.

Triumf

Do spełnienia się proroctwa miało minąć prawie sto lat. Z czasem zyskało ono wśród Polaków rozgłos, podobnie jak postać samego Andrzeja Boboli. Notowano liczne świadectwa otrzymanych łask za jego wstawiennictwem. Wobec rosnącej popularności męczennika, w 1826 r. wznowiono jego proces beatyfikacyjny. W 1853 roku Pius IX zaliczył Andrzeja Bobolę do grona błogosławionych.

Po beatyfikacji we francuskiej i w polskojęzycznej prasie ukazał się opis wizji, którą 27 lat wcześniej miał o. Alojzy Korzeniewski. Nikt nie mógł wtedy wiedzieć, że przyjdzie taki czas, gdy mocarstwa, które podzieliły się Rzeczpospolitą, rzucą się sobie do gardeł i zduszą się wzajemnie. Jedyny taki moment nastał w 1918 roku, gdy zakończyła się wielka wojna – i Polska go wykorzystała.

Relikwie jednak nie zaznały spokoju. W 1922 roku bolszewicy wywieźli je do gmachu Wystawy Higienicznej Ludowego Komisariatu Zdrowia w Moskwie. Rok później, staraniem Piusa XI, Rosjanie oddali ciało Boboli, które zostało przewiezione do Rzymu. Wobec rosnącej popularności męczennika wszczęto jego proces kanonizacyjny. Dzień kanonizacji Andrzeja Boboli, 17 kwietnia 1938 roku, był największym wydarzeniem religijnym dwudziestolecia międzywojennego w Polsce. Jego zwieńczeniem było sprowadzenie relikwii z Rzymu do Polski w czerwcu tego samego roku. Ciało spoczęło u jezuitów przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Dziś znajduje się tam sanktuarium św. Andrzeja Boboli.

Jest jeszcze drugie sanktuarium męczennika pińskiego – w jego rodzinnej miejscowości, Strachocinie koło Sanoka. I tu także Bobola wzbudził kult osobiście. W minionym wieku pokazywał się tamtejszym kapłanom, aż dopiero proboszcz ks. Józef Niźnik w 1987 roku zadał zjawie pytanie, kim jest. Święty przedstawił się, po czym wyraził życzenie: „Zacznijcie mnie czcić”. Rok później do Strachociny uroczyście sprowadzono relikwie męczennika, a w roku 2007 metropolita przemyski abp Józef Michalik podniósł tamtejszy kościół do rangi sanktuarium św. Andrzeja Boboli.

Patron

W 1999 roku prymas Polski kard. Józef Glemp zwrócił się do Stolicy Apostolskiej o zgodę na ogłoszenie św. Andrzeja Boboli kolejnym patronem Polski. W marcu 2002 roku Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów zatwierdziła decyzję polskiego episkopatu. Odtąd św. Andrzej jest czczony jako patron Polski, na równi ze św. Stanisławem Kostką, czyli jako tzw. patron drugorzędny. Głównymi patronami Polski są Najświętsza Maryja Panna Królowa Polski i dwaj męczennicy – św. Wojciech i św. Stanisław ze Szczepanowa. Św. Andrzej Bobola patronuje też metropolii warszawskiej, diecezji łomżyńskiej, płockiej i warmińskiej, jest też drugorzędnym patronem archidiecezji wileńskiej. Ponadto św. Andrzej to patron jedności Kościoła i ewangelizacji w trudnych czasach.

Czy Andrzej Bobola zostanie zaliczony do grona „głównych” patronów Polski? Zważywszy burzliwe losy kultu Andrzeja Boboli i jego oryginalny styl, polegający na osobistym wzbudzaniu kultu, można przypuszczać, że święty nie powiedział jeszcze ostatniego słowa, tym

Franciszek Kucharczak/Gość Niedzielny

***

Modlitwa za Ojczyznę

(Księdza Piotra Skargi)

 ia

Archiwum Arcybractwa Miłosierdzia

Ks. Piotr Skarga – obraz z sali portretowej Arcybractwa Miłosierdzia

***

Boże, Rządco i Panie narodów,
z ręki i karności Twojej racz nas nie wypuszczać,
a za przyczyną Najświętszej Panny, Królowej naszej,
błogosław Ojczyźnie naszej, by Tobie zawsze wierna,
chwałę przynosiła Imieniowi Twemu
a syny swe wiodła ku szczęśliwości.
Wszechmogący wieczny Boże,
spuść nam szeroką i głęboką miłość ku braciom
i najmilszej Matce, Ojczyźnie naszej,
byśmy jej i ludowi Twemu,
swoich pożytków zapomniawszy,
mogli służyć uczciwie.
Ześlij Ducha Świętego na sługi Twoje,
rządy kraju naszego sprawujące,
by wedle woli Twojej ludem sobie powierzonym
mądrze i sprawiedliwie zdołali kierować.
Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

***

Kalendarium objawień w Fatimie

ROK 1916
Pierwsze objawienie się anioła w Loca do Cabeço: “Nie bójcie się, jestem Aniołem Pokoju”.
Tego samego roku Anioł zjawia się po raz drugi (niedaleko domu Łucji, przy studni), by wezwać dzieci do składania ofiar ze swych codziennych cierpień i trudności.
Kilka miesięcy później Anioł objawia się jeszcze raz (znów w Loca do Cabeço). Uczy dzieci modlitwy uwielbienia Jezusa w Najświętszym Sakramencie i udziela im Komunii Świętej.

ROK 1917
13 maja
Pierwsze objawienie się Matki Bożej trzem pastuszkom z Aljustrel, dziesięcioletniej Łucji i jej kuzynom – Franciszkowi (9 lat) z siostrą Hiacyntą (7 lat). Maryja mówi dzieciom, że przychodzi z nieba.
“Nie bójcie się… Jestem z Nieba”.
“Odmawiajcie codziennie różaniec, aby wyprosić pokój dla świata…”

13 czerwca
Drugie objawienie, w którym Matka Najświętsza ponawia prośbę o odmawianie Różańca i poleca dzieciom uczyć się czytać, gdyż chce się nimi posłużyć do rozpowszechniania nabożeństwa do Niepokalanego Serca.

13 lipca
Trzecie objawienie połączone z wizją piekła, ukazaniem roli nabożeństwa do Niepokalanego Serca i przedstawieniem dzieciom tajemniczej wizji, która pozostała ukryta do 2000 r. jako tzw. trzecia część tajemnicy fatimskiej.

19 sierpnia
Czwarte objawienie w Valinhos, w którym Matka Boża prosi o Różaniec i ofiary wynagradzające za grzeszników idących do piekła. Zapowiada, że w październiku uczyni wielki cud.

13 września
Piąte objawienie, w którym Maryja zapewnia, że Bóg jest zadowolony z modlitw i ofiar składanych przez dzieci.

13 października
Szóste objawienie: Matka Najświętsza podaje swój tytuł: “Jestem Matką Boską Różańcową”. Wzywa ludzi, by nie obrażali Boga, a na znak prawdziwości swych objawień czyni cud słońca, który oglądało blisko sto tysięcy ludzi.

wiara.pl

 ***

10 faktów na temat Fatimy, o których należy pamietać

(fot. Źródło: kadr filmu Fatima – Orędzie wciąż aktualne)

***

Liczni czciciele Matki Bożej Fatimskiej znają najistotniejsze aspekty Jej przesłania oraz różne wydarzenia związane z objawieniami sprzed ponad stu lat. Niektóre szczegóły i niuanse mogą jednak zostać przeoczone. Przypominamy więc o kilku faktach dotyczących Fatimy, o których często zapominamy, a o których naprawdę warto pamiętać!

1.       Będzie siódme objawienie

Matka Boża ukazała się w Fatimie sześciokrotnie, od maja 1917 roku do października tego roku. Jednak już podczas pierwszego objawienia Matka Boża zapowiedziała, że powróci do Cova da Iria jeszcze po raz siódmy. „Przyszłam was prosić, abyście tu przychodzili przez 6 kolejnych miesięcy, dnia 13 o tej samej godzinie. Potem powiem, kim jestem i czego chcę. Następnie wrócę jeszcze siódmy raz”.

Specjaliści nie są zgodni co do tych słów. Większość sądzi jednak, że nie jest sprzecznym z wiarą uważać, że Najświętsza Panna jeszcze do Fatimy powróci, i że może to się stać w najbliższej przyszłości. Z całą pewnością jest to jedno z najbardziej chwalebnych wydarzeń, na jakie pobożny katolik może oczekiwać, szczególnie w naszych zatrważających, pełnych chaosu czasach. Mamy wielką nadzieję, że wraz z owym siódmym przyjściem nadejdzie upragniony pokój i – jak prorokował święty Ludwik de Montfort – triumf Jej Niepokalanego Serca.

2.       Różaniec i czyściec

Najświętsza Maryja Panna w Fatimie przypomniała trójce dzieci o istocie różańca oraz o istnieniu czyśćca! Odpowiadając na pytania Łucji mówiła, że Franciszek musi zmówić jeszcze wiele różańców, nim trafi do Nieba, a o Amelii, że na pewno będzie przebywać w czyśćcu do końca świata. Królowa świętych przypomniała więc nam wszystkim o zbawiennej praktyce odmawiania różańca świętego – a więc o sposobie ratowania własnej duszy. Oferuje wręcz różaniec jako gwarancję na bezpieczne przejście z ziemi do Nieba, jak właśnie w przypadku Franciszka.

Co szczególnie istotne, Matka Boża wskazuje na samą rzeczywistość istnienia czyśćca, o której tak wielu katolików, w tym niestety duchownych, zdaje się zapominać. A przecież – przypomina Maryja – wiele spośród dusz w czyśćcu czekać będzie aż do końca świata. Według badań księdza Sebastiano dos Reis wspomniana Amelia zmarła w okolicznościach wskazujących na hańbę w sprawach czystości! Szokujące dla niektórych może się wydawać, że siostra Łucja mówiła o wiecznym cierpieniu w piekle licznych dusz, które zmarły mając na sumieniu tylko jeden grzech śmiertelny!

3.       Różnica między objawieniami Maryi i Anioła

Bardzo ciekawym było, że fizyczne, emocjonalne i psychologiczne doświadczenie objawień Anioła Portugalii i Matki Bożej opisane było przez dzieci jako zupełnie różne. Siostra Łucja pisze w swych wspomnieniach: „Nie wiem dlaczego, ale faktem jest, że objawienia Matki Bożej miały inny wpływ na nas. Towarzyszyła nam, co prawda, ta sama intymna radość, ten sam pokój i to samo szczęście. Jednak, zamiast fizycznego zmęczenia, czuliśmy pewną ekspansywną żywotność, zamiast odrętwienia z powodu Bożej obecności, czuliśmy pewien rodzaj radości, zamiast trudności w mówieniu, czuliśmy pewien rodzaj entuzjazmu komunikacyjnego…”

Istnieje wyraźna różnica między objawiającymi się Matką Bożą i Aniołem – wynika to z ich różnej natury. Anioł to wszak czysty duch, Maryja posiada jednak i duszę i ciało. Po spotkaniu z Aniołem Portugalii pastuszkowie czuli się wyczerpani, chodziło stworzenie o wyższej naturze. Jako że dzieci były tej samej natury co Najświętsza Panna, przy spotkaniu z Nią czuły się bardziej swobodnie. Potwierdza to dogmat wiary o Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny do nieba wraz z ziemskim ciałem.

4.       Znaczenie modlitwy, pokuty, ofiary i umartwienia dla nawrócenia grzeszników

Ludzie współcześni, słysząc o umartwieniu i pokucie, kojarzą te hasła ze średniowieczem. Kryzys moralny ogarniający cały świat jest niezwykle poważny, wymaga ciągłej modlitwy, pokuty i ofiary. Prawda ta stale przewija się w Orędziu Matki Bożej Fatimskiej. W swojej niewinności dwoje młodszych pastuszków zrozumiało potrzebę ofiarowania się jako przebłagalne ofiary. Ale przecież apel Matki Bożej, w którym zwraca się z prośbą o modlitwę i pokutę, odnosi się również do reszty ludzkości.

Zwykli śmiertelnicy mogą dużo zyskać umartwiając ciało. Praktyka ta pozwala opanować niesforne namiętności, które przechodzą pod kontrolę łaski i woli. Cierpienie bowiem łatwo staje się potęgą w sprawach Bożych. Pan Jezus odkupił ludzkość poprzez krwawą ofiarę i ogromne cierpienia znoszone na Kalwarii.

5.       Prześladowania z powodu objawień

Objawienia Matki Bożej były dla dzieci niewątpliwym wyróżnieniem, ale przecież nie tylko. Trójka pastuszków poniosła ciężkie ofiary przez sam fakt świadczenia o przybyciu Maryi do Fatimy. Szczególnie cierpiała Łucja – nie wierzyła jej ani matka, ani krewni, którzy w dodatku przestali okazywać jej jakąkolwiek czułość. Te cierpienia młodej dziewczynki musiały być bardzo intensywne.

Chociaż Franciszek i Hiacynta nie spotkali się z prześladowaniami w rodzinie, narażeni byli na stałe kpiny ze strony sąsiadów i szyderstwa przybyszy. Co więcej, świeckie media narażały dzieci na śmieszność i sarkazm. Krajowe gazety prowadziły ohydną kampanię nienawiści i oczerniania. Wszystko, by zdyskredytować objawienia. Pomimo tych zniewag dzieci zachowywały się z godną podziwu cierpliwością. Co więcej, zawsze pamiętały o wezwanie Matki Bożej, by ofiarować swoje cierpienia za grzeszników.

6.       Zmiany w Nabożeństwie Pięciu Pierwszych Sobót

Matka Boża prosiła pierwotnie, by przystępować do spowiedzi i Komunii Św. przez pięć pierwszych sobót miesiąca, odmawiać pięć dziesiątek Różańca i medytować przez 15 minut nad tajemnicami, w celu zadośćuczynienia Niepokalanemu Sercu Maryi. Jednak Łucja, w trakcie kolejnego objawienia opowiedziała o trudnościach w wypełnianiu tego nabożeństwa. Zostały więc wprowadzone zmiany: do spowiedzi można przystępować w inne dni niż w pierwszą sobotę, o ile Pan Jezus jest przyjmowany godnie i z zamiarem zadośćuczynienia Niepokalanemu Sercu Maryi. A jeśli ktoś zapomni o wypowiedzeniu intencji, może to zrobić przy okazji następnej spowiedzi, korzystając z pierwszej ku temu sposobności.

Siostra Łucja wyjaśniła także, że nie ma potrzeby rozważać wszystkich tajemnic Różańca w każdą pierwszą sobotę miesiąca – wystarczy rozważać jedną z nich albo kilka.

7.       Dlaczego ustanowiono Nabożeństwo Pięciu Pierwszych Sobót?

Nabożeństwo to odpowiada pięciu rodzajom grzechów i bluźnierstw popełnianych przeciwko Niepokalanemu Sercu Maryi. Są to:

– bluźnierstwa przeciw Niepokalanemu Poczęciu;

– bluźnierstwa przeciw Jej dziewictwu;

– bluźnierstwa przeciw Jej Boskiemu macierzyństwu

– wpajanie nienawiści, obojętności, a nawet pogardy do Niepokalanej Matki w sercach dzieci;

– bezpośrednie lżenie Jej świętych wizerunków

8.       Udaremnienie większego cudu niż cud słońca!

Siostra Łucja ujawniła, że słynny „cud słońca” mógłby być jeszcze większy. Dzieci zostały jednak uprowadzone przez Arthura Oliveira Santosa, administratora Rady Administracyjnej Vila Nova de Ourém.

Jest to przykład przestępstwa popełnionego wbrew woli Matki Bożej, którego nie ukarała. Tak czy inaczej, tłumy osób zebranych w Fatimie po południu 13 października 1917 r. zostały pozbawione możliwości ujrzenia znacznie większego cudu, niż i tak ogromny „cud słońca”.

9.       Zorza polarna czy ostrzeżenie przed wojną?

Siostra Łucja uznała nadzwyczajne światło świecące nad Europą w nocy z 25 na 26 stycznia 1938 roku w godzinach od 20:45 do 01:15 za „wielki znak” od Matki Bożej, wskazujący, że nieuchronnie zbliża się wojna.

Astronomowie i sceptycy orzekli oczywiście, że była to jedynie zorza polarna. Jednak większość z nich zaświadczała, że postać jaką przybrała, nie miała wcześniej precedensu.

10.   Ostatnie, porażające słowa Hiacynty

Zaledwie 10-letnia Hiacynta była dziewczyną nad wyraz dojrzałą. Posiadała prorocze wizje i wiele prywatnych objawień. Słowa wypowiedziane przez Hiacyntę ukazują też głębię jej duszy w obliczu moralnego upadku świata. Oto jedne z jej ostatnich słów:

– Grzechami prowadzącymi najwięcej dusz do piekła są grzechy cielesne.

– Aby być czystym na ciele konieczne jest utrzymanie czystości. Być czystą na ciele to znaczy strzec niewinności. A być czystą na duszy to znaczy nie grzeszyć, nie oglądać tego, czego nie powinno się widzieć, nie kraść, nie kłamać, mówić zawsze prawdę, także wtedy, gdy nas to wiele kosztuje.

– Mody, które nadejdą, będą bardzo obrażać Pana. Osoby, które służą Bogu, nie mogą iść za głosem mody. W Kościele nie ma zmiennych mód. Jezus jest zawsze ten sam.

– Lekarzom brak światła i wiedzy, by leczyć chorych, bo brak im miłości Boga.

– Księża powinni zajmować się tylko sprawami Kościoła. Księża powinni być czyści, bardzo czyści. Nieposłuszeństwo kapłanów i zakonników wobec ich przełożonych i wobec Ojca Świętego bardzo obraża Jezusa.

– Aby być zakonnicą, trzeba być bardzo czystą duszą i ciałem.

– Wiele jest niedobrych mód; nie podobają się one Jezusowi, nie są Boże.

– Spowiedź jest sakramentem miłosierdzia. Dlatego trzeba zbliżać się do konfesjonału z ufnością i radością. Bez spowiedzi nie ma zbawienia.

mal/PCh24.pl

***

108. rocznica początku objawień fatimskich

© Mazur/catholicnews.org.uk

***

Trwające od 13 maja do 13 października 1917 r. objawienia Matki Bożej w Fatimie, to najsłynniejsze w XX stuleciu objawienia maryjne, które nastąpiły w czasie, gdy toczyła się pierwsza wojna światowa, a w Portugalii sprawował rządy ostro antykościelny reżim. W Rosji za kilka tygodni miała zacząć ateistyczna rewolucja, która – w swych konsekwencjach – przyniosła najwięcej zbrodni i ofiar w historii świata oraz prześladowania Kościoła w niespotykanej dotąd skali.

Przebieg objawień

Na obrzeżach miasteczka Fatima, w miejscu zwanym Cova da Iria, Matka Boża ukazywała się od 13 maja do 13 października trojgu wiejskim dzieciom nie umiejącym jeszcze czytać. Byli to Łucja dos Santos (10 lat), Hiacynta Marto (7 lat) i Franciszek Marto (9 lat). Łucja była cioteczną siostrą rodzeństwa Marto. Pochodzili z podfatimskiej wioski Aljustrel, której mieszkańcy trudnili się hodowlą owiec i uprawą winorośli.

Wcześniej, zanim pastuszkom objawi się Matka Boża, przez ponad rok, od marca 1916 roku, przygotowuje ich na to Anioł. A wszystko zaczęło się w ten sposób. Na wzgórzu Loca do Cabeco, niczego nie spodziewające się dzieci odmawiały różaniec i właśnie zaczynały zabawę. Raptem, gdy słyszą silny podmuch wiatru widzą przed sobą młodzieńca. Przybysz mówi: „Nie bójcie się, jestem Aniołem Pokoju, módlcie się razem ze mną!” Następnie uczy ich jak mają się modlić, słowami: „O mój Boże, wierzę w Ciebie, uwielbiam Cię, ufam Tobie i kocham Cię. Proszę, byś przebaczył tym, którzy nie wierzą, Ciebie nie uwielbiają, nie ufają Tobie i nie kochają Ciebie”. Nakazuje im modlić się w ten sposób, zapewniając, że serca Jezusa i Maryi słuchają uważnie ich słów i próśb.

Anioł w kolejnych miesiącach objawiał się im kilkakrotnie, zachęcając także do umartwień, które byłyby zadośćuczynieniem za grzechy ludzi. Wyjaśnia, że „w ten sposób ściągniecie pokój na waszą ojczyznę”. Wyjaśnia, że jest on Aniołem Stróżem Portugalii. Pewnego dnia udziela im Eucharystii, a dzieci, podczas ekstazy eucharystycznej – jak później wspomina s. Łucja – doświadczają realnej obecności Chrystusa pod postaciami chleba i wina.

„Jasna Pani”

Wreszcie, nadchodzi 13 maja 1917 r. dzień, który otwiera sześć spotkań dzieci z Maryją, zakończonych 13 października.

Troje dzieci wypasając owce w Cova da Iria spotykają „Jasną Panią”. Otrzymują od Niej orędzie, którego w wielu fragmentach nie rozumieją, zachowując dla siebie. Siostra Łucja będzie je ujawniać stopniowo po latach, a o upublicznieniu najbardziej strzeżonej „Trzeciej tajemnicy fatimskiej” zadecyduje Jan Paweł II dopiero w 2000 roku.

„Jasna Pani”, gdyż dopiero na koniec objawień wyjawia swe imię (jestem Matką Bożą Różańcową), przekazuje pastuszkom niezwykle bogate w treści przesłanie i liczne polecenia. Poczynając od 13 maja w kolejnych miesiącach prosi je, aby codziennie odmawiały różaniec w intencji pokoju, aby przyjmowały cierpienia jako zadośćuczynienie za grzechy i nawrócenie grzeszników, ukazuje im swoje Niepokalane Serce, mówi, że Pan Jezus pragnie, by kult Jej Serca się szerzył, zapowiada wielki cud na zakończenie objawień.

Maryja przepowiada dzieciom, że będą musiały wiele wycierpieć lecz łaska Boża ich nie opuści. Z Matką Bożą rozmawia tylko najstarsza Łucja. Ona jedyna z trojga pastuszków widzi, słyszy i może mówić do Maryi. Hiacynta tylko widzi i słyszy, Franciszek zaś jedynie widzi. Podczas pierwszego z objawień 13 maja dzieci są same, w czerwcu towarzyszy im ok. 50 zaciekawionych wieśniaków, ich liczba stopniowo wrasta by w październiku osiągnąć nawet ok. 70 tys. przybyszów z całej Portugalii.

Pierwsza tajemnica

Objawiając się w lipcu Matka Boża zleciła dzieciom przekazanie ludzkości swego głębokiego zatroskania spowodowanego bezbożnością i demoralizacją ludzi, dodając, że jeśli się oni nie nawrócą – nastąpi straszliwa kara. Świat się bowiem pogubił odchodząc od Boga i zasad moralnych. W ten sposób prosiła ludzkość o nawrócenie i pokutę, pragnąc zapobiec karom, jakie Bóg przygotował dla grzesznego świata.

Nie zawahała się przed pokazaniem piekła tym trojgu dzieciom, aby jeszcze dobitniej ostrzec ludzi przed jego realnym istnieniem. „Promień światła zdawał się jakby przenikać ziemię i zobaczyliśmy jakby może ognia – wspomina Łucja – a w tym ogniu zanurzeni byli diabli i dusze w ludzkich postaciach, podobne do przezroczystych, rozżarzonych węgli, które pływały w tym ogniu. Postacie te były wyrzucane z wielką siłą wysoko wewnątrz płomieni i spadały ze wszystkich stron jak iskry podczas wielkiego pożaru, lekkie jak puch, bez ciężaru, i równowagi, wśród przeraźliwych krzyków, wycia, i bólu rozpaczy wywołujących dreszcz zgrozy. Diabli odróżniali się od ludzi swą okropną i wstrętną postacią, podobną do wzbudzających strach nieznanych jakichś zwierząt, jednocześnie przezroczystych jak rozżarzone węgle”.

Maryja mówi dzieciom, ze pokazała im piekło, ale dlatego żeby ratować dusze grzeszników. Wyjaśnia, że „Bóg chce rozpowszechnić na świecie nabożeństwo do mego Niepokalanego Serca, a jeśli to się zrobi, to wielu przed piekłem zostanie uratowanych i nastanie pokój na świecie”.

Druga tajemnica

Druga część orędzia przekazana w trakcie objawień w kolejnych miesiącach – wzmacnia dotychczasowe warunki postawione ludzkości przez Matkę Bożą. Stawia ona ludzkość wobec wielkiej alternatywy: jeśli ludzie „nie przestaną obrażać Boga”, to On „ukarze świat za jego zbrodnie, przez wojny, głód i prześladowania Kościoła oraz Ojca Świętego”. Wtedy za następnego pontyfikatu (papieża o imieniu Pius XI) rozpocznie się druga wojna światowa, jeszcze straszniejsza od obecnie toczonej. Ponadto zapowiada prześladowania Kościoła i Ojca Świętego.

Matka Boża przekazała po raz kolejny dzieciom, że dla ratowania grzeszników przed piekłem należy wprowadzić nabożeństwo do Jej Niepokalanego Serca, a także ustanowić w Kościele nabożeństwo Pięciu kolejnych Pierwszych Sobót Miesiąca, wraz z Komunią św. wynagradzającą.

Maryja zapowiada także, że przybędzie, aby poprosić o poświęcenie Rosji Jej Niepokalanemu sercu. Dodaje, że „jeśli te życzenia zostaną spełnione, Rosja nawróci się i zapanuje pokój, jeżeli nie, bezbożna propaganda rozszerzy swe błędne nauki po świcie, wywołując wojny i prześladowanie Kościoła, dobrzy będą męczeni, a Ojciec Święty będzie musiał wiele wycierpieć. Różne narody zginą. Na koniec jednak moje Niepokalane Serce zatryumfuje. Ojciec Święty poświęci mi Rosję, która się nawróci, i przez pewien czas zapanuje pokój na świecie”. Warto dodać, że w lipcu 1917 r. nikt nie słyszał jeszcze o Piusie XI ani o bezbożnej dyktaturze w Rosji.

13 października 1917 r. miał miejsce tzw. cud słońca, wieńczący objawienia. Opisy tego ostatniego, publicznego akcentu objawień obiegły całą ówczesną prasę. Objawienia były już na tyle znane i wywoływały sprzeczne emocje, że w Fatimie – mimo ulewnego deszczu oczekiwało wówczas 70 tys. osób przybyłych z całej Portugalii, a kolejne 20 tys. na obrzeżach. Byli to zarówno wierzący jak i skrajni sceptycy i antyklerykałowie, gdyż taki reżim panował wówczas w Portugalii. Po długim czasie oczekiwania nad skalnym dębem ukazała się Maryja, zwracająca się do Łucji z prośbą, aby zbudowano tu na jej cześć kaplicę. Dodaje, że jest Matką Bożą Różańcową, wzywa do odmawiania różańca i zapowiada rychły koniec wojny i powrót z niej żołnierzy.

Wkrótce potem Maryja rozchyla szeroko ręce, nagle przestaje padać deszcz, rozstępują się chmury i ukazuje się słońce, świecące silniejszym blaskiem niż zwykle. Wtem – jak czytamy w opisach – słońce zaczyna migotać, jakby zapalało się i przygasało, a następnie wirować, rzucając we wszystkie strony promienie w różnych kolorach. Nagle słońce przestaje wirować, a olbrzymia świetlista kula pędzi z wielką prędkością w kierunku przerażonego tłumu. Nagle zatrzymuje się i wraca na swoje miejsce. A kiedy rzesze szaleją z zachwytu, trójka pastuszków doznaje wizji, w której Maryja wraz z Dzieciątkiem błogosławi świat.

Trzecia tajemnica

Dwie pierwsze tajemnice zostały ujawnione w niespełna ćwierć wieku później, trzecia zaś elektryzować będzie ludzkość przez ponad 80 lat. Wcześniej została ona przekazana przez s. Łucję w tajemnicy kolejnym papieżom. Jej treść – stanowiącą zapowiedź olbrzymich prześladowań Kościoła i samego Ojca Świętego, który pada pod krzyżem – zdecydował się odsłonić dopiero Jan Paweł II w okresie Wielkiego Jubileuszu Chrześcijaństwa w 2000 r.

Objawienia fatimskie zakończyły się 13 października 1917 roku. Towarzyszył im do dziś nie wyjaśniony, „cud słońca” obserwowany przez 70-tysięczny tłum, który zebrał się aby towarzyszyć wizjonerom. O tym, że cud był realny, a nie wywołany zbiorową psychozą, świadczy fakt, że widzieli go wszyscy, ktokolwiek znajdował się w promieniu 40 km od Fatimy, nawet ludzie całkiem niewierzący.

Dalsze objawienia wobec s. Łucji – Maryja domaga się ofiarowania Rosji Jej Niepokalanemu Sercu

W 1929 r., papież Pius XI został poinformowany przez Jose da Silva, biskupa diecezji Leiria w której znajdowała się Fatima, o kolejnych objawieniach Matki Bożej, w którym s. Łucja (znajdująca się wówczas w zgromadzeniu sióstr doroteuszek) otrzymała od Maryi ponowną prośbę, by Ojciec Święty dokonał konsekracji Rosji w łączności ze wszystkimi biskupami.

Te kolejne z prywatnych objawień s. Łucja doznawała poczynając od grudnia 1925 r., kiedy Maryja prosi ją by „przekazała wszystkim, że w godzinę śmierci obiecuję przyjść z pomocą z wszystkimi łaskami tym, którzy przez 5 miesięcy w pierwsze soboty odprawią spowiedź, przyjmą Komunię św., odmówią jeden różaniec i przez 15 minut rozmyślania nad 15 tajemnicami różańca towarzyszyć mi będą w intencji zadośćuczynienia”.

W 1929 roku po raz kolejny objawia się Łucji Matka Boża mówiąc, że „przyszła chwila, w którym Bóg prosi Ojca Świętego, aby wspólnie ze wszystkimi biskupami świata poświęcił Rosję memu Niepokalanemu Sercu, obiecując ją w ten sposób ocalić”. Z orędzia wynika po raz kolejny, że „jeżeli Rosja nawróci się, to nastanie pokój. Jeżeli nie, rozpowszechni ona swe błędy po świecie, wywołując wojny i prześladowania Kościoła Świętego. Ojciec Święty będzie cierpiał, wiele narodów zostanie zniszczonych”.

W 1930 roku w czasie objawień Matka Boża Mówi Łucji, że jeśli ludzie się nie nawrócą i nie będą żałować za grzechy, dojdzie do następnej wojny światowej, klęski głodu, wielu konfliktów zbrojnych i prześladowania chrześcijan, a ratunkiem jest zawierzenie się Niepokalanemu Sercu Maryi oraz praktykowanie nabożeństwa pierwszych sobót miesiąca.

Mimo, że 13 października 1930 biskup Leirii Jose Coreira da Siva uznaje autentyczność objawień, to jednak Pius XI nie spełnia żądania poświęcenia Rosji.

W kwietniu 1939 r. nowym papieżem został Pius XII. 2 grudnia 1940 r. s. Łucja napisała do niego list, upominając się o konieczność konsekracji Rosji. Prośbę tę papież spełnił, ale tylko częściowo w 1942 r., poświęcając narody świata Niepokalanemu Sercu Maryi. Określając wojnę toczoną między hitlerowskimi Niemcami i stalinowskim ZSRR jako „wojnę dwóch szatanów” nie odważył się jednak oddzielnie wspomnieć o Rosji, obawiając się, aby nie zostało to wykorzystane przez Niemców na rzecz ich propagandy.

W roku 1944 Pius XII ustanowił święto Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny, a dwa lata później przez swojego legata koronował figurę Matki Bożej Fatimskiej na Królową Świata. W 1949 r. wydał zgodę na rozpoczęcie prac koniecznych do otwarcia procesu beatyfikacyjnego fatimskich dzieci, Franciszka i Hiacynty.

Dziesięć lat po Poświęceniu Narodów Niepokalanemu Sercu Maryi, w roku 1952 Pius XII powtórzył akt, tym razem wymieniając „wszystkie narody w Rosji” — ale Łucja pozostała nieprzekonana co do wypełnienia w pełni woli Matki Bożej, bowiem nie dokonał tego w łączności ze wszystkimi biskupami Kościoła katolickiego.

Jan Paweł II początkowo nie interesował się specjalnie Fatimą. Zaczęła ona nurtować go po zamachu z 13 maja 1981 r. Poprosił o tekst objawień. Po opuszczeniu Polikliniki Gemelli, Jan Paweł II oświadczył: „Zrozumiałem, że jedyną drogą uniknięcia wojny, uratowania świata przed ateizmem, jest nawrócenie Rosji zgodnie z fatimskim orędziem”. To jego przekonanie potwierdziła s. Łucja w liście adresowanym doń z 12 maja 1982 r. Pisze w nim, że trzecia część tajemnicy odnosi się do słów Matki Bożej: „Jeżeli przyjmą moje żądania, Rosja nawróci się i zaznają pokoju; jeżeli nie, rozszerzy swoje błędne nauki po świecie, itd.”

W rok po zamachu Jan Paweł II odbył pielgrzymkę do Fatimy, traktując ją jako wotum wdzięczności Matce Bożej za ocalenie życia. W kazaniu wyjaśnił, czemu Kościół przyjął orędzie Matki Bożej Różańcowej – jest tak dlatego, że zawiera prawdę i wezwanie, które są w swej zasadniczej treści prawdą i wezwaniem samej Ewangelii. „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” – to przecież pierwsze słowa, jakie Mesjasz skierował do ludzkości” – mówił.

Będąc w Fatimie zawierzył też świat i Rosję Niepokalanemu sercu Maryi. Siostra Łucja prosiła go jednak o ponowienie tego aktu, gdyż nie był on dokonany w łączności ze wszystkimi biskupami.

25 marca 1984 r. Jan Paweł II w duchowej jedności ze wszystkimi biskupami świata (uprzednio do tego wezwanymi) w Bazylice św. Piotra zawierzył ponownie świat i Rosję Maryi. Siostra Łucja osobiście potwierdziła, że taki uroczysty i powszechny akt odpowiadał temu, czego żądała Matka Boża. Jednocześnie dodała, że być może akt ten ustrzegł świat od wojny atomowej.

Kolejnego aktu poświęcenia Rosji (tym razem wraz z Ukrainą) dokonał papież Franciszek 25 marca br. – wraz ze wszystkimi biskupami świata – po wybuchu brutalnej wojny ze strony Rosji przeciw Ukrainie. Aktu tego dokonał papież na zakończenie nabożeństwa pokutnego w bazylice św. Piotra w Watykanie. „…uroczyście zawierzamy i poświęcamy Twojemu Niepokalanemu Sercu siebie samych, Kościół i całą ludzkość, a zwłaszcza Rosję i Ukrainę” – mówił Ojciec Święty. W tym samym czasie analogiczne nabożeństwa sprawowane były w Fatimie oraz wszystkich sanktuariach i diecezjach katolickich świata.

Treść trzeciej tajemnicy

Trzecią, ukrywaną na życzenie samej Matki Bożej część tajemnicy, siostra Łucja spisała po latach, na żądanie swojego ordynariusza, biskupa Jose da Silva 3 stycznia 1944 r. Powiadomiła biskupa, że tekst został zredagowany i jest do jego dyspozycji w zalakowanej kopercie, z adnotacją, że może ona zostać otwarta dopiero w 1960 r. Od 1957 r. koperta znajdowała się w Tajnym Archiwum Świętego Oficjum.

Otwarcia zalakowanej koperty dokonał Jan XXIII w sierpniu 1959 r., dziesięć miesięcy po wyborze na papieża. Otworzył ją w obecności kard. Alfredo Ottavianiego, prefekta Kongregacji Świętego Oficjum. Nie będąc pewny, czy obaj rozumieją dokładnie wszystkie niuanse portugalskiego tekstu, zażądał sporządzenia jego profesjonalnego tłumaczenia. Po zapoznaniu się z nim zadecydował, że treść tajemnicy nie powinna być jeszcze ujawniona. Jednak 13 grudnia 1962 r., ustanowił święto Fatimskiej Matki Bożej Różańcowej. O fatimskim orędziu wyrażał się, że jest ono „największą nadzieją świata na pokój”.

W 1963 r. rozpoczął się pontyfikat Pawła VI, który – po przeczytaniu pełnej treści objawień fatimskich – postanowił ich nie ujawniać, ale udać się do Fatimy osobiście. Jako pierwszy papież przybył tam z jednodniową, prywatną pielgrzymką, podczas przypadającej wówczas 50. rocznicy objawień.

Dopiero w czerwcu 2000 r. w ramach Wielkiego Jubileuszu chrześcijaństwa, Jan Paweł II, po 56 latach od spisania przez siostrę Łucję, ujawnił trzecią tajemnicę fatimską. Zrobił to w jego imieniu kard. Joseph Ratzinger, sprawujący wówczas urząd prefekta Kongregacji Nauki Wiary, w trakcie konferencji prasowej 26 czerwca 2000 roku w watykańskiej Sala Stampa. Jej tekst brzmi:

„Po dwóch częściach, które już przedstawiłam, zobaczyliśmy po lewej stronie Naszej pani nieco wyżej Anioła trzymającego w lewej ręce ognisty miecz; iskrząc się, wyrzucał języki ognia, które zdawało się, że podpalą świat; ale gasły one w zetknięciu z blaskiem, jaki promieniował z prawej ręki Naszej Pani w jego kierunku; Anioł wskazując prawą ręką ziemię, powiedział mocnym głosem: Pokuta, Pokuta, Pokuta!
I zobaczyliśmy, w nieogarnionym świetle, którym jest Bóg: (coś podobnego do tego, jak widzi się osoby w zwierciadle, kiedy przechodzą przed nim) Biskupa odzianego w biel (mieliśmy przeczucie, że to jest Ojciec Święty). Wielu innych biskupów, kapłanów, zakonników i zakonnic wchodzących na stromą górę, na której szczycie znajdował się wielki Krzyż zbity z nieociosanych belek, jak gdyby z drzewa korkowego pokrytego korą; Ojciec Święty, zanim tam dotarł, przeszedł przez wielkie miasto w połowie zrujnowane i na poły drżący, chwiejnym krokiem, udręczony bólem i cierpieniem, szedł, modląc się za dusze martwych ludzi, których ciała napotykał na swojej drodze; doszedłszy do szczytu góry, klęcząc u stóp wielkiego Krzyża, został zabity przez grupę żołnierzy, którzy kilka razy ugodzili go pociskami z broni palnej i strzałami z łuku i w ten sam sposób zginęli jeden po drugim inni biskupi, kapłani, zakonnicy i zakonnice oraz wiele osób świeckich, mężczyzn i kobiet różnych klas i pozycji. Pod dwoma ramionami Krzyża były dwa Anioły, każdy trzymający w ręku konewkę z kryształu, do których zbierali krew Męczenników i nią skrapiali dusze zbliżające się do Boga”.

Kard. Ratzinger wyjaśniał, że opublikowany tekst ma charakter proroczej wizji. „Anioł z ognistym mieczem stojący po lewej stronie Matki Bożej przypomina podobne obrazy z Apokalipsy. Przedstawia groźbę sądu, wiszącą nad światem. Myśl, że świat może spłonąć w morzu ognia, nie jawi się już bynajmniej jako wytwór fantazji: człowiek sam przez swe wynalazki zgotował na siebie ognisty miecz”.

Prefekt kongregacji zaznaczał, że tej niszczącej sile zła może się przeciwstawić tylko Matka Boża z ludźmi, którzy przyjmują jej wezwanie do pokuty i nawrócenia. Dodał, że w ten sposób „zostaje podkreślone znaczenie wolności człowieka, gdyż przyszłość nie jest bynajmniej nieodwołalnie przesądzona”.

Prorocza wizja trzeciej tajemnicy fatimskiej – jego zdaniem – w symboliczny sposób mówi o wielkich prześladowaniach, cierpieniach i męczeństwie wielu wyznawców Chrystusa, wśród których są również kapłani, biskupi oraz papieże dwudziestego wieku. Wielkie zniszczenia i prześladowania są spowodowane przez ludzi zniewolonych przez ateistyczne ideologie walczące z Bogiem, a w sposób szczególny przez komunizm.

Trzecia tajemnica fatimska – jak podkreślił – jest dramatycznym ostrzeżeniem przed ateizmem, ponieważ największym zagrożeniem dla ludzkości jest odrzucenie Boga i Jego praw, zarówno przez ateizm w wydaniu komunistycznym jak i przez ateizm ukryty w tej najbardziej rozpowszechnionej mentalności życia takiego, jakby Bóg nie istniał.

Jednocześnie kard. Ratzigner odniósł pośrednio tę wizję do zamachu na Jana Pawła II z 1981 r. Wyjaśniał, że papież „tamtego dnia znalazł się bardzo blisko granicy śmierci”, a jego ocalenie „jest jeszcze jednym dowodem na to, że nie istnieje nieodwołalne przeznaczenie, że wiara i modlitwa to potężne siły, które mogą oddziaływać na historię”.

A jako Benedykt XVI, po pięciu latach swojego pontyfikatu, Joseph Ratzinger przybył do Fatimy 13 maja 2010 r. „Łudziłby się ten, kto sądziłby, że prorocka misja Fatimy została zakończona” – mówił. A nawiązując do zbliżającego się jubileuszu objawień w 2017 r., prosił: „Oby te lata, które dzielą nas od stulecia Objawień, przyspieszyło zapowiadany triumf Niepokalanego Serca Maryi ku chwale Trójcy Przenajświętszej”.

W setną rocznicę objawień Matki Bożej w Fatimie przybył tam 12 maja 2017 r. papież Franciszek. Wyniósł na ołtarze dwoje z trojga uczestników wydarzeń z 1917 r. – Franciszka i Hiacyntę Marto. W homilii wskazał, że Matka Boża zachęca, byśmy „zaciągnęli się do walki Jej Boskiego Syna, zwłaszcza przez codzienne odmawianie różańca w intencji pokoju na świecie”. Wskazał, że słowa Maryi do ludzi pośród obecnego niepokoju na świecie i niepewności o przyszłość wymagają „wytrwałości w poświęceniu się Niepokalanemu Sercu Maryi, przeżywanej codziennie przez odmawianie różańca”. Zaapelował o powstrzymywanie zła, zatrzymując je na sobie, tak jak Chrystus, zamiast przekazywać je przez wyrządzanie krzywdy innemu.

Marcin Przeciszewski /Kai.pl

***

Objawienia Matki Bożej w Fatimie – tajemnicza zapowiedź prawie 500 lat wcześniej

Sanktuarium w Fatimie; dzieci wizjonerzy: Łucja, Franciszek i Hiacynta – Neokvp; Attributed to Joshua Benoliel, Public domain, via Wikimedia Commons

***

„Jestem Matką Bożą Różańcową” – tak Maryja przedstawiła się trojgu pastuszkom w Fatimie, w Portugalii, w 1917 r. Zapowiadała ważne i tragiczne rzeczy dla świata. Zachęcała do odmawiania różańca i wzywała do pokuty za grzechy. Wiele zainteresowania i ciekawości wzbudziła tzw. trzecia tajemnica fatimska, dotycząca losów Kościoła, a szczególnie Ojca Świętego, ujawniona za czasów św. Jana Pawła II prawie dwadzieścia lat po zamachu na placu św. Piotra. Tajemnica tych objawień jest jednak większa niż nam się wydaje. One zostały bowiem przepowiedziane prawie pięćset lat wcześniej.

Historia tej zapowiedzi jest fascynująca i tajemnicza. Miała miejsce w odległym 1454 roku. Świadectwa zostały spisane, choć później dokumenty się zagubiły. Zostały odnalezione i opublikowane dopiero w 2000 roku, we włoskim czasopiśmie religijnym „Il Cervo”.

A było tak: 16 października 1454 r., w klasztorze klauzurowym dominikanek w Alba, dziś północne Włochy, przy łóżku umierającej siostry Filippiny zgromadziła się cała wspólnota wraz z przełożoną, bł. Małgorzatą Sabaudzką oraz ich spowiednikiem, o. Bellinim, który przyniósł będącej w agonii siostrze Komunię św.

Po przyjęciu Ciała Pańskiego, s. Filippina miała widzenie. Objawiła się jej Najświętsza Maryja Panna, św. Katarzyna ze Sieny, bł. Umberto Sabaudzki i opat Wilhelm Sabaudzki. Jak opisują to odnalezione dokumenty: „przepowiadali pomyślne i straszne wydarzenia dla rodu Sabaudzkiego. Nie określając czasu zapowiadali straszliwe wojny w przyszłości, wygnanie do Portugalii innego Umberta Sabaudzkiego. Mówili też o potworze przychodzącym ze Wschodu, sprawiającym wielkie cierpienia dla ludzkości. Potworze, który jednak zostanie zniszczony przez Matkę Bożą Różańca Świętego z Fatimy, jeśli wszyscy ludzie będą ją wzywać z wielką skruchą”.

Przypomnijmy, że są to słowa, w jakich słuchający współcześnie z łatwością rozpozna wydarzenia z XX wieku, a które siostra Filippina przekazała obecnym wokół jej łoża w 1454 r., tuż przed swoją śmiercią.

Matka Boża Różańcowa z Fatimy – János Korom Dr. from Wien, Austria, CC BY-SA 2.0 www.creativecommons.org, via Wiki. Comm.

***

Zakończyła swoje wyznanie słowami: „Szatan wywoła straszną wojnę, ale w końcu ją przegra, ponieważ Najświętsza Dziewica, Matka Boga i Najświętszego Różańca z Fatimy, jest silniejsza niż armia przygotowana do boju. Pokona go na zawsze”.

Siostra Filippina ‘dei Sorgi’ (to nie było jej prawdziwe nazwisko, bo pochodziła z książęcego rodu Sabaudów) była duchową przewodniczką całego konwentu. Miała widzenia, dary charyzmatyczne i ekstazy. Pod jej przewodnictwem cała wspólnota sióstr, których ksienią była bł. Małgorzata Sabaudzka, osiągnęła wysoki stopień doskonałości. Siostry miały wielkie poważanie w małej mieścinie, jaką była Alba.

Przez wieki ta przepowiednia była znana, spisywana i uzupełniana. Jak wspomina siostra Augustyna, przeorysza klasztoru sióstr na przełomie tysiącleci: „Wiedziałyśmy o istnieniu tych dokumentów, ponieważ były one wspomniane w kilku książkach o historii naszej założycielki i naszego klasztoru, ale nie wiedziałyśmy, gdzie one ostatecznie trafiły. Znalazłam je przypadkiem, w sierpniu ubiegłego roku. Opublikowałam je w naszym magazynie [w roku 2000], bez żadnego komentarza. Nie do nas należy wyjaśnianie tak delikatnych spraw, ale uważamy, że ich wartość historyczna jest wielka i niepodważalna”.

Historia tej przepowiedni jest tajemnicza, a zarazem fascynująca. Ukazuje dobitnie, że Bóg jest obecny w dziejach na znacznie głębszym poziomie niż moglibyśmy przypuszczać, a sprawy duchowe są wzajemnie ze sobą powiązane, tworząc wielką, ponadczasową, wewnętrznie spójną historię zbawienia, która objawia się w szczegółach w stosownym czasie.

Autor: Paweł Kosiński SJ/DEON.PL

***

Szczególny miesiąc poświęcony Bożej Matce z pięknymi nabożeństwami majowymi

(fot. arch. Ciekoty, Nabożeństwo Majowe na Żeromszczyźnie. fot. Lukasz Zarzycki / Forum)

***

W Polsce wciąż żywa jest tradycja odprawiania nabożeństw majowych przy przydrożnych kapliczkach i krzyżach, w otoczeniu „łąk umajonych” i napełnionych ptasim śpiewem lasów. W naszym kraju, szczególnie na wsiach,  ciągle można spotkać grupy ludzi szczerze modlących się Litanią do Matki Bożej i śpiewających maryjne pieśni. Podtrzymywaniu pięknej tradycji nabożeństw majowych dobrze służą programy renowacji przydrożnych kapliczek i krzyży, które podejmuje coraz więcej samorządów, stowarzyszeń oraz osób prywatnych.

Przepiękny miesiąc maj poświęcony jest Matce Bożej. Choć zwyczaj odprawiania nabożeństw majowych, w całym Kościele trwa od połowy XIX wieku, to rodowód tej tradycji jest o wiele wcześniejszy. Gromadzenie się i śpiewanie pieśni na cześć Matki Bożej było znane na Wschodzie już w V wieku. W Kościele zachodnim w I tysiącleciu maj jako miesiąc Maryi święcono raczej sporadycznie. Dopiero na przełomie XIII i XIV wieku powstała myśl, aby ten cały, piękny miesiąc poświęcić Matce Bożej. Pierwszym, który wcielił tę myśl w czyn, był król hiszpański Alfons X, żyjący w drugiej połowie XIII wieku. Władca ów sam brał udział w nabożeństwach majowych i swoim poddanym zalecał, aby czynili podobnie.

Wśród ważnych dat w rozwijaniu się, trwającym przez całe wieki, nabożeństwa majowego jest rok 1549, kiedy to ukazała się w Niemczech niewielka książeczka pod tytułem „Maj duchowy”, gdzie po raz pierwszy maj został nazwany miesiącem Maryi. Natomiast w roku 1713 jezuita ks. Ansolani opracował kształt nabożeństwa majowego, jaki jest praktykowany po dziś dzień. Pierwsze „majowe”, lub też „majówki”, pod przewodnictwem ks. Ansolaniego, odprawiane były każdego dnia maja w kaplicy królewskiej w Neapolu.

Papież Pius VII nabożeństwo majowe, odprawiane w kościele, obdarzył odpustami. Dalsze odpusty do tego szczególnego nabożeństwa, na które składa się Litania Loretańska do Najświętszej Maryi Panny, nauka kapłana oraz błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem, w 1859 roku przypisał papież błogosławiony Pius IX. W Polsce pierwsze nabożeństwo majowe wprowadzili jezuici, na dawnych Kresach Rzeczypospolitej, w Tarnopolu (1838). W tym samym czasie cześć „Królowej maja” szerzył w Galicji, swoją poezją, jezuita o. Karol Antoniewicz, autor słów słynnej pieśni „Chwalcie łąki umajone”. W połowie XIX wieku nabożeństwo majowe przyjęło się w niemal wszystkich krajach świata.

Dziś w wielu miejscowościach Polski wierni modlą się na „majowym” nie tylko w kościołach, ale także przy przydrożnych kapliczkach czy krzyżach. Ten zwyczaj powstał na wsiach. Do świątyni było przeważnie daleko, a w maju trwają już intensywne prace polowe i „robotę” kończono późno. Dlatego wiejska wspólnota zbierała się przy kapliczce dopiero o godzinie 19.00 lub nawet 20.00. Wówczas to odmawiano Litanię Loretańską i inne modlitwy „majowe”. Osoba, która najlepiej we wsi śpiewała, intonowała maryjne pieśni, a inni się włączali. Dbano, aby w maju kapliczki i krzyże były pięknie przystrojone kwiatami i kolorowymi wstążkami.

Obecnie tradycja odprawiania nabożeństwa majowego w plenerze, jest szczególnie żywa na Podlasiu. Przemierzając pomniejsze drogi Podlasia w maju, wieczorową porą, możemy ujrzeć grupy mieszkańców podlaskich miasteczek i wsi, jak zebrani przed kapliczką lub krzyżem odmawiają Litanię Loretańską lub śpiewem chwalą Matkę Najświętszą. Często są to całe rodziny wielopokoleniowe – babcie, dziadkowie, rodzice, dzieci. Piękny to widok, kiedy ludzie wspólnie się modlą „na Majowym” w plenerze. Kapliczki okraszone kwiatami. Wokół świeża zieleń, pół i łąk. Jakby nie tylko ludzie oddawali cześć Maryi, Królowej Nieba i Ziemi, ale i cała przyroda. Wokół cudne zapachy kwiatów, a często lasu, w którym swoje pochwalne pieśni śpiewają ptaki.

Dla osób, które spotykają się na Majowym codziennie, jest to ważna tradycja modlitewna, ale i rodzinna, przekazywana z pokolenie na pokolenie  – Codzienną modlitwę majową odprawiam z tradycyjnej, starej książeczki. W tych nowoczesnych nie ma tej codziennej modlitwy. Ta książka ma ponad 110 lat – dostałam ją od swoje mamy, a moja mama dostała ją z kolei od swoje mamy. Myślę, że jeszcze przekażę ją swojej córce. W tej książeczce są takie modlitwy, których nie ma już w tych nowoczesnych wydaniach. To jest tradycyjne. Strzegę jej bardzo, jak ważnego dokumentu – opowiada pani Irena ze wsi Rafałówka niedaleko Białegostoku. Pani Irena nabożeństwo majowe odprawia od przeszło 40 lat. Ludzie z Rafałówki spotykają się w maju pod przydrożną kapliczką, z figurą Maryi.

Adam Białous/PCh24.pl

***

Litania Loretańska

Miesiąc maj, poświęcony jest w szczególny sposób Matce Bożej. Jest to miesiąc nabożeństw, podczas których rozbrzmiewa w kościołach, przy kapliczkach czy figurach przydrożnych Litania do Najświętszej Maryi Panny, nazywana popularnie Litanią Loretańską.

 

fot. Karol Porwich/Tygodnik Niedziela

***

Dlaczego loretańska?

Nazwa pochodzi od włoskiego miasta Loreto, gdzie w sanktuarium maryjnym, istniejącym od końca XII wieku, litania ta odmawiana jest publicznie od 1531 roku.

Jak powstała Litania loretańska?

To, że odmawiano ją w Loreto, nie oznacza, że tam powstała [została napisana]. Śpiewali ją w różnych formach pielgrzymi przybywający do sanktuarium, dodając wciąż nowe wezwania. Jest dziełem wielu anonimowych i nieznanych autorów. Jedna z teorii mówi o tym, że powstała w Paryżu lub jego okolicach w latach 1150-1200. Po raz pierwszy tekst Litanii loretańskiej opublikowano w 1558 roku w Dillingen, dzięki staraniom Piotra Kanizjusza, propagatora kultu maryjnego. Pierwszą znaną melodię do jej tekstu skomponował dyrygent chóru w Loreto – Constanzo Porta, w 1576 roku. Pierwotny test powstał w języku łacińskim, który obowiązywał wtedy w Kościele.

Co oznaczają zwroty Kyrie elejson, Chryste elejson?

W języku greckim Kyrios znaczy Pan, Władca. W Starym Testamencie słowem Kyrios zastępowano imię Boga Ojca, a w Nowym Testamencie odnosiło się ono do Chrystusa [stąd Chryste, od greckiego Christe]. Czasownik elejson znaczy „litować się”, „okazać łaskę i miłosierdzie”. Kyrie elejson tłumaczymy więc jako: „Panie, zmiłuj się”.

Dlaczego wezwanie to powtarza się trzykrotnie?

W pierwszych wiekach chrześcijaństwa Kyrie elejson powtarzano wiele razy, zwłaszcza w liturgii wschodniej. Dopiero w IX wieku liczbę wezwań ograniczono do trzech ze względu na Trzy Osoby Boskie. Pierwsze Kyrie odnosi się do Boga Ojca, drugie do Syna Bożego [zastąpiono je więc słowem Chryste], trzecie do Ducha Świętego.

Geneza Litanii Loretańskiej jest trudna do ustalenia.

Najprawdopodobniej w swej charakterystycznej formie i podstawowym zarysie pojawiła się w manuskrypcie paryskim z końca XII wieku. Można również wykazać, że niektóre wezwania skierowane do Maryi znajdowały się w Litanii do Wszystkich Świętych, z biegiem czasu dodawane nowe tytuły maryjne stawały się coraz liczniejsze i stopniowo utworzyły nową grupę, która oderwała się od początkowego pnia.

Litania zwana jest „Loretańską” od miasteczka Loreto, położonym w prowincji Ancona, we Włoszech, gdzie znajduje się słynne sanktuarium maryjne. Wierzono, że w XIII wieku został przeniesiony przez aniołów do Loreto Domek Nazaretański, w którym przyszła na świat Matka Boża. Faktem jest, że litania była szczególnie propagowana i odmawiana przez pielgrzymów w tym sanktuarium maryjnym. Przybrała tam ostateczną formę i zaczęła promieniować na cały Kościół. Z roku 1531 pochodzi świadectwo używania jej w tym sanktuarium. Po raz pierwszy ukazała się drukiem w 1572 r. we Florencji i zawierała 43 wezwania. Do końca XVI wieku jeszcze co najmniej 20 razy, co świadczy o jej wielkim rozpowszechnianiu.

W dokumentach papieskich pojawiła się o niej wzmianka w 1581 r. w bulli „Redituri” papieża Sykstusa V, który udzielił za jej odmawianie 200 dniowego odpustu i zachęcał wiernych do jej odmawiania. Kolejne odpusty przypisali do niej Pius VII oraz Pius XI w 1932 r. Natomiast papież Benedykt XIV urzędowo ją zatwierdził i zezwolił stosować w publicznym kulcie Kościoła.

Wezwania Litanii Loretańskiej podlegały zmianom (dzisiejsza wersja litanii zawiera 52 wezwania). Usuwano lub wzbogacano ją nowymi wezwaniami w zależności od potrzeb i okoliczności. I tak w ciągu wieków oficjalnie dodano następujące inwokacje: „Wspomożenie wiernych” przypisywana Piusowi V w związku ze zwycięstwem nad Turkami pod Lepanto (1571); „Królowo bez zmazy pierworodnej poczęta” – Piusowi IX, dzień przed ogłoszeniem dogmatu o Niepokalanym Poczęciu NMP (1854); Leon XIII wprowadził wezwanie „Królowo Różańca świętego” (1883) oraz „Matko dobrej rady” (1903). W 1908 r.

Kościół w Polsce uzyskał zgodę na włączenie tytułu „Królowo Korony Polskiej” (przekształcone po drugiej wojnie światowej w „Królowo Polski”). „Królowo pokoju” włączył Benedykt XV (1917), a papież Pius XII – „Królowo wniebowzięta” (1950) w związku z ogłoszeniem dogmatu o Wniebowzięciu NMP; „Matko Kościoła” (tytuł nadany przez Pawła VI w czasie Soboru Watykańskiego II) Jan Paweł II przyznał prawo Konferencji Episkopatów do włączenia go do litanii (1980); Janowi Pawłowi II zawdzięczamy też wezwanie „Królowo Rodziny” (1995).

Oprócz zezwoleń na powszechne wprowadzenie inwokacji, wydano wiele zezwoleń ograniczonych do poszczególnych diecezji lub zgromadzeń zakonnych. I tak np. franciszkanie uzyskali pozwolenie na umieszczenie (na ostatnim miejscu) własnego wezwania „Królowo zakonu serafickiego” (1910), a karmelici stosują od 1689 wezwanie „Królowo szkaplerza świętego”.

Co do pobożnej praktyki odmawiania lub śpiewania Litanii warto przytoczyć fragment „Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii”. Czytamy tam: „W wyniku rozporządzenia papieża Leona XIII o kończeniu odmawiania różańca w październiku śpiewem Litanii Loretańskiej liczni wierni byli przeświadczeni, że litania jest tylko rodzajem dodatku do różańca. W rzeczywistości jednak jest ona czymś niezależnym. Litanie bowiem mogą stanowić samodzielny element hołdu składanego Maryi, być śpiewem procesyjnym, stanowić część nabożeństwa Słowa Bożego lub innych aktów liturgicznych”.

ks. Eugeniusz Burzyk/Justyna Wołoszka/Tygodnik Niedziela

***

Chwalcie łąki umajone

fot. Pieśni Religijne/Polska Tradycja.pl

***

1. Chwalcie łąki umajone,
Góry, doliny zielone.
Chwalcie, cieniste gaiki,
Źródła i kręte strumyki!

2. Co igra z morza falami,
W powietrzu buja skrzydłami,
Chwalcie z nami Panią Świata,
Jej dłoń nasza wieniec splata.

3. Ona dzieł Boskich korona,
Nad Anioły wywyższona;
Choć jest Panią nieba, ziemi,
Nie gardzi dary naszymi.

4. Wdzięcznym strumyki mruczeniem,
Ptaszęta słodkim kwileniem,
I co czuje, i co żyje,
Niech z nami sławi Maryję!

***

Chwalcie łąki umajone jest przepiękną pieśnią pochwalną ku czci Najświętszej Maryi Panny. Słowa napisał jezuicki zakonnik Karol Antoniewicz w latach 40-tych XIX wieku. Natomiast nie jest znany kompozytor melodii.

***

Kim jest autor pieśni „Chwalcie, łąki umajone”?

Życie naznaczone heroizmem w znoszeniu cierpień

Epitafium Karola Bołoza-Antoniewicza w kościele św. Jakuba w Obrze, gdzie zmarł w 1852 r.
fot. ks. Marcin Siewruk/Gość Niedzielny

***

Liryczne strofy, które w maju śpiewa dla Maryi cała Polska, zrodziły się w sercu człowieka doświadczonego cierpieniem Hioba. Utracił wszystko, co kochał, ale jego ból wydał zadziwiające owoce wiary i niezachwianej ufności.

Karol Bołoz-Antoniewicz znany jest jako autor pieśni „Chwalcie, łąki umajone” czy „W krzyżu cierpienie”, ale jego spuścizna literacka jest o wiele bogatsza. Tworzył wiersze, rozmyślania, wspomnienia i kazania, zostawił po sobie imponującą kolekcję napisanych przepięknym językiem listów i świadectwa duszpasterskiej żarliwości, ale prawdziwym opus magnum stało się jego życie, naznaczone heroizmem w znoszeniu cierpień, które wydają się nie do udźwignięcia dla zwykłego człowieka. Był szlachcicem, powstańcem, romantycznym poetą, jezuitą i misjonarzem. Był także nieszczęśliwym, wcześnie owdowiałym mężem i zbolałym ojcem piątki dzieci, z których żadne nie przeżyło na tej ziemi więcej niż rok.

Poeta i romantyk

Urodził się 6 listopada 1807 roku w znanej szlacheckiej rodzinie polskich Ormian mieszkających we Lwowie. Jego ojciec Józef Antoniewicz był doktorem obojga praw i krajowym adwokatem, matka Józefa z Nikorowiczów również pochodziła z ormiańskiej rodziny. Gdy w 1818 roku ojciec zachorował, Antoniewiczowie przenieśli się do majątku we Skwarzawie k. Lwowa. Pięć lat później Józef zmarł. Pierwsze doświadczenie straty ukochanej osoby przerwało szczęśliwą młodość przyszłego jezuity, który odtąd szukał pociechy w modlitwie i samotności. Debiutancki wiersz napisał jako 17-latek i dedykował go ukochanej matce.

Po powrocie do Lwowa rozpoczął studia prawnicze. Poznał kilka języków obcych, z zamiłowaniem grał na fortepianie, komponował muzykę. Wkrótce zaciągnął się w szeregi powstańców listopadowych, ale ta przygoda nie trwała długo. Po powrocie z powstania, ku zaskoczeniu krewnych i przyjaciół, Karol poprosił o rękę Zosię, najstarszą córkę swojego wuja Ignacego Nikorowicza, który po śmierci pierwszej żony ożenił się powtórnie. Macocha zamierzała szybko wydać Zosię za mąż, choć kandydat był od niej dużo starszy. Karol więc sam poprosił o jej rękę. Nie zamierzał się wiązać, chciał tylko zyskać czas i znaleźć dziewczynie odpowiedniego kandydata. Ten fortel nie spodobał się jednak jego matce, która orzekła, że w takiej sytuacji Karol powinien ożenić się z Zofią. O zgodę trzeba było prosić papieża, bo pokrewieństwo młodych było bliskie. „Ty Zosi pokochać nie możesz, żenisz się tylko dla danego słowa – patrz, żebyś nie był nieszczęśliwy” – miał mu powiedzieć któryś z przyjaciół. Słowa te okazały się ponurym proroctwem, choć ten człowiek w jednym nie miał racji. Karol pokochał Zofię miłością głęboką, która przetrwała ciosy, jakie wkrótce, raz za razem, zaczęły spadać na młode małżeństwo.

Litania cierpień

Pierwsze dziecko, którego imienia nie znamy, żyło zaledwie kilka miesięcy, potem zmarła maleńka Maria i kolejna dziewczynka, również Maria. Zmarło też dwóch synków, obaj nosili imię Józef. Żałoba stała się codziennym chlebem Zofii i Karola. Po latach, już jako kapłan, pisał we wspomnieniach: „Byłem ojcem − ach to słowo, to było jedno słowo, którem posłyszał z ust dzieci moich! Jakby tylko na to przyszły na świat, aby mnie w imieniu Boga tym słowem powitać, tym słowem pożegnać. Boże! Ty wiesz, żeśmy te dzieci dla Ciebie tylko wychować chcieli, żeśmy je zawsze jak Twoją własność uważali; dziękowaliśmy Ci, gdyś je nam powierzył, nie skarżyliśmy się, gdyś je nam odebrał! Cieszyliśmy się nad ich kolebką, płakaliśmy nad ich grobem”.

Małżonkowie szukali ukojenia w modlitwie i uczynkach miłosierdzia, troszcząc się o biednych, chorych i opuszczonych. We Lwowie podejmowali różne posługi w szpitalu sióstr miłosierdzia. To w tych murach zakiełkowało i zaczęło dojrzewać powołanie Karola. Jeszcze mocniej odezwało się w sercu jego żony. Złożyli wówczas prywatne śluby czystości. Ukochana Zofia wkrótce zachorowała na gruźlicę. Małżonkowie obiecali sobie, że jeśli wyzdrowieje, oboje wstąpią do zakonu. Zofia do szarytek, Karol – do jezuitów. Niestety, w wieku 27 lat jego żona zmarła.

Nowe życie

„Szukałem dla siebie jeszcze innego nieba, i wszystkom utracił i nicem nie uzyskał! − O! nie, uzyskałem wszystko; wśród łez i cierpienia ujrzałem po raz pierwszy duszą i sercem Ciebie, o Jezu, Ciebie na krzyżu rozpiętego!” – wyznawał Antoniewicz.

Śmierć żony była dla Karola wstrząsem, który zmusił go do rewizji życia i podtrzymał w decyzji o wstąpieniu do jezuitów. „Przeczuwał, że tylko na tej drodze może odnaleźć ulgę w swym bólu, gdyż sensu cierpienia nikt mu nie wyjaśni i musi sam je w sobie przeżyć. Zrozumiał, że tajemnica życia kryje się w szczęściu przybitym do krzyża” – pisze o tym przełomowym momencie życia poety s. Bożena Leszczyńska, autorka poświęconej Antoniewiczowi książki „W Krzyżu – miłości nauka…”. Jej czytelnikami są m.in. rodzice dzieci chorych i tych, które odeszły. Siostra pracuje w szpitalu dziecięcym w Krakowie i z doświadczenia wie, że ks. Antoniewicz może stać się bliski ludziom, którzy stracili dzieci. Sama uczy się od niego pokory. – Pokory wobec tego, co przynosi życie. Pokory wobec krzyża obecnego w życiu człowieka. Zaufania do Pana Boga, przekonania, że On wszystkim kieruje, że ze wszystkiego potrafi wyprowadzić dobro – wyjaśnia.

„Żyje ta pamięć w głębi duszy, a jeśli ją poruszę, to chwilka po chwilce, uczucie po uczuciu, tak żywo powraca, jakby ten przeciąg czasu jednym tylko ciężkim był snem (…), chciałem się modlić, ale nie znalazłem słów, tylko łzy!” – opisywał puste mury opuszczonego domu przyszły jezuita. „Stan ten porównać można do doświadczenia nocy ciemnej opisywanej przez św. Jana od Krzyża, kiedy to Bóg prowadzi człowieka ku światłu zmartwychwstania przez ciemność, a dusza cierpi bez pociechy i nadziei światła czy duchowego dobra. (…) Poddana oczyszczeniu i wypaleniu w ogniu cierpienia, rozjaśniona zostaje przez Bożą Mądrość” – pisze s. Leszczyńska.

Cierpienie nie złamało Antoniewicza, ale stało się fundamentem jego duchowej przemiany. „Serce jego stało się ze zbolałego tkliwym, ze smutnego rzewnym, z zamkniętego otwartym, z cierpkiego słodkim, z rozburzonego cichym, z hardego pokornym, z przygasłego gorejącym najczystszą Boga i ludzi miłością” – opisywał stan ducha poety ks. Aleksander Jełowicki. Pod krzyżem przemienił się w nowego człowieka.

Za zakonną furtą

Druga część życia autora pieśni „Chwalcie, łąki umajone” upłynęła we wspólnocie jezuitów. Spokój odzyskał w Starej Wsi, gdzie odbył nowicjat. To właśnie tam, zachwycony pięknem krajobrazu Pogórza Brzozowskiego, stworzył strofy tego hymnu i ubrał je w melodię, która stała się symbolem majowych nabożeństw. Klimat starowiejskiego kościoła, piękno krajobrazów i miłość Karola do Matki Bożej zaowocowały zresztą całym cyklem wierszy i pieśni ku czci Maryi, zebranych w tomiku „Wianeczek majowy”. W naznaczonym trudami życiu Antoniewicza Maryja odgrywała bardzo ważną rolę, wnosząc w nie klimat radości i szczęścia dziecka bez reszty ufającego Matce. Wielokrotnie pisał o tym, że Najświętsza Dziewica była dla niego opiekunką, pociechą i ostoją.

W Starej Wsi ks. Karol Antoniewicz spędził lata 1839–1841. Jako wotum dla Matki Bożej zostawił tutaj najcenniejszą pamiątkę poprzedniego życia – swoją ślubną obrączkę. – Polecił, by włożyć ją w koronę figurki Matki Bożej Nowicjackiej – opowiada jezuita o. Stanisław Groń. Ta niewielka, bo 24 cm mierząca statua, kopia Matki Bożej Loretańskiej, była otoczona serdeczną modlitwą wielu pokoleń jezuickich nowicjuszy. „Przed tą statuą przez dwa lata modliłem się, codziennie odprawiałem rozmyślania i nieraz walczyłem i płakałem gorzką łzą, nie łzą żalu za światem, ale łzą żalu za grzechy, którymi tyle, tyle Boga obrażałem” – pisał ks. Antoniewicz.

Najważniejsza ofiara

Ostatnia dekada życia ks. Antoniewicza upłynęła pod znakiem misji, żarliwego kaznodziejstwa, niestrudzonego przemierzania wielu miast i wsi dla głoszenia Ewangelii i pokrzepiania ludności ciemiężonej przez zaborców. Karol był misjonarzem słuchanym i cenionym, ale nie przez wszystkich mile widzianym. Nie w smak były ówczesnym władzom jego dążenia do tego, by dodawać ludziom odwagi i nadziei, by podtrzymywać ich wiarę, miłość do Boga i ojczyzny. Głosił słowem i życiem, bo na pierwszym miejscu stawiał zawsze chorych i cierpiących, którym posługiwał z oddaniem, jak niegdyś z Zofią w szpitalu sióstr szarytek. Misjonarskie drogi prowadziły go do Lwowa i na Huculszczyznę, do Krakowa i niewielkich małopolskich miejscowości, na Śląsk i do Wielkopolski. Był aktywny mimo mnożących się przeciwności, mimo zakazów, jakie nakładały na niego władze, mimo wrogości różnych środowisk. Był „aniołem pociechy” dla mieszkańców Krakowa, gdy miasto ogarnął wielki pożar. Na zgliszczach kościołów głosił kazania i opatrywał rany ofiar pożogi.

Żywiołem, który ostatecznie zakończył życie niestrudzonego jezuity, okazał się jednak nie pożar, ale epidemia. Spowiadał umierających na cholerę i nie opuszczał ich do ostatniej chwili. Szedł tam, gdzie żaden ksiądz czy lekarz nie chciał wchodzić. „Dziś od pierwszej w nocy do siódmej rano 17 chorych odwiedziłem. O! biedny, biedny lud! Powiedziałem sercu: milcz! − i milczy, bo inaczej, jeśli nie z cholery, to z boleści byłbym umarł” – pisał na początku września 1852 roku z Kościana.

Jego ostatnią misją miało być utworzenie domu zakonnego w Obrze, gdzie dotarł 4 listopada 1852 roku. W nocy 7 listopada poczuł się jednak bardzo źle. „Gasnąca epidemia cholery upomniała się o swą najważniejszą ofiarę” – pisała s. Leszczyńska. Cierpiał przez kilka dni, do końca przytomny i rozmodlony. Zmarł 14 listopada 1852 roku. Miał 45 lat.

Magdalena Dobrzyniak/Gość Niedzielny

***

Litania Loretańska do Najświętszej Maryi Panny

nunek_54/shutterstock.com

***

Kyrie eleison. Christe, eleison. Kyrie eleison.

Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas.

Ojcze z nieba, Boże, — zmiłuj się nad nami.

Synu, Odkupicielu świata, Boże, — zmiłuj się nad nami.

Duchu Święty, Boże, — zmiłuj się nad nami.

Święta Trójco, Jedyny Boże, — zmiłuj się nad nami.

Święta Maryjo, — módl się za nami.

Święta Boża Rodzicielko,

Święta Panno nad pannami,

Matko Chrystusowa,

Matko Kościoła,

Matko miłosierdzia,

Matko łaski Bożej,

Matko nadziei,

Matko nieskalana,

Matko najczystsza,

Matko dziewicza,

Matko nienaruszona,

Matko najmilsza,

Matko przedziwna,

Matko dobrej rady,

Matko Stworzyciela,

Matko Zbawiciela,

Panno roztropna,

Panno czcigodna,

Panno wsławiona,

Panno można,

Panno łaskawa,

Panno wierna,

Zwierciadło sprawiedliwości,

Stolico mądrości,

Przyczyno naszej radości,

Przybytku Ducha Świętego,

Przybytku chwalebny,

Przybytku sławny pobożności,

Różo duchowna,

Wieżo Dawidowa,

Wieżo z kości słoniowej,

Domie złoty,

Arko przymierza,

Bramo niebieska,

Gwiazdo zaranna,

Uzdrowienie chorych,

Ucieczko grzesznych,

Pociecho migrantów,

Pocieszycielko strapionych,

Wspomożenie wiernych,

Królowo Aniołów,

Królowo Patriarchów,

Królowo Proroków,

Królowo Apostołów,

Królowo Męczenników,

Królowo Wyznawców,

Królowo Dziewic,

Królowo wszystkich Świętych,

Królowo bez zmazy pierworodnej poczęta,

Królowo wniebowzięta,

Królowo różańca świętego,

Królowo rodzin,

Królowo pokoju,

Królowo Polski,

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, — przepuść nam, Panie.

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, — wysłuchaj nas, Panie.

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, — zmiłuj się nad nami.

P. Módl się za nami, Święta Boża Rodzicielko.
W. Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.

Módlmy się. Panie, nasz Boże, daj nam, sługom swoim, cieszyć się trwałym zdrowiem duszy i ciała, 
† i za wstawiennictwem Najświętszej Maryi, zawsze Dziewicy * uwolnij nas od doczesnych utrapień i obdarz wieczną radością. Przez Chrystusa, Pana naszego. W. Amen.

Antyfona

Pod Twoją obronę uciekamy się, Święta Boża Rodzicielko, naszymi prośbami racz nie gardzić w potrzebach naszych, ale od wszelakich złych przygód racz nas zawsze wybawiać, Panno chwalebna i błogosławiona. O Pani nasza, Orędowniczko nasza, Pośredniczko nasza, Pocieszycielko nasza. Z Synem swoim nas pojednaj, Synowi swojemu nas polecaj, swojemu Synowi nas oddawaj.

Modlitwa św. Bernarda

Pomnij, o Najświętsza Panno Maryjo, że nigdy nie słyszano, abyś opuściła tego, kto się do Ciebie ucieka, Twej pomocy wzywa, Ciebie o przyczynę prosi. Tą ufnością ożywiony, do Ciebie, o Panno nad pannami i Matko, biegnę, do Ciebie przychodzę, przed Tobą jako grzesznik płaczący staję. O Matko Słowa, racz nie gardzić słowami moimi, ale usłysz je łaskawie i wysłuchaj. W. Amen.

***

Nowe brzmienie litanii loretańskiej obowiązuje z dniem podjęcia uchwały, tzn. od 28 sierpnia 2020 r. W obecnym kształcie litania loretańska ma 55 wezwań do Matki Bożej.

Litania loretańska nazywana jest także litanią do Najświętszej Maryi Panny. Pierwsza wersja tego rodzaju modlitwy powstała w XII wieku we Francji, nie zachowała się. Utrwaliła się wersja używana od pierwszej połowy XVI wieku w Loreto. Stąd nazwa litania loretańska. W 1587 roku papież Sykstus V związał z jej odmawianiem przywilej odpustu. W roku 1631 zakazano wprowadzania wszelkich zmian w litanii bez zezwolenia Stolicy Apostolskiej, co wpłynęło na jej ujednolicenie i upowszechnienie.

***

fot. Mateusz Kuca | Shutterstock/Aleteia.pl

***

Dlaczego litania jest loretańska?

Dlaczego litanię poświęconą czci Matki Bożej nazywamy “loretańską”?

W litanii loretańskiej mamy aż cztery grupy wezwań, które mają nam pomóc zrozumieć Matkę Bożą; ale nie tylko Ją samą, chyba też trochę Pana Boga… Tekst litanii, może stać się dla nas jak rekolekcje, jak zapis kolejnych punktów do rozmyślania.

Samo słowo „litania” oznacza w języku greckim prośbę. Początki litanii loretańskiej sięgają XII w. i wiążą się z Francją. Wzorem dla jej twórców była pewnie poezja rycerską i nazywanie Maryi „Panią”. Sama nazwa litanii nawiązuje do Loreto – włoskiego miasteczka, do którego w średniowieczu przeniesiono autentyczny dom rodzinny Maryi z Nazaretu. 

Rodzinny dom Maryi

To niezwykłe sanktuarium Maryjne, bowiem nie czci się tu przede wszystkim wizerunku Matki Bożej, ale… jej rodzinny dom. Jak podaje legenda, w średniowieczu, z powodu muzułmańskich podbojów Ziemi Świętej, dom Maryi miał być w cudowny sposób przeniesiony z Nazaretu do włoskiej wsi na wybrzeżu Adriatyku. Za niebiańskim transportem gabarytowej relikwii mieli zaś stać zwyczajnie aniołowie. 

Badacze historii Domku Maryi, znajdującego się dziś we włoskim Loreto opowiadają ją jednak bardziej przekonująco dla współczesnych racjonalnych umysłów. Aniołami jest w niej bogata rodzina Angelich, zaś cudowny transport polegał w istocie na rozebraniu i rekonstrukcji w nowym miejscu domostwa, w którym według tradycji wychowywała się Maryja.

Domek Maryi a Litania Loretańska

Gdy w XIII w. krzyżowcy zaczęli ratować spod panowania muzułmańskiego kolejne relikwie swojej wiary, zadbali także o ten Domek. Dzięki pokaźnej dotacji ze strony rodziny Angelich z Włoch udało się domek precyzyjnie rozebrać, opisując każdą część i przewieźć przez Chorwację na wschodnie wybrzeże Włoch. Tam w miejscowości Loreto pieczołowicie domek odbudowano. Prace rekonstrukcyjne zaś zakończyły się dokładnie 10 grudnia 1294 r. Data wspomnienia liturgicznego Matki Bożej z Loreto została przesunięta jeden dzień później z uwagi na wcześniej obchodzony już 10 grudnia dzień św. Grzegorza III. Na przenosiny budowli ma wskazywać stan zaprawy w kamieniach, badany już współcześnie. 

W nowej, włoskiej ojczyźnie nazaretański Domek również otoczono pokaźną bazyliką. Modlitwy do Maryi i jej kolejne wezwania powtarzane w tym miejscu przekształciły się zaś w ciągu wieków w Litanię zwaną przez nas Loretańską. 

(fragmenty tekstów autorstwa Szymona Hiżyckiego OSB oraz Anny Druś) Stacja7.pl

***

siostra Wanda Putyra:

W młodości litania loretańska mnie nudziła. Dziś odkrywam ją na nowo!

O nabożeństwach majowych pachnących bzem, znaczeniu i sensie modlitwy słowami Litanii Loretańskiej i budowaniu więzi z Maryją, rozmawiamy z s. Wandą Putyrą, nauczycielką muzyki, dyrygentką chóru i scholi gregoriańskiej w szkołach sióstr prezentek w Krakowie.

Zofia Świerczyńska: Z czym kojarzy się siostrze maj?

s. Wanda Putyra: Kiedy sięgam pamięcią do swojego dzieciństwa, maj kojarzy mi się z kościołem, zapachem kadzidła, z organami i… Litanią Loretańską. 

Co wyjątkowego jest w tej modlitwie?

To jest modlitwa, która nas uczy być jak Maryja, przez nią możemy wyprosić bardzo wiele. To jest najlepsza forma do przeżycia miesiąca poświęconego czci Maryi. To również okazja do zbudowania takiej serdecznej więzi z Matką Bożą. Wyjątkowość tej modlitwy stanowią słowa, którymi otaczamy Maryję jak wiankiem z najpiękniejszych kwiatów. To słowa miłości… Chyba każda mama lubi słyszeć od swojego dziecka tyle słów czułości, wdzięczności i podziwu. A my, jako dzieci uczymy się przez to bezinteresownej miłości. Pamiętam, kiedy byłam małą dziewczynką, zawsze chodziliśmy z mamą i moim rodzeństwem na nabożeństwa majowe. Moja mama uczyła mnie jak modlić się do Matki Bożej, pokazywała mi Maryję jako mądrą, dobrą i piękną kobietę. Pamiętam bzy, jaśminy, Litanię Loretańską i to piękno, którym jest otoczona Maryja. To dobre wspomnienia, do których często wracam z sentymentem.

Nabożeństwa majowe wpisane są we wspomnienia z dzieciństwa wielu z nas. Co zrobić, by to nie było tylko wspomnienie, lecz nasza codzienność?

Przyznam szczerze, że moja wiara w dzieciństwie to taka sielanka – majówki, litania… W czasie młodości strasznie mnie to nudziło. Nie mogłam przekonać się do tej modlitwy, bo wydawało mi się, że ciągle wołamy i wzywamy Maryję tymi samymi wezwaniami, na ciągle taką samą melodię… To było po prostu nudne! Pamiętam słowa śp. ks. Pawlukiewicza, które wtedy bardzo mnie poruszyły, i na nowo przekonały do tej modlitwy. Ksiądz Piotr powiedział, że litanie i koronki – modlitwy, które mają w sobie pewną powtarzalność słów i wyrażeń, wymyślili… mężczyźni i małe dzieci. Bo małe dzieci wołają “mamo kup, mamo kup” i mama w końcu się zlituje, a mężczyźni “pocałuj, pocałuj, pocałuj” i dziewczyna w końcu się zgodzi. Te słowa do mnie przemówiły (śmiech). I to żartobliwe porównanie pomogło mi na nowo odnaleźć sens i wrócić do tej modlitwy jaką jest Litania Loretańska.

Które z określeń Matki Bożej najbardziej siostrę poruszają?

Teraz, osiągnąwszy wiek troszkę większy niż naście lat (śmiech), przeżywam modlitwę litanią na nowo i odkrywam w niej Maryję jako piękną, dobrą, mądrą kobietę i wzór kobiecości dla siebie. Bardzo lubię te wezwania “Panno wierna”, “Panno łaskawa”, “Panno wsławiona”, “Panno można”. Odkrywam w nich wzór Matki duchowej, siostry która towarzyszy innym. Dla mnie cenne jest to wezwanie “Panno wierna”, bo chcę być wierna moim ślubom zakonnym, co wcale nie jest łatwe. To wezwanie i ukazanie Maryi jako kobiety wiernej, pomaga mi w codzienności.

Kiedy ktoś kogoś kocha, to jest w stanie zrobić dużo, by tę osobę lepiej poznać.

W litanii słyszymy też dużo wezwań, które brzmią archaicznie, niezrozumiale…

Z jednej strony jest to piękne, ponieważ ten język jest sięgnięciem do skarbca Kościoła, do tradycji naszych przodków. Ja to odczytuję w ten sposób, że włączam się w coś, czym Kościół żyje już kilkaset lat, dlatego ten język – choć stary – jest taki piękny. Z drugiej strony, język oczywiście jest archaiczny, ale mamy teraz takie możliwości, że wystarczy gdzieś kliknąć w Internecie i jeżeli ktoś chce poznać lepiej swoją Mamę, wystarczy wpisać hasła w wyszukiwarkę i po prostu znaleźć znaczenie tych słów. Kiedy ktoś kogoś kocha, to jest w stanie zrobić dużo, by tę osobę lepiej poznać.

Zgodziła się siostra wyśpiewać tą niezwykłą modlitwę. Dlaczego warto włączyć się w to wspólne “wołanie do Mamy”?

Dla mnie to proste i oczywiste… Któż inny, jak Uzdrowienie chorych, Ucieczka grzesznych i Pocieszycielka strapionych zrozumie nas lepiej, wysłucha i pomoże przejść przez to, czym teraz żyjemy? 

Stacja7.pl

***

Nabożeństwa majowe przetrwały wieki. Jakie były początki tej pobożności.

Polskie kapliczki (fot. fot.mateusz/depositphotos.com/pl)

***

Maj od wieków zajmuje wyjątkowe miejsce w duchowości katolickiej jako miesiąc szczególnie poświęcony Matce Bożej. Nabożeństwa majowe, czyli „majówki”, wpisały się na stałe w religijny pejzaż Polski, odbywając się wieczorami w świątyniach, przy kapliczkach, grotach i przydrożnych figurach. Ich centralnym punktem pozostaje Litania Loretańska, której wezwania przez wieki pogłębiały maryjne przeżywanie wiary.

Początki maryjnej pobożności

Choć źródła maryjnej pobożności sięgają V wieku na Wschodzie, dopiero na przełomie XIII i XIV wieku miesiąc maj zaczęto na Zachodzie poświęcać Maryi – głównie z inicjatywy króla Hiszpanii Alfonsa X, który zachęcał wiernych do wspólnej modlitwy przy figurach Matki Bożej.

Tradycja ta szybko się rozprzestrzeniła, a swój rozwój zawdzięczała także postępowi technicznemu – drukowane modlitewniki, jak „Maj duchowy” z 1549 roku, popularyzowały majowe formy kultu jako odpowiedź na kryzys Reformacji.

Włoski jezuita o. Ansolani uchodzi za ojca nabożeństw majowych. W XVIII wieku organizował w Neapolu koncerty pieśni maryjnych zakończone błogosławieństwem Najświętszym Sakramentem. Dzieło to rozwinął o. Muzzarelli, wprowadzając „majówki” w kościele Il Gesù w Rzymie i propagując je w całej Europie.

Majówki po raz pierwszy w Polsce

W Polsce po raz pierwszy odnotowano nabożeństwa majowe w Tarnopolu w 1838 roku, a w kościele Świętego Krzyża w Warszawie oficjalnie odprawiono je w 1852 roku. Do końca XIX wieku zwyczaj ten przyjął się w większości polskich parafii. W wielu miejscowościach wierni modlą się na „majowym” nie tylko w kościołach, ale także przy kapliczkach czy na ulicach miast. Integralną częścią nabożeństwa jest Litania Loretańska – modlitwa powstała prawdopodobnie w XII wieku, zatwierdzona przez papieża Sykstusa V w 1587 roku.

Zawiera ona wezwania dogmatyczne, historiozbawcze i eschatologiczne, wskazując na rolę Maryi w historii zbawienia i jej duchową obecność pośród wiernych. W czerwcu 2020 roku papież Franciszek zatwierdził trzy nowe wezwania do Litanii Loretańskiej: „Matko miłosierdzia”, „Matko nadziei” oraz „Pociecho migrantów”.

„Pociecho migrantów” – nowe wezwanie papieża Franciszka

Decyzja ta została ogłoszona przez Dykasterię ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, a jej celem było uwzględnienie aktualnych wyzwań duszpasterskich oraz pogłębienie refleksji nad rolą Maryi we współczesnym świecie. Nowe wezwania znalazły swoje miejsce w określonych punktach Litanii: „Matko miłosierdzia” po „Matko Kościoła”, „Matko nadziei” po „Matko łaski Bożej”, a „Pociecho migrantów” po „Ucieczko grzesznych”.

W Polsce zmiany te weszły w życie pod koniec sierpnia 2020 roku, po oficjalnym zatwierdzeniu przez Konferencję Episkopatu Polski. Wezwanie „Matko miłosierdzia” funkcjonowało wcześniej w polskiej wersji litanii, jednak po wprowadzeniu zmian zostało przeniesione na nowe miejsce, zgodnie z układem wyznaczonym przez Stolicę Apostolską.

Papież Benedykt XVI mówił w 2010 roku, że maj, jako najpiękniejszy miesiąc w roku, poświęcony jest „najpiękniejszemu kwiatowi stworzenia” – Maryi, która jest duchowym sercem Kościoła i pamięcią o Jezusie. Takie rozumienie miesiąca maryjnego nie traci na aktualności i wciąż inspiruje do codziennej, wspólnotowej modlitwy – zarówno w rodzinach, jak i w przestrzeni publicznej.

KAI/deon.pl

***

Obraz, przed którym po raz pierwszy na ziemiach polskich odprawiono nabożeństwo majowe

Emerytowana nauczycielka Antonina Mrozówna wraz z siostrą z narażeniem życia przechowały ten wizerunek przez okres pierwszej okupacji radzieckiej. Domena publiczna

***

Zwyczaj nabożeństw majowych, o czym przypomniał już jakiś czas temu, Dominik Dubiel SJ w tekście „Majowe w czasach popkultury. Nabożeństwo bez przyszłości?”, rozpropagowali w XIX w. jezuici. Oni też wprowadzili majówki w naszym kraju.

Jednak obraz Matki Bożej, przed którym w 1838 r. odprawiono pierwszą majówkę na ziemiach polskich, znajduje się w kościele… dominikańskim. Jak to możliwe?

Kasaty zakonów

Przedstawienie Matki Bożej Różańcowej z Tarnopola zostało namalowane w połowie XVIII w. do właśnie budowanego tam kościoła dominikanów. Ukończono go w latach 70. tego stulecia. A Maryi oddano do dyspozycji jedną z bocznych kaplic, ponieważ głównym opiekunem duchowym miejsca został św. Wincenty Ferreriusz.

Kaznodzieje jednak nie nacieszyli się długo swoją świątynią. Najpierw „dokwaterowano” im parafię. Wkrótce potem nadeszły zabory i cesarz austriacki skasował ten klasztor, odsyłając ojców do ich domu zakonnego w Żółkwi.

Pozostawili po sobie jednak całkiem nowy i zdecydowanie ładny kompleks budynków. A że w Rosji właśnie skasowano dla odmiany jezuitów, ci przybyli do Tarnopola i „tymczasowo” osiedli w miejsce dominikanów. Miało to miejsce w 1820 r. i tymczasowy pobyt przedstawicieli Towarzystwa Jezusowego wydłużył się do 1901 r.

To właśnie sprawiło, że kiedy w 1838 r. o. Franciszek Ksawery Asum SJ postanowił odprawić pierwszą majówkę na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej, odbyła się ona przed obrazem de facto dominikańskim. Jezuici wprowadzili zresztą zwyczaj, że na maj przenosili go do ołtarza głównego, tak, aby więcej wiernych mogło wziąć udział w nabożeństwie, a przy okazji też podziwiać piękno tego przedstawienia.

Powrót dominikanów i wyjazd obrazu

Jezuici opuścili klasztor tarnopolski w 1901 r. (wreszcie zdołali zbudować własny), a dwa lata później wrócili do niego dominikanie, sarkając nieco na przemalowania i przebudowy dokonane przez poprzednich mieszkańców.

Dramatycznym momentem w jego historii był wrzesień 1939 r., kiedy wtargnęli do niego sowieccy żołnierze, którzy go ograbili, a następnie podpalili. Na szczęście Matka Boża Różańcowa była już wtedy bezpieczna w rękach emerytowanej nauczycielki Antoniny Mrozówny i jej siostry, które z narażeniem życia przechowały wizerunek przez okres pierwszej okupacji radzieckiej (1939-1941).

Kiedy w 1945 r. bracia kaznodzieje znów zostali zmuszeni do opuszczenia Tarnopola, tym razem przez komunistyczne władze, zabrali ze sobą też cudowny obraz. Ten przez Lwów w 1946 r. trafił do Krakowa, gdzie w tamtym czasie miało miejsce coś w rodzaju zjazdu cudownych przedstawień Matki Bożej.

Znalazły się tam wszystkie wizerunki z kresowych sanktuariów dominikańskich – Podkamienia, Czortkowa, Lwowa i właśnie Tarnopola. Ten ostatni trafił do Poznania, zapewne w tym samym roku. Przygotowywano się tam do budowy kościoła pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej, więc tarnopolski wizerunek idealnie wpisywał się w kontekst.

Nowe sanktuarium

Wbrew trudnościom z zaopatrzeniem i tym administracyjnym, piętrzonym przez komunistyczne władze, budynek powstał i w 1949 r. odbyło się wmurowanie kamienia węgielnego. Dzięki zapiskom na temat tej uroczystości wiemy, że 2 października tego roku Matka Boża Tarnopolska została umieszczona w nowym kościele w, najpierw prowizorycznym, ołtarzu głównym.

Dziś każdy, kto chce pomodlić się przed Jej obrazem, odnajdzie go w kaplicy adoracji poznańskich dominikanów. Nie tylko jest piękny wizualnie, ale również jego historia to wspaniały przykład tego, że nie ma nic złego w konkurowaniu między sobą zakonów. Oczywiście pod warunkiem, że ścigają się w pobożności. Także maryjnej.

Elżbieta Wiater/Aleteia.pl

***

środa 7 maja – wspomnienie

Najświętszej Maryi Panny

Matki Łaski Bożej

fot. Pixabay

***

Oto drugi tytuł, którym wysławiamy Bogarodzicę. Ponieważ Maryja urodziła nam Jezusa, który przyszedł nie z mocą ziemską, nie jako surowy sędzia, lecz przeciwnie – jako dobroć i zbawienie ludzkości, jako uosobiona Łaska Boża. Jest więc ona całkiem słusznie Matką łaski Bożej.

Jest nią Maryja z innego jeszcze tytułu. Pisze o tym św. Ambroży: “Została ona nazwana łaski pełną z przysługującego jej całkowicie prawa; gdyż ona sama otrzymała łaskę, której nie dostąpiło żadne inne stworzenie. Została albowiem napełniona Sprawcą łaski, Bogiem samym”. Najświętsza Panna ma także matczyny wpływ na Jezusa, krynicę wszelkich łask. Ona prosi właśnie jako Matka i dlatego prośba jej staje się rozkazem. Powiedziała tylko “Nie mają już wina” (J 2, 3), a Jezus natychmiast uczynił swój pierwszy cud! 

Do św. Bernarda przyszedł raz wielki grzesznik. Zrozpaczony myślał: “Niepodobna, bym znalazł jeszcze łaskę u Boga”. Lecz św. Doktor odrzekł mu: “Obawiasz się, czy znajdziesz jeszcze łaskę u Boga, w takim razie ufaj, że znajdziesz ją u Maryi!” To otworzyło mu oczy na Matkę łaski Bożej i dokonało cudu. Nieszczęśliwy nabrał otuchy, nawrócił się i jeszcze w godzinę śmierci wielbił Maryję jako Matkę łaski bożej. 

Pamiętaj i ty także o Matce łaski bożej, gdy ogarniać cię będzie zwątpienie na widok ciężkich grzechów, gdy szatan będzie próbował pogrążyć cię w małoduszności. 
Mów wtedy z prostotą dziecięcą: “O Maryjo, łaski pełna, Matko miłosierdzia, spojrzyj, jak obarczony grzechami jęczę w niewoli szatana! Ach, zlituj się nade mną, o Matko Jezusowa, wstawiaj się za mną!” 

Pamiętaj o Matce łaski bożej, gdy zasępi ci czoło troska o zbłąkaną duszę syna, córki, lub jakiegoś biednego grzesznika, którzy zeszli na manowce. Nigdy nie zaniedbuj zwracać się z serdeczną prośbą do Maryi, nawet wtedy, gdy pomoc nie przyjdzie natychmiast. Wystarczy, gdy przyjdzie przed śmiercią. W takich chwilach nie zapominaj nigdy o tym zapewnieniu z ust anioła: “Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga” (Łk 1, 30).

Fronda .pl/tekst o. Atanazego Bierbauma OFM, Z Bogiem, Kraków 1934.

***

w środę 7 maja 2025 w Bazylice św. Piotra o godz. 10.00 została odprawiona uroczysta Msza św. z udziałem wszystkich kardynałów w intencji wyboru nowego następcy św. Piotra.

“Wybór nowego Papieża nie jest zwykłą wymianą osób, ale to zawsze powraca Apostoł Piotr” – mówił podczas homilii dziekan kolegium kardynalskiego, kard. Giovanni Battista Re, który przewodniczył Mszy świętej.

***

Msza święta „Pro eligendo Romano Pontifice” – o wybór papieża – poprzedziła popołudniowe uroczystości inauguracji konklawe. Wzięli w niej udział kardynałowie elektorzy, którzy o godz. 16.30 uroczyście udali się do Kaplicy Sykstyńskiej.

Jesteśmy tutaj, aby wzywać pomocy Ducha Świętego, błagać o Jego światło i moc, aby został wybrany Papież, którego Kościół i ludzkość tak potrzebują znajdując się na tym trudnym i złożonym zakręcie historii – mówił kardynał Re.

Jak podkreślił, modlitwa „jest jedyną słuszną i właściwą postawą, w czasie gdy Kardynałowie elektorzy przygotowują się do aktu najwyższej odpowiedzialności ludzkiej i kościelnej, oraz do wyboru o wyjątkowym znaczeniu”.

Kardynał Re przypomniał, że „każdy Papież nadal ucieleśnia Piotra i jego misję, a tym samym reprezentuje Chrystusa na ziemi; jest on skałą, na której zbudowany jest Kościół (por. Mt 16, 18). Wybór nowego Papieża nie jest zwykłą wymianą osób, ale to zawsze powraca Apostoł Piotr – mówił.

Kard. Re przywołał słowa Jana Pawła II. „Klucze najwyższej władzy”

W homilii nawiązał również do słów św. Jana Pawła II zawartych w „Tryptyku rzymskim”. Papież Jan Paweł II wyraził nadzieję, że w godzinach wielkiej decyzji, poprzez głosowanie, górujący obraz Jezusa Sędziego, autorstwa Michała Anioła, przypomni każdemu o wielkości odpowiedzialności za powierzenie „kluczy najwyższej władzy” (Dante) we właściwe ręce – mówił kard. Re.

Dziekan kolegium zaapelował o modlitwę, „aby Bóg dał Kościołowi Papieża, który najlepiej będzie potrafił obudzić sumienia wszystkich oraz wyzwolić energie moralne i duchowe w dzisiejszym społeczeństwie, charakteryzującym się wielkim postępem technologicznym, ale mającym tendencję do zapominania o Bogu”.

Dzisiejszy świat wiele oczekuje od Kościoła w zakresie ochrony tych fundamentalnych wartości ludzkich i duchowych, bez których współżycie ludzkie nie będzie lepsze ani nie przyniesie dobra przyszłym pokoleniom – mówił.

Oto pełny tekst homilii:

W Dziejach Apostolskich czytamy, że po Wniebowstąpieniu Chrystusa i w oczekiwaniu na Zesłanie Ducha Świętego, wszyscy trwali jednomyślnie na modlitwie razem z Maryją, Matką Jezusa (por. Dz 1, 14).

Właśnie to robimy również my, kilka godzin przed rozpoczęciem Konklawe, pod spojrzeniem Matki Bożej umieszczonej obok ołtarza, w tej Bazylice, która wznosi się nad grobem Apostoła Piotra. Czujemy, że cały Lud Boży jest z nami zjednoczony w wierze, miłości do Papieża i ufnym oczekiwaniu.

Jesteśmy tutaj, aby wzywać pomocy Ducha Świętego, błagać o Jego światło i moc, aby został wybrany Papież, którego Kościół i ludzkość tak potrzebują znajdując się na tym trudnym i złożonym zakręcie historii.

Modlić się, przywołując Ducha Świętego, jest jedyną słuszną i właściwą postawą, w czasie gdy Kardynałowie elektorzy przygotowują się do aktu najwyższej odpowiedzialności ludzkiej i kościelnej, oraz do wyboru o wyjątkowym znaczeniu; aktu ludzkiego, dla którego należy odrzucić wszelkie osobiste względy i mieć w umyśle i sercu tylko Boga Jezusa Chrystusa oraz dobro Kościoła i ludzkości.

W Ewangelii, która została odczytana, wybrzmiały słowa, które prowadzą nas do sedna najwyższego przesłania – testamentu Jezusa, przekazanego Jego Apostołom, wieczorem podczas Ostatniej Wieczerzy w Wieczerniku: „To jest moje przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali, tak jak Ja was umiłowałem”. Jakby dla wyjaśnienia słów „jak Ja was umiłowałem” i wskazania, jak daleko ma sięgać nasza miłość, Jezus dodaje: „Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich” (J 15, 12-13).

Jest to przesłanie miłości, które Jezus definiuje jako „nowe” przykazanie. Nowe, ponieważ przekształca w coś pozytywnego i znacznie rozszerza przestrogę Starego Testamentu, która brzmiała: „Nie czyń innym tego, czego nie chcesz, aby czyniono tobie”.

Miłość, którą objawia Jezus, nie zna granic i musi charakteryzować myśli i działania wszystkich Jego uczniów, którzy w swoim postępowaniu powinni zawsze okazywać autentyczną miłość i angażować się w budowanie nowej cywilizacji, którą Paweł VI nazwał „cywilizacją miłości”. Miłość jest jedyną siłą zdolną zmienić świat.

Jezus dał nam przykład tej miłości na początku Ostatniej Wieczerzy poprzez zaskakujący gest: uniżył się, aby służyć innym, myjąc stopy Apostołom, bez dyskryminacji, nie wykluczając Judasza, który miał Go zdradzić.

To przesłanie Jezusa nawiązuje do tego, co usłyszeliśmy w pierwszym czytaniu Mszy św., w którym prorok Izajasz przypomniał nam, że podstawową cechą Pasterzy jest miłość aż do całkowitego oddania siebie.

Z tekstów liturgicznych tej celebracji eucharystycznej płynie zatem zaproszenie do braterskiej miłości, wzajemnej pomocy i zaangażowania na rzecz komunii kościelnej i powszechnego braterstwa ludzkiego. Wśród zadań każdego następcy Piotra jest rozwijanie komunii: komunii wszystkich chrześcijan z Chrystusem; komunii biskupów z Papieżem; komunii biskupów między sobą. Nie jest to wspólnota auto-referencyjna, ale całkowicie nastawiona na wspólnotę między ludźmi, narodami i kulturami, mająca na sercu, aby Kościół był zawsze „domem i szkołą komunii”. Mocne jest również wezwanie do zachowania jedności Kościoła na drodze wytyczonej przez Chrystusa Apostołom. Jedność Kościoła jest upragniona przez Chrystusa; jedność, która nie oznacza uniformizacji, ale trwałą i głęboką komunię w różnorodnościach, o ile pozostaje się w pełnej wierności Ewangelii.

Każdy Papież nadal ucieleśnia Piotra i jego misję, a tym samym reprezentuje Chrystusa na ziemi; jest on skałą, na której zbudowany jest Kościół (por. Mt 16, 18).
Wybór nowego Papieża nie jest zwykłą wymianą osób, ale to zawsze powraca Apostoł Piotr. Kardynałowie elektorzy wyrażą swój głos w Kaplicy Sykstyńskiej, gdzie – jak mówi Konstytucja apostolska Universi Dominici gregis – „wszystko sprzyja uświadomieniu sobie obecności Boga, przed którego obliczem pewnego dnia każdy będzie musiał stanąć na sąd”. W Tryptyku rzymskim, Papież Jan Paweł II wyraził nadzieję, że w godzinach wielkiej decyzji, poprzez głosowanie, górujący obraz Jezusa Sędziego, autorstwa Michała Anioła, przypomni każdemu o wielkości odpowiedzialności za powierzenie „kluczy najwyższej władzy” (Dante) we właściwe ręce.

Módlmy się zatem, aby Duch Święty, który w ciągu ostatnich stu latach obdarzył nas kolejnymi prawdziwie świętymi i wielkimi Papieżami, obdarzył nas nowym Papieżem według serca Bożego, dla dobra Kościoła i ludzkości.

Módlmy się, aby Bóg dał Kościołowi Papieża, który najlepiej będzie potrafił obudzić sumienia wszystkich oraz wyzwolić energie moralne i duchowe w dzisiejszym społeczeństwie, charakteryzującym się wielkim postępem technologicznym, ale mającym tendencję do zapominania o Bogu.

Dzisiejszy świat wiele oczekuje od Kościoła w zakresie ochrony tych fundamentalnych wartości ludzkich i duchowych, bez których współżycie ludzkie nie będzie lepsze ani nie przyniesie dobra przyszłym pokoleniom.

Niech Najświętsza Maryja Panna, Matka Kościoła, wyjedna swoim macierzyńskim wstawiennictwem, aby Duch Święty oświecił umysły Kardynałów elektorów i sprawił, aby byli zgodni w wyborze Papieża, którego potrzebują nasze czasy.

***

W środę 7 maja rozpoczęło się konklawe. Nowego papieża wybiera 133 kardynałów elektorów. Drugiego dnia wyborów (czwartek 8 maja) przewidziane są dwa głosowania do południa i dwa po południu.

***

Ile będzie trwało konklawe? Możemy to oszacować?

Kardynałowie robią zdjęcia przed rozpoczęciem mszy świętej z papieżem w Watykanie.

fot. Marco Iacobucci Epp / Shutterstock

***

Śmierć papieża lub jego rezygnacja otwierają drogę do jednego z najbardziej tajemniczych wydarzeń w Kościele katolickim — konklawe, czyli wyboru nowego następcy św. Piotra. Gdy kardynałowie zamykają się w Kaplicy Sykstyńskiej, świat z napięciem wypatruje białego dymu. Ale ile może to potrwać? Czy istnieje sposób, by przewidzieć długość konklawe?

Choć Duch Święty działa w sposób nieprzewidywalny, możemy spojrzeć na historię ostatnich konklawe i spróbować wyciągnąć wnioski. Oto jak długo trwały wybory papieży w ostatnich 150 latach:

• 1878: Leon XIII – 3 głosowania, 3 dni
• 1903: św. Pius X – 7 głosowań, 5 dni (z dramatycznym wetem ze strony Habsburgów)
• 1914: Benedykt XV – 10 głosowań, 4 dni
• 1922: Pius XI – 14 głosowań, 5 dni
• 1939: Pius XII – 3 głosowania, 2 dni
• 1958: św. Jan XXIII – 11 głosowań, 4 dni
• 1963: św. Paweł VI – 6 głosowań, 3 dni
• 1978 (sierpień): bł. Jan Paweł I – 4 głosowania, 2 dni
• 1978 (październik): św. Jan Paweł II – 8 głosowań, 3 dni
• 2005: Benedykt XVI – 4 głosowania, 2 dni
• 2013: Franciszek – 5 głosowań, 2 dni

Krótkie konklawe to nowa norma?

Od 1939 roku każde konklawe trwało maksymalnie 4 dni — żadne nie przekroczyło tego czasu. Co więcej, ostatnie dwa konklawe (2005 i 2013) zakończyły się już po dwóch dniach. To może sugerować, że kardynałowie-elektorzy wchodzą do Kaplicy Sykstyńskiej z wyraźnym rozeznaniem i dużym stopniem konsensusu.

Ile głosowań?

Równie interesujące są liczby głosowań. Najwięcej – 14 – odbyło się w 1922 roku. Ale od tamtej pory, wraz z rozwojem środków komunikacji i łatwiejszym poznawaniem się kardynałów, liczba ta znacząco spadła. Od 1958 roku żadne konklawe nie wymagało więcej niż 11 głosowań. Średnia dla XX i XXI wieku to około 6–8 głosowań, co przy dwóch turach dziennie daje 2–4 dni.

Co może wpłynąć na długość?

• Konsensus wokół kandydata – im więcej kardynałów zgadza się co do jednej osoby już przed konklawe, tym szybciej zapada decyzja.
• Równowaga geograficzna i ideowa – różnorodność w Kolegium Kardynalskim może oznaczać dłuższe negocjacje.
• Reakcja na poprzedni pontyfikat – jeśli papież był silną i wyrazistą postacią, kardynałowie mogą szukać równowagi, co może wydłużyć dyskusje.

Możemy więc oszacować

Choć nie mamy kryształowej kuli, dane historyczne pozwalają przypuszczać, że najbliższe konklawe potrwa od 2 do 4 dni, a liczba głosowań zamknie się w granicach 4–8. Oczywiście, wszystko zależy od działania Ducha Świętego i ludzkiej otwartości na Jego natchnienia.

Jedno jest pewne: kiedy tylko z komina Kaplicy Sykstyńskiej uniesie się biały dym, świat znowu wstrzyma oddech, by usłyszeć słowa: „Habemus Papam!”

Tomasz Rowiński/Aleteia.pl

***

Kard. Ratzinger o tym, co jest decydujące w czasie konklawe

PATRICK HERTZOG | AFP

***

Wybór nowego papieża – konklawe – to moment szczególnego napięcia, nie tylko dla Kościoła, ale i dla całego świata. Jak rozumieć działanie Ducha Świętego w tym procesie? I co tak naprawdę wpływa na decyzje kardynałów zamkniętych w Kaplicy Sykstyńskiej? Wspomnienia kard. Josepha Ratzingera – późniejszego papieża Benedykta XVI – rzucają światło na tę tajemniczą rzeczywistość.

Duch Święty nie głosuje, ale czuwa

Kard. Ratzinger, znany ze swojej precyzji teologicznej i głębokiej duchowości, nie idealizował samego mechanizmu konklawe. W jednym ze swoich refleksyjnych komentarzy przyznał:

„Nie twierdzę, że Duch Święty uczestniczy w wyborze papieża w sensie dosłownym, ponieważ Duch Święty na pewno by nie dopuścił do wybrania wielu papieży. Natomiast Duch Święty nie tyle trzyma rękę na pulsie, ile pełni rolę dobrotliwego nauczyciela, zostawiając nam swobodę działania, ale nie spuszczając nas z oka. Rolę Ducha Świętego należy rozumieć bardziej elastycznie. On nie narzuca, na którego kandydata mamy głosować. Zapewne chroni nas tylko przed tym, abyśmy wszystkiego nie zaprzepaścili”.

To niezwykle pokorna i realistyczna wizja działania Boga – nie dominującego, ale towarzyszącego. Duch Święty nie prowadzi kardynałów za rękę, ale nieustannie inspiruje ich sumienia i myśli. Chroni Kościół nie poprzez spektakularne interwencje, ale przez subtelne światło, które rozjaśnia to, co istotne.

Iskra, która się zapala

Tę myśl pogłębia wspomnienie Eduarda Habsburga, obecnego ambasadora Węgier przy Stolicy Apostolskiej. Jako młody uczeń miał on okazję zapytać kard. Ratzingera o sam proces wyboru papieża. Jego relacja pokazuje, jak wielką wagę przyszły papież przykładał do duchowego i wspólnotowego wymiaru przed konklawe:

„Zapytałem go, jak wybiera się papieża. Czy siada się z kartką i modli o imię? Uśmiechnął się i powiedział: ‘Bardzo ważne są Kongregacje Generalne, w których wszyscy kardynałowie swobodnie dyskutują o Kościele. Obserwujesz, słuchasz. Wtedy pojawia się iskra. A potem ta iskra przechodzi dalej — w zacienionych korytarzach Watykanu…’”

To, co decydujące, nie dzieje się wyłącznie za zamkniętymi drzwiami Kaplicy Sykstyńskiej, ale wcześniej — w rozmowach, w słuchaniu, w rozeznawaniu. „Iskra”, o której mówił kard. Ratzinger, to być może to ciche poruszenie serca, które rodzi się, gdy Kościół naprawdę szuka woli Bożej.

Pokorna nadzieja

Konklawe to nie tyle polityka, co tajemnica. Nie tyle matematyka głosów, co zaufanie Duchowi Świętemu — który, choć nie narzuca, to nie zostawia Kościoła samemu sobie. Kard. Ratzinger pozostawił nam obraz działania Boga jako cichego światła: obecnego, ale nienarzucającego się. To właśnie ta pokorna nadzieja powinna towarzyszyć każdemu wyborowi papieża.

Tomasz Rowiński/Aleteia.pl

***

Za drzwiami zaczyna się Boża historia. Dlaczego niewiele wiemy o przebiegu konklawe?

Po co łamie się pierścień papieża, czy na konklawe ścierają się frakcje i dlaczego niewiele wiemy o przebiegu konklawe? Na te i inne pytania odpowiada ks. Przemysław Śliwiński.

Konklawe musi się rozpocząć między 15. a 20. dniem sede vacante. Termin zakończenia nie jest określony.
ABACA /PAP 

***

Franciszek Kucharczak: Śmierć papieża rozpoczyna okres sede vacante. Kto w tym czasie rządzi w Kościele?

ks. Przemysław Śliwiński: W takim stopniu, w jakim rządzi papież, nie rządzi nikt. W ramach „kompetencji rozproszonej” władzę nadzoru nad Stolicą Apostolską sprawują wszyscy kardynałowie. W pierwszym rzędzie Kamerling Kościoła Katolickiego, który przygotowuje pogrzeb zmarłego papieża, a potem konklawe. Jego głównym zadaniem jest wykonywanie zadań zleconych przez kongregację kardynałów. To oni podczas kongregacji generalnych podejmują codzienne decyzje. Można więc powiedzieć, że kamerling jest władzą wykonawczą w odniesieniu do kongregacji kardynałów. Jest również kardynał sekretarz stanu, który ma nadal obowiązki dotyczące głównie utrzymywania relacji z innymi państwami. Nie traci też władzy dziekan kolegium kardynalskiego, który zwołuje kardynałów, koordynuje ich pracę i jeśli wciąż jest elektorem, przewodniczy konklawe (obecny nie przewodniczy). Jest też wiele innych osób mających określone zadania, ale żadna z nich nie może podejmować decyzji, jakie mógłby podjąć tylko papież.

W mediach jest pełno opisów ceremoniału potwierdzenia śmierci papieża. Najbardziej ekscytuje ludzi ten srebrny młoteczek, którym kamerling jakoby stuka w głowę zmarłego. Wyczytałem jednak, że ostatni raz użyto go w 1878 roku, przy śmierci Piusa IX.

Tego już się nie stosuje. Pytałem nawet kard. Dziwisza, czy używano tego młoteczka przy śmierci Jana Pawła II. Nie używano. W XX wieku ani razu nie potwierdzono takiego przypadku. Kiedyś była to czynność nie tylko symboliczna. Wołanie papieża chrzcielnym imieniem i uderzenie młoteczkiem w skroń miało być sposobem na obudzenie go z ewentualnego letargu. Dziś, gdy śmierć stwierdza lekarz, jest aparatura medyczna, ten młoteczek występuje już tylko w filmach i w literaturze.

Wieczorem w dniu śmierci Franciszka zostały opieczętowane mieszkanie papieża w Domu Świętej Marty i apartament w Pałacu Apostolskim. Po co?

Ten ceremoniał ma praktyczne zastosowanie, bo wszystko, co papież zostawia po sobie, musi być zachowane i przekazane bezpośrednio jego następcy. Nikt nie może tam wejść, niczego dotykać i przeglądać. Za to odpowiedzialny jest kamerling. To ma bardzo duże znaczenie i dlatego przetrwało i musi trwać, bo nikt nie ma prawa spuścizny papieża weryfikować. Wszystko to musi trafić w ręce nowego następcy Piotra i dopiero on będzie miał prawo to wszystko otworzyć.

Dlaczego dziś niszczy się pierścień Rybaka, skoro nie służy on już do pieczętowania dokumentów?

Dlatego, że nowy papież otrzyma własny, nowy pierścień. To jest pewnego rodzaju symboliczny znak, ale też przepis zawarty w dokumentach.

Jest też mowa o zniszczeniu pieczęci.

Wszystkie pieczęcie, którymi posługiwał się papież, trzeba zniszczyć. Chodzi o to, żeby nikt nie podszywał się pod papieża, np. sporządzając fałszywki ze wsteczną datą. Nie ma papieża – nie ma też jego pieczęci, koniec kropka.

Czy zmarły papież musi zostać pochowany, zanim zacznie się proces wybierania następnego?

Tak. Kiedyś terminy pogrzebu były szybsze. Teraz, zgodnie z instrukcją Pawła VI, to jest 4–6 dni. W pierwszym etapie sede vacante jest więc żałoba, czyli czas opłakiwania zmarłego przez Kościół. To ważne, żeby sobie uprzytomnić, że to jest pożegnanie papieża, którego dał Kościołowi Bóg. Drugi etap też polega na czuwaniu, ale skierowanym na wołanie do Ducha Świętego o to, by dał Kościołowi nowego pasterza. Musi się więc skończyć pierwszy etap, zanim kardynałowie będą mogli wybrać nowego papieża. I to jest bardzo mocno przestrzegane.

Dlaczego wybór nowego papieża odbywa się „pod kluczem”?

Po to, żeby nie było ingerencji zewnętrznych – a były takie, i to poważne. Aż do XIX wieku władcy i wielkie rody próbowały wpływać na wybór papieża. Optymalnym zabezpieczeniem przed tego rodzaju wpływami jest zachowanie w sekrecie przebiegu konklawe. W ogóle cała konstrukcja konklawe temu właśnie służy: żeby kardynałowie odpowiedzialni za wybór papieża byli w tym całkowicie wolni. Dlatego nie mogą pertraktować nad wyborem papieża przed konklawe, nie może wypłynąć to, co się dzieje w trakcie konklawe, i nawet po wyborze papieża nie wiemy, kto na kogo głosował ani też ile papież dostał głosów. Wiemy najwyżej, w którym głosowaniu ostatecznie go wybrano.

Czy istnieją wytyczne co do czasu trwania sede vacante?

Nie ma wytycznych. Potrwa tyle, ile musi. Początek konklawe jest bardzo rygorystycznie określony: musi się rozpocząć między 15. a 20. dniem sede vacante. Termin zakończenia nie jest określony, ale konklawe jest już tak dobrze skonstruowane, że w ciągu ostatnich niemal 200 lat najdłuższe trwało pięć dni. Teraz już nawet mówimy nie o dniach, tylko o godzinach, bo ostatnie konklawe trwało 27 godzin, a przedostatnie 25 godzin. Dla porównania: przed 1846 rokiem, w wiekach XVIII czy XIX, papieża wybierano 27, 105, a nawet 120 dni.

Czemu to tyle trwało?

Dlatego, że kardynałowie „koronni” mieli prawo weta. Korzystali z tego władcy państw katolickich, którzy poprzez kardynałów eliminowali niepożądanych kandydatów, tak jak czerwona kartka eliminuje zawodnika z gry. Nigdy nie było to zapisane, ale jakoś weszło do tradycji konklawe i przedłużało je w nieskończoność.

A zakończył to Pius X?

Ostatecznie tak, ale przyczynił się do tego zmierzch katolickich monarchii europejskich i upadek Państwa Kościelnego. Wtedy zawalił się układ oparty na dobrych stosunkach Stolicy Apostolskiej z mocarstwami, a wraz z tym skończyło się eliminowanie albo wskazywanie przez nie ewentualnych kandydatów. Żyjemy więc w czasach, kiedy konklawe jako narzędzie wyboru papieża jest optymalne, a dowodzi tego krótki czas jego trwania.

Prawo wybierania papieża mają kardynałowie poniżej 80. roku życia. Tylko z tego grona może zostać wybrany papież? Czy może być starszy?

Nie ma tutaj żadnych ograniczeń. Nie ma w ogóle niczego w prawie, co by mówiło, kim ma być wybrany papież. Można więc domniemywać, że może to być nawet ktoś, kto nie należy do grona kardynalskiego. Nawet ktoś, kto nie jest biskupem. Co ciekawe, w tej chwili wśród kardynałów elektorów jest jeden niebiskup – Timothy Radcliffe. Nie ma święceń biskupich, a ma prawa elektorskie. Otrzymał kardynalat w wieku 79 i pół roku i będzie uczestniczył w konklawe.

Obecnie 135 kardynałów ma prawa elektorskie, a to więcej niż „ustawa przewiduje”, bo powinno być maksymalnie 120. To nie przeszkadza?

Nie przeszkadza. Tamto jest wskazówką dla papieża, ale jeśli on już kardynała wykreował, to nikt oprócz papieża nie ma prawa zabronić mu wstępu na konklawe. 135 kardynałów ma prawo wejść do kaplicy Sykstyńskiej.

Media od wielu dni „wybierają papieża”, ale jest powiedzenie, że kto wchodzi na konklawe papieżem, ten wychodzi kardynałem. Jednak mamy wpływ na wynik konklawe – tylu ludzi się modli…

Tak, konklawe i w ogóle całe sede vacante to jest czas czuwania Kościoła rzymskiego i powszechnego. Modlimy się do Ducha Świętego o dobrego pasterza. I niech to będzie przede wszystkim modlitwa za kardynałów, bo oni współdziedziczą w tej chwili klucze Piotrowe i mają wielką odpowiedzialność za dokonanie wyboru. Natomiast niech to się nie przeradza w modlitwę o to, żeby ten czy tamten kardynał z „mojej” opcji został wybrany.

Ale czy na konklawe nie ma frakcji, które się ścierają?

To jasne, że w Kościele są grupy opinii, a kardynałowie różnią się poglądami. Nie są to jednak starcia między „liberałami i konserwatystami”, jak wyostrza te różnice narracja podnosząca je do rangi politycznych etykiet. Różnią ich program, styl, kwestie pastoralne, ale na pewno nie doktrynalne. Filmy i media sprawiły, że zaczęliśmy patrzeć na konklawe jak na wybory ze świata polityki. Konklawe ma własną naturę, specyfikę, której ważnym elementem jest modlitwa. Zarazem jest to proces dojrzewania każdego z kardynałów do właściwego wyboru, czyli rozeznania i szukania w tym rozeznaniu woli Bożej. Ale są też rozmowy, jest debata o problemach Kościoła. Elektorzy się nawzajem przekonują, ale to nie są starcia frakcji, intrygi, tylko dojrzewający wybór kolegialny.

Duch Święty ma więc coś do powiedzenia.

Ma. Kardynałowie mówią, nie zdradzając oczywiście żadnych sekretów, że zamknięcie drzwi konklawe naprawdę coś zmienia i tajemniczo wszystko „coś” dokądś prowadzi. Że rozpoczyna się jakaś nowa historia i oni w tym widzieli Bożą historię. Tam jest modlitwa, skupienie, zjednoczenie. Wszelkie pomysły, ustalenia, bloki mają być zapomniane. To jest też zawarte w przysiędze kardynałów. Zakazane są głosowania taktyczne, głos oddany w ramach wdzięczności czy sympatii. Oni mają wybrać tego, który ma być najlepszym papieżem. I odpowiadają za to przed Bogiem, historią i Kościołem.

rozmawiał Franciszek Kucharczak/Gość Niedzielny

***

Jakie były pierwsze słowa papieży po ogłoszeniu wyboru? św. Jan Paweł II: Pochodzę z dalekiego kraju

św. Jan Paweł II. (fot. depositphotos)

***

Św. Jan Paweł II wyznał, że pochodzi z dalekiego kraju, Benedykt XVI nazwał się skromnym pracownikiem winnicy Pańskiej, zaś Franciszek mówił o podążaniu szlakiem braterstwa. Pierwsze słowa papieża pozostają głęboko w pamięci – powiedziała PAP dr Ewa Czaczkowska z UKSW w Warszawie.

Gdy z komina na dachu Kaplicy Sykstyńskiej wydobędzie się biały dym, protodiakon ogłosi światu z balkonu bazyliki Świętego Piotra “Annuntio vobis gaudium magnum: habemus papam” (oznajmiam wam wielką radość, mamy papieża) i wymieni jego imię i nazwisko oraz imię, jakie przybrał. Następnie nowy papież wejdzie na balkon, udzieli pierwszego błogosławieństwa “Urbi et Orbi” i przywita się z wiernymi.

– Jego pierwsze słowa, gesty, ton głosu pozostają głęboko w pamięci, bo to jest pierwsze wrażenie – powiedziała PAP medioznawca dr Ewa Czaczkowska z UKSW.

Jan Paweł II, stojąc na balkonie 16 października 1978 r., przywitał świat słowami: – Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus! Najdrożsi Bracia i Siostry!, mówiąc, że kardynałowie powołali nowego biskupa Rzymu “z dalekiego kraju, z dalekiego, lecz zawsze tak bliskiego przez łączność w wierze i tradycji chrześcijańskiej”.

Powiedział też o swoich obawach.

– Bałem się przyjąć ten wybór, jednak przyjąłem go w duchu posłuszeństwa dla Pana naszego Jezusa Chrystusa i w duchu całkowitego zaufania Jego Matce, Najświętszej Maryi Pannie – wyznał.

– Nie wiem, czy będę umiał dobrze mówić w waszym… naszym języku włoskim – przyznał, prosząc wiernych: “jeżeli się pomylę, to mnie poprawicie”. Oświadczył też:

– Przedstawiam się wam wszystkim dzisiaj, by wyznać naszą wspólną wiarę, naszą nadzieję, naszą ufność pokładaną w Matce Chrystusa i Kościoła z pomocą Pana Boga i z pomocą ludzi.

Z kolei Benedykt XVI, 19 kwietnia 2005 r., zwracając się do świata “Siostry i bracia”, powiedział:

– Po wielkim papieżu Janie Pawle II kardynałowie wybrali mnie – prostego i skromnego pracownika winnicy Pańskiej. Dodał, że pociesza go fakt, że “Pan potrafi działać także poprzez narzędzia niedoskonałe”.

– W radości zmartwychwstałego Pana i ufni w Jego pomoc, idziemy naprzód. Pan nas wspomoże, a Matka Boża będzie po naszej stronie” – zapewnił Benedykt XVI i udzielił błogosławieństwa.

Papież Franciszek 13 marca 2013 r. powitał na balkonie ponad 100 tys. wiernych zgromadzonych na Placu św. Piotra słowami: “Bracia i siostry, dobry wieczór”.

– Wiecie, że konklawe miało za zadanie dać Rzymowi biskupa. Zdaje się, że moi bracia kardynałowie poszli znaleźć go prawie na końcu świata – dodał. Podziękował za powitanie “wspólnocie diecezjalnej Rzymu”, której – jak zaznaczył – jest biskupem.

Pomodlił się następnie za biskupa emerytowanego Benedykta XVI.

– Módlmy się razem za niego, by Pan mu błogosławił i Madonna go strzegła – poprosił.

– Teraz zacznijmy ten wspólny szlak biskupa i ludu, ten szlak Kościoła Rzymu, pierwszego w miłości wśród wszystkich Kościołów. Szlak braterstwa, miłości i wzajemnego zaufania – powiedział.

– Módlmy się zawsze za siebie, jedni za drugich. Módlmy się za cały świat, by było wielkie braterstwo – zaapelował.

I dodał: – Życzę wam, by ten szlak Kościoła, który dziś zaczynamy, na którym będzie mi pomagał kardynał wikariusz tu obecny, był owocny dla ewangelizacji tego pięknego miasta.

dr Ewa Czaczkowska z UKSW dla PAP/Deon.pl

***

Modlitwa o wybór następcy św. Piotra, która teraz jest bardzo potrzebna Kościołowi i światu a nie medialne spekulacje jaki powinien być nowy papież

Razem z kardynałami zebranymi na konklawe w Watykanie, módlmy się w intencji wyboru 267 następcy św. Piotra. Prośmy Ducha Świętego, aby był nim papież, który odważnie będzie podążał za Bogiem i prowadził wspólnotę Kościoła drogami Ewangelii.

„Niech będzie Twoim głosem skierowanym do Kościoła i świata”.

VATICAN MEDIA

***

Modlitwa o wybór nowego papieża:

Niech Matka Boża towarzyszy tej wspólnej modlitwie swoim macierzyńskim wstawiennictwem.

Panie Jezu Chryste, Ty zbudowałeś swój Kościół na fundamencie Apostołów, a spośród nich wybrałeś Piotra i ustanowiłeś go pasterzem Twojej owczarni, aby umacniał siostry i braci w wierze.

Ześlij Twojego Ducha i umocnij wspólnotę Kościoła w tym czasie tak ważnym dla jego przyszłości. Niech Twój Duch towarzyszy kardynałom, którzy zebrani na konklawe wybiorą kolejnego następcę św. Piotra. Niech obdarzy ich darem rozeznania i mądrości.

Panie Jezu Chryste, trwając na modlitwie w oczekiwaniu na wybór nowego papieża prosimy Cię: aby wybrany papież odważnie podążał za Tobą i prowadził wspólnotę Kościoła drogami Ewangelii. Niech będzie Twoim głosem skierowanym do Kościoła i świata.

Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Święta Maryjo, Matko Kościoła, módl się za nami.
Święty Józefie, Opiekunie Kościoła, módl się za nami.
Święci Piotrze i Pawle, módlcie się za nami.

***

Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski

sobota, 3 maja 2025

Kościół św. Piotra – godz. 18.00 – Msza św.

Przed Mszą św. od godziny 17.00 – możliwość spowiedzi św.

Po Mszy św. – nabożeństwo wynagradzające z racji Pierwszej Soboty Miesiąca

***

Pasjonująca historia naszej Ojczyzny związana z Najświętszą Maryją Panną, Królową Korony Polskiej

Kościół w Polsce 3 maja obchodzi uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, która została ustanowiona przez papieża Benedykta XV w 1920 r. na prośbę biskupów polskich po odzyskaniu niepodległości. Uroczystość ta – głęboko zakorzeniona w naszej historii – nawiązuje do Ślubów Lwowskich króla Jana Kazimierza z 1656 r., Konstytucji 3 maja oraz oddania Polski pod opiekę Maryi po uzyskaniu niepodległości.

fot.  Karol Porwich/Tygodnik Niedziela

***

Geneza, śluby lwowskie króla Jana Kazimierza

Już w średniowieczu w na naszych ziemiach żywy był silny kult maryjny, a Matka Boża była traktowana jako szczególna opiekunka Królestwa Polskiego. Jan Długosz nazwał Maryję „Panią świata i naszą”, a maryjna pieśń Bogurodzica od XV wieku pełniła rolę nieoficjalnego hymnu państwowego.

Mało kto wie, że po raz pierwszy Maryja została nazwana wprost Królową Polski w trakcie objawień jakich doświadczył w Neapolu włoski jezuita ojciec Juliusz Mancinelli 14 sierpnia 1608 r. Miał on objawienie, podczas którego Maryja poleciła mu, aby nazwał ją Królową Polski: „A czemu mnie Królową Polski nie zowiesz? Ja to Królestwo wielce umiłowałam i wielkie rzeczy dlań zamierzam, ponieważ osobliwą miłością ku Mnie pałają jego synowie”.

Treść tych objawień rozpowszechnił na ziemiach Rzeczypospolitej książę Albrecht Radził, Wielki Kanclerz Litewski.

W czasie najazdu szwedzkiego, 1 kwietnia 1656 r. w katedrze lwowskiej, przed cudownym wizerunkiem Matki Bożej Łaskawej, król Jan Kazimierz złożył uroczyste śluby, zawierające formułę: „Ciebie za patronkę moją i za Królowę państw moich dzisiaj obieram”. W trakcie ślubowania zobowiązywał się szerzyć cześć Maryi, wystarać się u papieża o pozwolenie na obchodzenie Jej święta jako Królowej Korony Polskiej, a także zająć się losem chłopów i zaprowadzić w państwie sprawiedliwość społeczną.

Autorem tekstu ślubów lwowskich był późniejszy męczennik św. Andrzej Bobola. Temu wiekopomnemu wydarzeniu towarzyszyło odśpiewanie litanii do Najświętszej Panny. Nuncjusz apostolski abp Pietro Vidoni, który przewodniczył uroczystej Mszy św. w katedrze lwowskiej, dodał do modlitwy wezwanie “Królowo Korony Polskiej, módl się za nami”, które zgromadzeni biskupi i senatorowie trzykrotnie powtórzyli. Po ślubowaniu władcy, w imieniu senatorów i szlachty, podobną rotę odczytał podkanclerz koronny biskup krakowski Andrzej Trzebnicki, a wszyscy obecni powtarzali słowa jego ślubowania.

Jan Kazimierz nie mógł jednak dopełnić ślubów. Państwo opanowywał wówczas coraz większy chaos, a sam władca w niedługim czasie (1668 r.) zdecydował się abdykować i wyjechać za granicę. Szczególne związanie kultu Maryi, Królowej Korony Polskiej, z Jasną Górą nastąpiło 8 września 1717 r., kiedy to dokonano koronacji jasnogórskiego obrazu, co uznano za koronację Maryi na Królową Polski.

Odnowienie ślubów w sytuacji narodowej niewoli

W roku 1856 r. w Paryżu, nastąpiło odnowienie ślubów Jana Kazimierza przez jednego z twórców zgromadzenia zmartwychwstańców ks. Aleksandra Jełowickiego oraz krąg osób z nim związanych m. in. Adama Mickiewicza, którzy byli przekonani, że najwłaściwszą drogą do odzyskania niepodległości jest moralne odrodzenie polskiego społeczeństwa. Te idę propagowało później powstałe w tym kręgu zgromadzenie Księży Zmartwychwstańców, a silnie oddziaływała ona na ziemie pod zaborami i kształtujący się tam ruch zakonotwórczy.

Kolejna aktualizacja ślubów Jana Kazimierza miała miejsce w 1904 roku. Dokonał tego św. Józef Bilczewski, ówczesny arcybiskup Lwowa, który zgromadził tam przedstawicieli wszystkich zaborów. Bilczewski wskazał po raz kolejny realizację ślubów Jana Kazimierza jako drogę do odzyskania niepodległości. Papież Pius X w 1908 r. zezwolił na wpisanie wezwania „Królowo Polski” na stałe do Litanii Loretańskiej. W tym samym roku ustanowił dla diecezji lwowskiej święto Królowej Polski.

Ustanowienie ogólnopolskiego święta Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Episkopat Polski zwrócił się do Stolicy Apostolskiej o wprowadzenie święta dla Polski pod wezwaniem „Królowej Polski”. Papież Benedykt XV przychylił się do tej prośby 14 stycznia 1920 r. ustanawiając święto dla całej Polski.

W obliczu zagrożenia nowym “potopem”, tym razem bolszewickim, w 1920 r. Polacy ponownie zwrócili się o pomoc Matki Bożej. Episkopat odwołał się do ślubów Jana Kazimierza, szukając umocnienia narodu na Jasnej Górze, wzywając wiernych do zachowania nadziei i postawy na wzór ojca Augusta Kordeckiego. Niedługo później, 15 sierpnia, polska armia odniosła zwycięstwo nad bolszewikami, zwane „Cudem nad Wisłą”.

Biskupi zaproponowali Ojcu świętemu dzień 3 maja, aby podkreślić nierozerwalną łączność tego święta z Sejmem Czteroletnim, a zwłaszcza z uchwaloną 3 maja 1791 pierwszą polską Konstytucją. W 1925 Pius XI rozszerzył święto NMP Królowej Polski na wszystkie diecezje w Polsce a jako datę jego obchodów wyznaczył 3 maja.

Śluby Jasnogórskie zainicjowane przez kard. Hlonda

Gorącym orędownikiem odnowienia ślubów narodu polskiego był prymas August Hlond. W 1936 roku na Jasnej Górze, przybyła tam w licznie 100 tys. osób młodzież akademicka, złożyła ślubowanie, w którym wybrała Matkę Bożą na swoją patronkę, zobowiązując się kształtować życie społeczne na wartościach religijno-narodowych, w duchu chrześcijańskim.

Podczas wojny 31 października 1943 r. Pius XII dokonał poświęcenia całej rodziny ludzkiej Niepokalanemu Sercu Maryi.

Po II wojnie światowej – z inicjatywy kard. Hlonda – 8 września 1946 roku milionowa rzesza wiernych, złożyła na Jasnej Górze Akt Ofiarowania Niepokalanemu Sercu Maryi, tym samym ponownie uaktualniając śluby Jana Kazimierza. Uroczystość ta nawiązywała również do aktu, którego w 1943 roku dokonał Pius XII.

Nowa wersja ślubów opracowana przez internowanego Prymasa

W 300. rocznicę królewskich ślubów Jana Kazimierza, nową ich wersję opracował internowany wówczas w Komańczy prymas Polski kard. Stefan Wyszyński. 26 sierpnia 1956 r. wierni na Jasnej Górze uroczyście ślubowali Maryi: “Przyrzekamy uczynić wszystko, co leży w naszej mocy, aby Polska była rzeczywistym królestwem Twoim i Twojego Syna, poddanym całkowicie pod Twoje panowanie, w życiu naszym osobistym, rodzinnym, narodowym i społecznym”. Przyrzekali “wszczepiać w umysły i serca dzieci ducha Ewangelii”, strzec chrześcijańskich obyczajów, wychować młode pokolenie w wierności Chrystusowi, bronić je przed bezbożnictwem i zepsuciem”.

Tekst ślubów odczytał biskup Michał Klepacz (pełniący w tym czasie obowiązki przewodniczącego Episkopatu). O osobie uwięzionego Prymasa przypominał pusty fotel, ustawiony przed ołtarzem.

W 1957 r. z inicjatywy prymasa Wyszyńskiego rozpoczęła się “Wielka Nowenna” przygotowująca Kościół w Polsce do obchodów Millennium Chrztu Polski. Połączona została z peregrynacją cudownego obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej po wszystkich diecezjach i parafiach. Nawet “aresztowanie” obrazu przez SB nie wpłynęło na zastraszenie społeczeństwa.

W 1962 r. papież Jan XXIII ogłosił Maryję Królową Polski i jej główną patronką, a święto NMP Królowej Polski stało się świętem I klasy we wszystkich diecezjach polskich. W 1969 Paweł VI na prośbę prymasa Wyszyńskiego podniósł święto do rangi uroczystości.

Podczas jasnogórskich obchodów Millennium chrztu Polski 3 maja 1966 r. cały polski Episkopat w obecności kilkuset tysięcy pielgrzymów dokonał uroczystego ślubowania NMP. W uroczystościach milenijnych pragnął uczestniczyć papież Paweł VI, na to jednak nie zgodziły się komunistyczne władze. Dopiero Jan Paweł II, mógł jako pierwszy w historii papież przybyć na Jasną Górę.

Zawierzenie Jana Pawła II

3 i 4 czerwca 1979 r. Jan Paweł II dokonał aktu zawierzenia Pani Jasnogórskiej: “… Zawierzam Ci, o Matko Kościoła, wszystkie sprawy tego Kościoła, całą jego misję i całą jego służbę w perspektywie kończącego się drugiego tysiąclecia dziejów chrześcijaństwa na ziemi”.

W 1982 r. Kościół obchodził 600-lecie obecności Cudownego Obrazu na Jasnej Górze. Zwieńczeniem kilkuletnich przygotowań do tego jubileuszu była kolejna obecność w Częstochowie Jana Pawła II, który przewodniczył obchodom 18 i 19 czerwca 1983 r.

Biskupi polscy opracowali również w 1990 r. “Drugą Wielką Nowennę”, która miała za zadanie przygotować Kościół w Polsce na kolejne tysiąclecie chrześcijaństwa.

Od 1992 r. (tak, jak w okresie międzywojennym) dzień ten jest świętem narodowym Polski – dla upamiętnienia zarówno uchwalenia Konstytucji w r. 1791, jak i święta Królowej Polski.

Akt zawierzenia z okazji 1050-lecia chrztu Polski

Nowego Aktu Zawierzenia Narodu Polskiego Matce Bożej – z okazji rocznicy 1050-lecia chrztu Polski – dokonał 3 maja 2016 r. obecny przewodniczący KEP – abp Stanisław Gądecki.

Poważnym współczesnym problemem – podkreślał – jest wypaczone pojęcie wolności, gdyż dla wielu współczesnych “wolność staje się wręcz religią”, skutkującą tym, że “wywyższa się człowieka kosztem Boga i liczy się tylko nieskrępowana wolność poszczególnych jednostek”.

Drugim nowym problemem – jak stwierdził – jest dzisiaj odniesienie do prawa Bożego, z czego – w przeciwieństwie do twórców Konstytucji 3 Maja – dzisiejsi prawodawcy rezygnują.

Trzecim aktualnym problemem – zdaniem przewodniczącego KEP – jest kształt obecnego polskiego patriotyzmu. “Autentyczny patriotyzm nie zna nienawiści do nikogo (…) trzeba bezwzględnie unikać ryzyka tego, ażeby ta niezbywalna funkcja narodu nie wyrodziła się w nacjonalizm” – wyjaśniał.

Ponowne zawierzenie w „dzisiejszym trudnym doświadczeniu”

Abp Stanisław Gądecki w 2020 r. dokonał w uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, kolejnego zawierzenia Polski Najświętszemu Sercu Pana Jezusa i Matce Bożej Królowej Polski. Służył temu specjalny akt zawierzenia, nawiązujący do 100-lecia urodzin św. Jana Pawła II, przyszłej beatyfikacji kard. Stefana Wyszyńskiego, jak również stulecia ocalenia Polski w Bitwie Warszawskiej.

„Wraz z Maryją, Bogurodzicą Dziewicą, Królową Polski i Świętymi Patronami, błagamy o ratunek dla naszej Ojczyzny w jej dzisiejszym trudnym doświadczeniu. (…) Zawierzamy Tobie naszą Ojczyznę i Naród, wszystkich Polaków żyjących w Ojczyźnie i na obczyźnie. Tobie zawierzamy całe nasze życie, wszystkie nasze radości i cierpienia, wszystko czym jesteśmy i co posiadamy, całą naszą przeszłość, teraźniejszość i przyszłość” – modlił się przewodniczący polskiego Episkopatu na Jasnej Górze.

Marcin Przeciszewski/Jasna Gora (KAI)Tygodnik Niedziela

***

 

kościół św. Piotra

Partick, 46 Hyndland Street , Glasgow, G11 5PS

***

W każdy piątek jest Adoracja Najświętszego Sakramentu od godz. 18.00

W czasie Adoracji jest możliwość przystąpienia do sakramentu spowiedzi.

Msza św. wynagradzająca za grzechy nasze i całego świata odprawiana jest o godz. 19.00

W trzeci piątek miesiąca sprzątamy kościół św. Piotra od godz. 17.00. Chętni bardzo mile widziani

W każdą sobotę o godz. 18.00 jest Msza św. wigilijna z niedzieli

Możliwość spowiedzi jest od godz. 17.00

***

W pierwsze soboty miesiąca po Mszy św. jest Nabożeństwo Pięciu Sobót Wynagradzających za zniewagi i bluźnierstwa przeciwko Najświętszej Matce Bożej

***

W drugie soboty miesiąca po Mszy św. modlimy się Koronką do Serca Boleściwej Matki – Serca przebitego siedmiokrotnie mieczem boleści.

***

W trzecie soboty miesiąca po Mszy św. modlimy się na różańcu o pokój na świecie.

***

W każdą Niedzielę Msza św. jest o godz. 14.00

Przed Mszą św. jest Adoracja Najświętszego Sakramentu.

W tym czasie jest także możliwość przystąpienia do sakramentu spowiedzi od godz. 13.30

---

Od września trwają prace renowacyjne kościoła św. Piotra. Dlatego w piątki Adoracja, spowiedź św. i Msza św. na czas remontu są w sali parafialnej. Natomiast w soboty i w niedziele Msze św. są w kościele.

***

---

Kaplica izba Jezusa Miłosiernego

4 Park Grove Terrace, Glasgow G3 7SD

***

W każdy pierwszy czwartek miesiąca jest Msza św. o godz. 19.00

Po Mszy św. jest Godzina Święta

***

Naczynia połączone

Pierwsze czwartki, pierwsze piątki, pierwsze soboty. Interesowni praktykują dla obietnic, gorliwi – z miłości. Podejmiesz wyzwanie?

ISTOCKPHOTO

***

Sytuacja z utrudnionym dostępem do Mszy, także pierwszopiątkowej, w jakiej przed pięcioma laty postawiła nas pandemia, pokazuje, jak ważne są dla wielu katolików dni, w których okazujemy szczególną cześć Najświętszemu Sercu Pana Jezusa i Niepokalanemu Sercu Najświętszej Maryi Panny. W pierwsze piątki miesiąca liczba wiernych w kościołach jest wyższa niż w inne dni powszednie, a wielu jest takich, którzy podejmują tego dnia posty i inne czyny pokutne.

Niedawno zmienił się sposób wyznaczania pierwszych dni miesiąca w kalendarzu kościelnym. Wcześniej obchodzono wszystkie trzy dni razem. Decydował pierwszy piątek. Jeśli ten dzień przypadł pierwszego dnia danego miesiąca, wtedy czwartek, choć kalendarzowo należał jeszcze do poprzedniego miesiąca, obchodziło się jako pierwszy. Jeżeli natomiast pierwszym dniem miesiąca była sobota, wówczas jako pierwszą sobotę w Kościele obchodziło się tę, która przypadała za tydzień – po pierwszym piątku. Niedawno zostało to uproszczone. Pierwsze czwartek, piątek i sobotę obchodzi się teraz wtedy, kiedy faktycznie są pierwsze w kalendarzu na dany miesiąc. Sposób liczenia dni to jednak kwestia drugorzędna. Istotne jest nastawienie serca i intencja, z jaką podejmuje się te praktyki.

Jak ciąża

Skąd te praktyki się wzięły? – Za pierwszymi piątkami stoi żądanie Pana Jezusa z objawień św. Małgorzaty Alacoque. Jeśli chodzi o nabożeństwo pięciu pierwszych sobót miesiąca, to stoi za nimi tradycja fatimska. Natomiast wcześniejsza tradycja bardziej była związana z kultem Niepokalanego Serca Maryi, który nawiązywał do kultu Serca Jezusa – mówi ks. prof. Marek Chmielewski. Dodaje, że praktyki pierwszego czwartku, piątku i soboty miesiąca nie mają charakteru obowiązkowego, lecz należą raczej do sfery pobożności. – O ile liturgia jest obowiązkowa, bo to jest kult Kościoła, o tyle jeśli chodzi o formy pobożności, to takiego obowiązku w sensie prawnym nie ma. Natomiast ze względów formacyjnych te formy się szanuje – zauważa.

Szczególnie popularne jest wśród wiernych nabożeństwo dziewięciu pierwszych piątków miesiąca. Dlaczego ma to być akurat dziewięć piątków, czyli de facto dziewięć miesięcy?

– Dlatego, że dziewięć miesięcy to analogia do czasu, jakiego potrzebuje dziecko rozwijające się w łonie matki, aby się urodzić. Przez praktykę dziewięciu pierwszych piątków ma się narodzić nowy człowiek, który żyje sakramentami. Jeśli dobrze wczytamy się w objawienia, których Pan Jezus udzielił św. Małgorzacie, zauważymy, że one mają na celu właśnie to: wychowanie człowieka do regularnego życia sakramentalnego – wskazuje teolog.

Zwraca uwagę na fakt, że od uchwały IV Soboru Laterańskiego w 1215 roku katolik ma obowiązek spowiedzi i Komunii raz w roku, szczególnie w okresie wielkanocnym. Na tamte czasy było to wymaganie wysokie, jeśli weźmie się pod uwagę istniejącą wtedy sieć kościołów. Z czasem jednak ulegało to zmianom i już na przykład w XVII wieku duszpasterstwo oraz dostępność kościołów wyglądały całkiem inaczej. Wówczas traktowanie pobożności na zasadzie „raz w roku” wymagało zdynamizowania. I taka pomoc przyszła. Pierwszopiątkowe praktyki i związane z nimi obietnice Jezusa znacznie ożywiły życie duchowe katolików.

Sama św. Małgorzata Maria Alacoque w jednym z listów napisała, że kult Najświętszego Serca „ma na celu odnowienie w duszach skutków Odkupienia”. To jest zasadniczy cel tego nabożeństwa.

Chodzi o cel

Wraz z nową formą pobożności pojawiły się także jej wypaczenia, polegające na magicznym traktowaniu praktyk pierwszopiątkowych (a także pierwszosobotnich), czyli wykonywaniu ich na zasadzie „zaliczenia”: przyjść, odprawić spowiedź, Komunię, najlepiej wszystko w sam pierwszy piątek. Towarzyszy temu oczekiwanie, że gdy wypełnię praktykę, Pan Bóg musi mi zagwarantować zbawienie. Taki „handel wymienny”.

Ksiądz Marek Chmielewski, przestrzegając przed taką postawą, podkreśla ważność odpowiedniego przygotowania do spełniania warunków nabożeństwa. – Jest dobrą intuicją duszpasterską, że dzieci pierwszokomunijne przynajmniej przez pierwszy rok odprawiają dziewięć pierwszych piątków. Nie powinno tam jednak chodzić o uzyskanie nieco magicznie traktowanego „biletu do nieba”. Obietnica mówi przede wszystkim, że człowiek nie umrze bez szansy pojednania z Bogiem, ale to samo przez się nie jest gwarancją zbawienia. Chodzi o to, żeby tego młodego człowieka wychować w życiu sakramentalnym nie tylko co do ilości wypełnionych praktyk. On ma się nauczyć, jak się spowiadać: nie tylko w sposób faktograficzny, ale analityczny; ma się nauczyć życia eucharystycznego, adoracji. I to jest ważne – przekonuje. Przywołuje konkretny przykład prawidłowej formacji w tym zakresie.

– W pierwszych latach kapłaństwa pracowałem w dużej parafii w Radomiu. Była tam siostra katechetka, która przez pół godziny odprawiała z dziećmi rachunek sumienia, zanim księża usiedli, żeby spowiadać je na pierwsze piątki. I widać było efekty. Dzieci były dobrze przygotowane, wiedziały, co mówią. Takie podejście jest bardzo ważne dla rozwoju duchowego. Jeśli tego nie ma, dochodzi do takich sytuacji, że dorosły człowiek spowiada się jak dziecko pierwszokomunijne. Tak więc praktyka pierwszych piątków miesiąca ma wielki potencjał duszpasterski, jeśli jest mądrze i dobrze sprawowana. I to jest jej zasadniczy cel. Chodzi przecież o wychowanie do miłości Boga, bliźniego i samego siebie – akcentuje kapłan.

Wynagrodzenie

Nabożeństwo do Serca Jezusowego jest kultem ekspiacyjnym, wynagradzającym. Podobnie jest z kultem Niepokalanego Serca Maryi Panny, w którym od czasu objawień fatimskich wzmocniony został element pokuty za grzechy. Maryja w Fatimie mówiła dzieciom, że wielu ludzi ginie na wieki, bo zbyt mało jest takich, którzy chcieliby się za nich modlić i ofiarować swoje cierpienia. Także tu istotny jest więc motyw wynagrodzenia.

– Wynagrodzenie jest często traktowane na sposób ludzki: komuś zrobiłem przykrość, to teraz muszę przeprosić, żeby mu sprawić przyjemność. Samo wyrażenie „obrażać Boga” jest antropomorficzne, ale nie mamy innych narzędzi. Wyglądałoby na to, że przez nasze zgrzeszenie Pan Bóg coś traci i my musimy Mu to oddać, tak jak w ramach restytucji musimy oddać to, co ukradliśmy, bo w przeciwnym razie nie spełnimy warunku nawrócenia – mówi ks. Marek Chmielewski. Zauważa jednak, że to nie do końca tak. – Chodzi o to, że skoro Bóg jest miłością, to grzech jest zaprzeczeniem miłości. To jest przede wszystkim krzywda, jaką człowiek samemu sobie wyrządza przez odwrócenie się od miłości. I to nie miłości w znaczeniu uczuciowym, tylko rozumianym jako afirmacja osoby. Wynagrodzenie jest przede wszystkim odbudowaniem i wzmocnieniem w grzeszniku miłości. To wynagrodzenie staje się bardziej zrozumiałe, gdy patrzymy na nie przez wymiar Kościoła. Czasami mówimy, że Kościół jako Mistyczne Ciało Chrystusa jest jak zespół naczyń połączonych. Jeżeli poziom spada w jednym naczyniu, to spada we wszystkich. Mistyczne Ciało doznaje uszczerbku przez cudzy grzech. Wierni mający tę świadomość tym bardziej chcą okazać miłość Bogu i bliźniemu, aby ten brak, jaki Kościół cierpi, został wyrównany. A więc nie tyle Pan Bóg cierpi szkody (jest przecież bytem absolutnym), ile Kościół ponosi duchowe straty. I gorliwi chcą naprawić to, co inni zepsuli. To jest wyraz odpowiedzialności za zbawienie innych i za życie Kościoła – podkreśla teolog.

Czwartki

Tradycja pierwszych czwartków jest późniejsza niż piątków i sobót. – Nie można ich traktować na równi z pierwszymi piątkami – zauważa ks. prof. Chmielewski. Dodaje, że trudno wskazać początek tej tradycji. Prawdopodobnie wiąże się z orędziami na Światowe Dni Powołań, które zapoczątkował św. Paweł VI. – Tam, jak się zdaje, jest początek tej praktyki: zaproszenie do szczególnej modlitwy w pierwsze czwartki o powołania, głównie kapłańskie – mówi. Zauważa, że zwyczajowo modlimy się o powołania, ale rzadko akcentuje się modlitwę za powołanych. O to, żeby byli wierni powołaniu – a to jest przecież istota.

Franciszek Kucharczak/Gość Niedzielny

---

W każdą trzecią sobotę miesiąca jest spotkanie Biblijne na temat: kobiety w Piśmie Świętym. Spotkanie rozpoczynamy o godz. 10.00 śpiewaniem Godzinek ku czci Najświętszej Maryi Panny a kończymy w południe modlitwą Anioł Pański.

***

W czwartym tygodniu każdego miesiąca – z piątku na sobotę – jest całonocna Adoracja Najświętszego Sakramentu dla kobiet w kaplicy Sióstr Benedyktynek w Largs.

Początek Adoracji rozpoczyna się modlitwą różańcową o godz. 21.00 a zakończenie Adoracji śpiewem Godzinek ku czci Najświętszej Maryi Panny i Mszą św. o brzasku dnia o godz. 5.00

Benedictine Monastery, 5 Mackerston Place, Largs, Scotland

***

Aby Matka Boża była coraz bardziej znana, miłowana i uwielbiana!

„Różaniec Święty, to bardzo potężna broń.

Używaj go z ufnością, a skutek wprawi cię w zdziwienie”.

(św. Josemaria Escriva do Balaguer)

*****

Intencja Żywego Różańca

na miesiąc maj 2025

Intencja papieska:

*O możliwość pracy
Módlmy się, aby dzięki pracy każda osoba mogła się spełniać, rodziny miały godne warunki życia, a społeczeństwa stawały się bardziej ludzkie.

więcej informacji – Vaticannews.va: papieska intencja

***

Intencje Polskiej Misji Katolickiej w Glasgow:

* za naszych kapłanów, aby dobry Bóg umacniał ich w codziennej posłudze oraz o nowe powołania do kapłaństwa i życia konsekrowanego.  

* “Boże, Ty w swojej opatrzności, chciałeś, aby Twój Kościół opierał się na błogosławionym Piotrze, którego postawiłeś nad innymi Apostołami, wejrzyj łaskawie, prosimy, na Papieża Leona XIV i spraw, aby ten, którego ustanowiłeś następcą Piotra, był dla Twojego ludu widzialnym źródłem i fundamentem jedności w wierze i komunii. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg przez wszystkie wieki wieków.”(Mszał Rzymski)

***

Intencja dodatkowa dla Róży Matki Bożej Częstochowskiej (II), św. Moniki i bł. Pauliny Jaricot: 

* Rozważając drogi zbawienia w Tajemnicach Różańca Świętego prosimy Bożą Matkę, aby wypraszała u Syna swego a Pana naszego Jezusa Chrystusa właściwe drogi życia dla naszych dzieci.

***

Intencja dla małżonków w Róży bł. Kard. Stefana Wyszyńskiego:

*Wysławiamy Boga w Trójcy Jedynego, że zostaliśmy stworzeni na Boże podobieństwo, aby stanowić wspólnotę życia i miłości. Żebyśmy mogli zawsze trwać razem i w radościach i trudach życia, dlatego prosimy Cię Miłosierny Boże o łaskę umacniania naszego małżeńskiego przymierza poprzez ciągłe ożywianie wzajemnej miłości.

***

Od 1 maja 2025 modlimy się kolejnymi Tajemnicami Różańca Świętego i w intencjach wyznaczonych na ten miesiąc, które otrzymaliście na maila 30 kwietnia 1925 z adresu e-rozaniec@kosciol.org (jeśli ktoś z Was nie dostał maila na ten miesiąc, proszę o kontakt z Zelatorem Róży, albo na adres rozaniec@kosciolwszkocji.org)

________________________________________

Obecnie mamy 20 Róż Żywego Różańca. Bardzo serdecznie zachęcamy chętnych, aby zechcieli dołączyć się do Żywego Różańca. Módlmy się też w tej intencji, aby dotąd nieprzekonani mogli się przekonać jak skuteczną i tym samym jak bardzo potrzebną jest dziś modlitwa różańcowa.

***

***

KOMUNIĘ ŚWIĘTĄ przyjmujemy z należytym uszanowaniem do ust albo na rękę – wtedy CIAŁO PAŃSKIE spożywamy w obecności kapłana. Przyjmując KOMUNIĘ ŚWIĘTĄ – na słowa kapłana: CIAŁO CHRYSTUSA – odpowiadamy: AMEN.

***

Co oznacza nasze „Amen”, które wypowiadamy podczas Komunii św. przyjmując „Ciało Chrystusa”?

Kapłanowi, który rozdając Eucharystię mówi tobie: „Ciało Chrystusa”, odpowiadasz: „Amen” – to znaczy uznajesz łaskę i zaangażowanie, jakie pociąga za sobą stanie się Ciałem Chrystusa. Gdy przyjmujesz bowiem Eucharystię, stajesz się Ciałem Chrystusa. To bardzo piękne! Komunia, jednocząc nas z Chrystusem, wyrywając z naszego egoizmu, otwiera nas i jednoczy ze wszystkimi, którzy są jedno w Nim. Oto cud Komunii Świętej: stajemy się Tym, Którego otrzymujemy!

Benedykt XVI –Jan Paweł II – Wielki Tydzień 2004 

***

“Ten kto MNIE spożywa, będzie żył przez MNIE” (J 6,57)

„Wiara Kościoła jest istotową wiarą eucharystyczną, a więc sakramentalną, i karmi się ona w szczególny sposób przy stole Eucharystii”. (papież Benedykt XVI)

***

Czekanie na Spotkanie. Post eucharystyczny – dlaczego, dla kogo i jak?

Praktykę postu eucharystycznego wprowadził papież Marcin V w XV wieku. Obowiązywał od północy aż do przyjęcia Komunii. Obecne przepisy stanowią, że należy go zachować przynajmniej przez godzinę przed przyjęciem Komunii świętej.

Każde dziecko komunijne wie, że godzinę przed przyjęciem Komunii św. należy powstrzymać się od jedzenia i picia. To tzw. post eucharystyczny. Zasadniczym celem tej praktyki jest okazanie szacunku Ciału Pańskiemu. Mówi o tym Katechizm Kościoła Katolickiego. „Aby przygotować się odpowiednio na przyjęcie sakramentu Eucharystii, wierni zachowają ustanowiony przez Kościół post. Postawa zewnętrzna (gesty, ubranie) powinna być wyrazem szacunku, powagi i radości tej chwili, w której Chrystus staje się naszym gościem” – czytamy (1387).

Różnie z tym musiało bywać, skoro już św. Paweł upominał Koryntian: „Gdy się zbieracie, nie ma u was spożywania Wieczerzy Pańskiej. Każdy bowiem już wcześniej zabiera się do własnego jedzenia, i tak się zdarza, że jeden jest głodny, podczas gdy drugi nietrzeźwy. Czyż nie macie domów, aby tam jeść i pić? Czy chcecie znieważać Boże zgromadzenie i zawstydzać tych, którzy nic nie mają? Cóż wam powiem? Czy będę was chwalił? Nie, za to was nie chwalę!” (1 Kor 11,20-22).

Dalej apostoł przestrzega przed świętokradztwem: „Niech przeto człowiek baczy na siebie samego, spożywając ten chleb i pijąc z tego kielicha. Kto bowiem spożywa i pije, nie zważając na Ciało Pańskie, wyrok sobie spożywa i pije” (1 Kor 11,28-29).

Tak stanowcze słowa zawsze pobudzały chrześcijan do szczególnej uważności w obchodzeniu się z postaciami eucharystycznymi.

– Praktyka postu eucharystycznego pojawiła się w starożytności jako efekt rozwoju duchowości i być może także dyscypliny kościelnej. Starano się, aby przyjęcie Komunii jako pokarmu cielesno-duchowego nie było w pewnym sensie osłabione przez przyjęcie innego pokarmu. Taka dyscyplina sprawiła, że zanikły Msze wieczorne – wyjaśnia liturgista, ks. dr hab. Dominik Ostrowski.

Wzmianki o praktykach, które można określić jako post eucharystyczny, znajdujemy m.in. u św. Augustyna, który pisał: „Eucharystię świętą przyjmuje się zawsze na czczo i taki zwyczaj zachowany jest na całym świecie”. Święty stwierdzał: „Podobało się Duchowi Świętemu, by na wyrażenie czci dla tak wzniosłego Sakramentu najpierw do ust chrześcijan wchodziło Ciało Pańskie, wpierw przed innym pokarmem”.

W średniowieczu nie zajmowano się zbytnio kwestią postu eucharystycznego, ponieważ wierni bardzo rzadko przystępowali do Komunii, ograniczając się do spoglądania na Hostię podczas Mszy lub przyjmowania Komunii duchowej. Dopiero w XV wieku upowszechniła się praktyka zachowywania postu od północy aż do momentu przyjęcia Komunii. – Praktykę postu eucharystycznego wprowadził dla całego Kościoła papież Marcin V w XV wieku; od tego czasu post ten wymagał bycia na czczo od północy aż do przyjęcia Komunii – podkreśla duchowny.

Wielkie zmiany

Post eucharystyczny w takiej formie funkcjonował w Kościele przez wieki. Zmiana nastąpiła dopiero w XX wieku, wraz z rozwojem praktyki częstego przystępowania do stołu Pańskiego. W 1953 roku Pius XII skrócił post eucharystyczny do trzech godzin przed przyjęciem Komunii Świętej i orzekł, że wypicie wody nie łamie tego postu. Zezwolił też chorym na przyjmowanie bez ograniczenia czasu przed przyjęciem Komunii Świętej napoju niealkoholowego i lekarstwa, zarówno płynnego, jak i stałego. Zaznaczył także, że osoby przyjmujące Wiatyk w niebezpieczeństwie śmierci nie są związane żadnym prawem postu.

W ustanawiającym zmianę dokumencie Christus Dominus papież przypomniał, że post eucharystyczny „służy nie tylko do okazania należnej czci Boskiemu Zbawicielowi, ale przyczynia się także do rozwoju pobożności, może powiększyć również owoce świętości, do których zdobywania przy pomocy łaski Bożej nas tak bardzo zachęca sam Chrystus, źródło świętości i jej twórca”. Dzięki zmianie wprowadzonej przez Piusa XII po wielu wiekach zaczęto odprawiać Msze św. wieczorne.

Dalsze złagodzenie postu eucharystycznego wprowadził Paweł VI w roku 1964, skracając go do jednej godziny przed przyjęciem Komunii. Ten sam papież w 1973 roku w instrukcji Immensae caritatis określił post eucharystyczny trwający „mniej więcej piętnaście minut” dla osób chorych i starszych, przebywających w szpitalach lub domach, a także dla ich opiekunów, pragnących razem z nimi przystąpić do Komunii Świętej.

Obecnie obowiązujące prawo kanoniczne znosi post eucharystyczny dla chorych i osób w podeszłym wieku. „Osoby w podeszłym wieku lub złożone jakąś chorobą, jak również ci, którzy się nimi opiekują, mogą przyjąć Najświętszą Eucharystię, chociażby coś spożyli w ciągu godziny poprzedzającej” – czytamy w Kodeksie Prawa Kanonicznego (kan. 919 § 3). Kodeks stanowi także, że z zachowania postu eucharystycznego są zwolnieni kapłani, którzy danego dnia po odprawieniu jednej Mszy muszą celebrować drugą albo trzecią. W takim wypadku po pierwszej lub po drugiej Mszy Świętej mogą spożywać posiłki, nawet jeśli przed przyjęciem Komunii Świętej nie zachodziłaby przerwa jednej godziny (kan. 919 § 2 KPK). – Przyjmuje się, że zwolnienie kapłana z postu eucharystycznego przed kolejną Mszą ma na celu dobro wiernych, którzy nie powinni być pozbawieni Eucharystii z powodu kolejnego godzinnego postu kapłana – podkreśla ks. Dominik Ostrowski. Zaznacza, że przyjęcie przez kapłana Komunii na Mszy Świętej jest koniecznością, dlatego konieczność sprawowania dwóch Mszy nie może stać w sprzeczności z prawem o Komunii kapłana. – On przez swoje kapłaństwo urzędowe umożliwia wiernym skorzystanie z Mszy Świętej, z Komunii. Dlatego jego zwalnia się z obowiązku postu, który ma drugorzędne znaczenie wobec samej Eucharystii i ma jej służyć – wyjaśnia.

A co jeśli…

Obecne przepisy prawa kanonicznego, stanowiące, że post eucharystyczny należy zachować przynajmniej przez godzinę przed przyjęciem Komunii (kan. 919 § 1 KPK), oznaczają, że godzina to niezbędne minimum. Zawiera się w tym natomiast sugestia, iż w miarę możliwości można wydłużyć ten czas. Co jednak robić w sytuacji, gdy ktoś przez nieuwagę zjadł coś i jego post eucharystyczny będzie za krótki? Albo jak się zachować, gdy ten problem powstaje wskutek niespodziewanego przyśpieszenia godziny Mszy Świętej?

– Wszystkie przepisy prawa kościelnego są podporządkowane celowi głównemu, jakim jest zbawienie dusz, a zatem trzeba zawsze uważać, aby przez dosłowne przestrzeganie zapisu nie zaszkodzić temu, co ten przepis chroni. Jeśli przyjmujemy, że celem postu jest odpowiednie duchowe przygotowanie do przyjęcia Komunii Świętej, to w sytuacji, gdy nie mamy dokładnie 60 minut postu, należy ocenić, czy brakujące 5 minut „robi różnicę”. Moim zdaniem lepiej jest być posłusznym Kościołowi i powstrzymać się od Komunii, jeśli nie minęła godzina, bo Bogu podoba się nasze posłuszeństwo, a brak możliwości przystąpienia do Komunii nie jest z definicji szkodą, raczej jest to swoista chwilowa utrata przywileju i nie przynosi ona zagrożenia duchowego, wręcz przeciwnie, może pogłębić w nas szacunek do Eucharystii, a także być swoistą nauką, żeby nie powiedzieć nauczką. Moglibyśmy się zastanawiać, czy mamy prawo „zerwać kłosy w szabat”, jak apostołowie, ale tu są potrzebne duża dojrzałość i mądra wolność, ponieważ jeśli można samemu skrócić post o 5 minut, to dlaczego nie o 25? – wskazuje liturgista. – Jeśli dojrzała osoba zinterpretuje, że kilka minut nie robi różnicy i nie uczyni z tego narzędzia do nadużyć, to nie zdziwię się, jeżeli także autorytet duchowny ją usprawiedliwi. Ks. Krzysztof Grzywocz tłumaczył, że potrzeba dużej mądrości i dojrzałości, aby wiedzieć, kiedy „zerwać kłosy”. Wskazywał też na niebezpieczeństwo zaburzeń i skrupułów, zwłaszcza u osób osamotnionych i bez relacji, które bezpiecznie czują się tylko w ogrodzeniu przepisów. Odnowiona liturgia i prawo dają dużo przestrzeni do samodzielnych decyzji i oczekują pewnej dojrzałości – zauważa kapłan. Jako przykład wskazuje zapis o obmyciu palców przez kapłana, jeśli pozostały na nich partykuły (czyli cząstki Ciała Chrystusa); dawniej należało obmyć palce zawsze.

Co po Komunii?

Nieraz wierni zadają sobie pytanie, czy po przyjęciu Ciała Pańskiego należy zachować jakiś odstęp czasowy przed zjedzeniem posiłku. Problem taki może występować na przykład w szpitalu, gdzie chory po przyjęciu Komunii mógłby od razu coś zjeść lub popić kawą. Kapelani apelują tu zazwyczaj do osobistego wyczucia osoby przyjmującej Komunię. – Nie spotkałem przepisu, który by tego zabraniał, chociaż słyszałem opinie, że istnieje pewien „bufor czasowy”, czasem określany na 15 minut; nie jest to jednak oficjalne prawo. Po przyjęciu Komunii Świętej i zakończeniu obrzędu można udać się od razu na posiłek, są przecież tzw. agapy przedłużające spotkanie wspólnoty – tłumaczy ks. Dominik Ostrowski. I dodaje: – Na pewno jednak warto przypomnieć, że po Komunii Kościół przez wieki odmawiał modlitwy dziękczynne, a więc istnieje powód, aby odczekać chwilę z kolejnym posiłkiem.

Franciszek Kucharczak/Gość Niedzielny